Istnieje kilka opcji dofinansowania do inwestycji mających na celu poprawę efektywności energetycznej domu. Instalacja paneli fotowoltaicznych umożliwia produkcję własnego prądu i to przez wiele lat. Jednak na początku trzeba ponieść koszty związane z zakupem i instalacją instalacji fotowoltaicznej. Dlatego warto poznać sposoby pozyskania bezzwrotnego dofinansowania na ten cel.

Możliwe są różne programy wsparcia, które obejmują dofinansowanie do fotowoltaiki. Są to np.:

  • program Mój Prąd,
  • ulga termomodernizacyjna,
  • program "Czyste Powietrze",
  • program "Stop Smog",
  • Program "Agroenergia",
  • program "Energia dla wsi".

Dofinansowanie do fotowoltaiki. "Mój Prąd"

Wsparcie finansowe na instalację fotowoltaiczną pochodzi z kilku rządowych programów, z których najpopularniejszym jest Mój Prąd. Piąta edycja tego programu zakończyła się w grudniu 2023 roku. Mój Prąd nie ogranicza się jedynie do dofinansowania dla fotowoltaiki, lecz obejmuje także wsparcie dla instalacji magazynu ciepła czy energii elektrycznej. Konsumenci niecierpliwie oczekują szóstej edycji Mój Prąd, która została zapowiedziana przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Podobnie jak w poprzednich edycjach, szczegóły dotyczące dofinansowania do fotowoltaiki zostaną ujawnione tuż przed rozpoczęciem naboru.

Warto przypomnieć, że w poprzedniej edycji programu beneficjent mógł ubiegać się o zwrot 50% kosztów inwestycji, a wysokość dotacji przedstawiała się następująco:

  • 6000 zł w przypadku zgłoszenia tylko mikroinstalacji PV.

W przypadku zgłoszenia mikroinstalacji PV wraz z dodatkowym elementem dofinansowanie wynosiło:

  • 3000 zł dla systemu EMS / HEMS,
  • 5000 zł dla magazynów ciepła,
  • 7000 zł dla mikroinstalacji PV,
  • 16 000 zł dla magazynu energii.

W programie Mój Prąd 5.0 dofinansowanie do fotowoltaiki wynosiło do 50% zwrotu kosztów całej inwestycji, a dla samej mikroinstalacji fotowoltaicznej maksymalna dotacja wynosiła 6000 zł. Prognozy na 2024 rok wskazują, że dofinansowanie do fotowoltaiki może być na podobnym poziomie. Rząd planuje również skupić się na dotacjach do magazynów energii.

Program "Mój Prąd 6.0" będzie prawdopodobnie skierowany do osób, które wytworzą lub planują wytworzyć energię elektryczną na własne potrzeby oraz przekazywać nadwyżki do sieci energetycznej lub już posiadają taką infrastrukturę. Warunkiem uczestnictwa będzie prawdopodobnie gotowość do zainstalowania magazynów energii cieplnej, paneli fotowoltaicznych (PV), magazynów energii elektrycznej o pojemności co najmniej 2 kWh oraz systemów zarządzania energią w domu, takich jak HEMS (Home Energy Management System) lub EMS (Energy Management System).

Aby zakwalifikować się do otrzymania dofinansowania, konieczne będzie posiadanie umowy regulującej wprowadzanie wytworzonej energii do sieci lub umowy sprzedaży energii elektrycznej, oraz rozliczanie się w systemie net-billing. Dodatkowym wymogiem prawdopodobnie będzie brak korzystania z dofinansowania w ramach poprzednich edycji tego programu. Jednak ile dokładnie będą wynosić dotacje z programu Mój prąd w 2024 roku, jeszcze nie wiadomo.

Ulga termomodernizacyjna. Zwrot kosztów fotowoltaiki

Ulga termomodernizacyjna umożliwia częściowy zwrot kosztów związanych między innymi z zakupem i montażem systemu fotowoltaicznego. Jest to istotne ze względu na możliwość obniżenia podstawy opodatkowania o kwotę aż do 53 tysięcy złotych na jedną osobę. Co ważne, w przypadku małżeństw, każdy z partnerów może skorzystać z tej ulgi, co łącznie daje możliwość odliczenia od podatku nawet 106 tysięcy złotych.

Ulga termomodernizacyjna jest dostępna dla właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych. Aby móc z niej skorzystać, konieczne jest przeprowadzenie remontu budynku związanego z termomodernizacją.

Program "Czyste powietrze"

Kolejnym programem, z którego warto skorzystać, jest Czyste Powietrze. Warto zauważyć, że na początku lutego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej otrzymał kolejną pulę środków w wysokości około 400 milionów złotych. Dzięki temu łatwiej będzie uzyskać dofinansowanie do instalacji fotowoltaicznych. Program Czyste Powietrze oferuje trzy poziomy dofinansowania, zależne od dochodów. W ramach tego programu możliwe jest także przeprowadzenie gruntownych prac termomodernizacyjnych, rozpoczynając od audytu.

Zmiany wprowadzone od 2023 roku w programie Czyste Powietrze obejmują:

  • Podniesienie limitów dochodowych, które kwalifikują do udziału w programie.
  • Zwiększenie dostępnych środków finansowych, na które można ubiegać się o dofinansowanie.
  • Rozszerzenie możliwości wnioskowania o wsparcie na termomodernizację domu, nawet jeśli pierwotny wniosek dotyczył tylko wymiany pieca.
  • Wprowadzenie ścieżki bankowej programu, umożliwiającej uzyskanie kredytu bankowego z dotacją na częściową spłatę zobowiązania dla inwestycji rozpoczętych do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku w banku.
  • Wymóg przeprowadzenia audytu energetycznego budynku.

Po aktualizacji programu Czyste Powietrze limity dochodowe, przy których można ubiegać się o dofinansowanie, uległy zmianie. W gospodarstwach wieloosobowych limit wzrósł z 1564 zł na osobę do 1894 zł, natomiast w gospodarstwach jednoosobowych z 2189 zł do 2651 zł. Maksymalna kwota dotacji zwiększyła się z 47 tys. zł do 99 tys. zł.

Przy najwyższym poziomie wsparcia, limity dochodowe zostały zwiększone zgodnie z następującymi wartościami:

  • dla gospodarstw wieloosobowych: z 900 zł do 1090 zł,
  • dla gospodarstw jednoosobowych: z 1260 zł do 1526 zł.

Maksymalna kwota dotacji wzrosła z 79 tys. zł do 135 tys. zł. Zwiększenie progów dochodowych oraz kwot dotacji wynikało przede wszystkim z rosnących kosztów usług i produktów.

Osoby korzystające z podwyższonego lub maksymalnego wsparcia mają możliwość ubiegania się o 50% dotacji na prefinansowanie inwestycji, co oznacza możliwość otrzymania środków jeszcze przed rozpoczęciem remontu. Pieniądze te zostaną przekazane bezpośrednio do wykonawców prac, a pierwsza transza dotacji zostanie przekazana na konto w ciągu 14 dni od podpisania umowy. Pozostała część środków zostanie wypłacona w ciągu 30 dni od zakończenia remontu.

"Stop Smog". Zasady ustalają samorządy

Rządowy program o nazwie "Stop Smog", działający w latach 2019-2024, skierowany jest do gmin objętych tzw. uchwałą antysmogową. Uczestnictwo w programie "Stop Smog" jest otwarte dla właścicieli nieruchomości, którzy borykają się z problemem ubóstwa energetycznego.

Program obejmuje realizację działań w budynkach jednorodzinnych, które mają na celu zapewnienie im dostępu do energii z odnawialnych źródeł. Przykładowymi działaniami są instalacje paneli słonecznych. Zasady i kryteria uczestnictwa w programie są ustalane przez poszczególne samorządy, które dostosowują je do lokalnych potrzeb i warunków. Oznacza to, że zasady te mogą się różnić w zależności od konkretnego regionu i decyzji lokalnych władz.

Stopień wsparcia finansowego zależy od wielkości populacji gminy. Gminy liczące do 100 tysięcy mieszkańców mogą otrzymać do 70% kosztów współfinansowania, podczas gdy wsparcie dla większych gmin może być niższe niż 70%.

"Agroenergia" dla rolników

Inicjatywa "Agroenergia" jest programem umożliwiającym rolnikom staranie się o wsparcie finansowe z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na ulepszenie swoich gospodarstw poprzez instalację odnawialnych źródeł energii, jak również pompy ciepła i magazyny energii. Głównym celem tego programu jest zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych w sektorze rolniczym.

Mimo że program będzie trwał do 2027 roku, wszelkie zobowiązania, takie jak podpisanie umów, będą akceptowane jedynie do 31 grudnia 2025 roku. Warunki finansowe rządowego programu "Agroenergia" obejmują udzielanie wsparcia finansowego w formie bezzwrotnej dotacji, która może wynosić nawet do 20% kwalifikowanych kosztów projektu, z ograniczeniem do kwoty nieprzekraczającej 25 000 zł, w zależności od planowanej mocy instalacji. Ważne jest, aby rozpoczęcie przedsięwzięcia nie miało miejsca przed złożeniem wniosku o dofinansowanie.

"Energia dla wsi"

Celem programu "Energia na wsi" jest promowanie wzrostu wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich i wiejsko-miejskich. Program jest skierowany do rolników, spółdzielni energetycznych lub ich członków, oraz do nowo powstających spółdzielni energetycznych.

Program będzie realizowany w okresie od 2022 do 2030 roku, a zobowiązania, czyli podpisywanie umów, będą akceptowane do 31 grudnia 2028 roku. Termin pierwszego naboru wniosków w programie "Energia na wsi" został przedłużony z 15 grudnia 2023 roku do 29 lutego 2024 roku. Dodatkowo budżet pierwszego naboru został zwiększony z 100 milionów złotych do 1 miliarda złotych.

Instalacje fotowoltaiczne mogą otrzymać wsparcie w postaci pożyczki, która pokryje pełne 100% kwalifikowanych kosztów. Natomiast magazyny energii mogą liczyć na wsparcie w formie dotacji, która obejmować będzie maksymalnie 20% kwalifikowanych kosztów.

Dostępne formy dofinansowania obejmują:

  • pożyczki do wysokości 25 milionów złotych na jednego beneficjenta,
  • dotacje do wysokości 20 milionów złotych na jednego beneficjenta.