Pracownik ma kilka sposobów, aby rozstać się z pracodawcą, ale zdecydowanie najbardziej powszechne jest rozwiązanie umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Zobacz, jak prawidłowo złożyć wypowiedzenie umowy o pracę>>
Okres wypowiedzenia. Pracownik składa wtedy stosowne oświadczenie woli na piśmie (w przypadku umów na czas określony przepisy dotyczą tych, które zawarto na okres dłuższy niż sześć miesięcy z możliwością ich wypowiedzenia). Okres wypowiedzenia zarówno w przypadku umowy na czas określony, jak i nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Obowiązki w okresie wypowiedzenia. W okresie wypowiedzenia pracownik zachowuje pełnię praw pracowniczych. Zasadniczo zatrudniony nadal musi przychodzić do pracy, może się jednak starać o zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy na cały lub część okresu wypowiedzenia, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia - jak obliczyć pensję pracownika na wypowiedzeniu, dowiesz się tutaj>>
Pracownik do końca okresu wypowiedzenia musi także wykorzystać cały przysługujący mu urlop wypoczynkowy, chyba że pracodawca zdecyduje się wypłacić mu z zamian ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop. Zobacz, ile wynosi ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2018 roku>>
Pracownik rozlicza się z pracodawcą. Przed końcem wypowiedzenia pracownik musi również rozliczyć się z pracodawcą, czyli przede wszystkim zwrócić powierzone mu przez firmę mienie. Chodzi między innymi o stój roboczy, sprzęty jak telefon komórkowy, komputer czy służbowy samochód, należy też w określonym terminie opuścić zakładowe mieszkanie.
Zwrotowi podlega również pożyczka z funduszu socjalnego. Zasady jej spłaty są zawarte w regulaminie wewnętrznym firmy i zazwyczaj zakładają, że pomoc musi zostać zwrócona w całości, w przypadku na przykład rozwiązania umowy przez pracownika za wypowiedzeniem lub rozwiązania umowy przez pracodawcę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Umowa przedwstępna. Jeszcze przed rozpoczęciem pracy w nowej firmie, pracownik może podpisać umowę przedwstępną. Powinna ona określać podstawowe postanowienia umowy przyrzeczonej, czyli przyszłej umowy o pracę. Chodzi przede wszystkim o rodzaj umowy oraz warunki pracy i płacy - a więc jakie stanowisko będzie w przyszłości zajmował pracownik, jaki rodzaj pracy będzie wykonywał, jakie będzie miejsce wykonywania pracy, w jakim wymiarze pracy będzie zatrudniony pracownik i wreszcie jakie otrzyma wynagrodzenie. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj>>
Nie ma przeszkód, aby w umowie przedwstępnej znalazły się dodatkowe elementy, zawierające dodatkowe zabezpieczenia, jak zapisy kary umownej w przypadku niedotrzymania porozumień. Natomiast ustalenia co do przyszłego zatrudnienia nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. O niedozwolonych klauzulach w umowach przeczytasz tutaj>>
W przypadku niedotrzymania umowy przyrzeczonej strona poszkodowana może zazwyczaj liczyć na odszkodowanie. Pracodawca lub pracownik musi więc zapłacić zadośćuczynienie za szkody, jakie poniosła druga strona przez odwołanie umowy właściwej.
Jakie dokumenty dla nowego pracodawcy? Podczas rekrutacji u nowego pracodawcy pracownik musi także dostarczyć kwestionariusz osobowy. Muszą w nim zostać zawarte tylko dane identyfikacyjne, kontaktowe oraz te związane z doświadczeniem zawodowym. Innych informacji pracodawca może zażądać od pracownika tylko wtedy, gdy tak stanowią odrębne przepisy. Dokładną listę dokumentów, jakich pracodawca może wymagać od starającego się o pracę znajdziesz tutaj>>
Po zatrudnieniu nowy pracownik, poza podpisaniem umowy o pracę, musi dostarczyć pracodawcy miedzy innymi dokumenty potwierdzające wykształcenie czy doświadczenie zawodowe, w tym świadectwa pracy z poprzednich miejsc pracy. Poprzedni pracodawca ma obowiązek wystawić pracownikowi dokument maksymalnie 7 dni od czasu zakończenia stosunku pracy. Wystawienie świadectwa pracy nie może być przy tym uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą. Jakie zmiany zaszły w świadectwie pracy od 2017 roku, dowiesz się tutaj>>
Badania lekarskie. Ponadto pracownik powinien dostarczyć pracodawcy orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Jeśli dana osoba rozpoczyna pracę w ciągu 30 dni od zakończenia zatrudnienia w poprzedniej firmie, może przedstawić nowemu szefowi aktualne orzeczenie lekarskie od poprzedniego pracodawcy. Oto 5 praw, jakie przysługują pracownikowi rozpoczynającemu zatrudnienie>>
W innym wypadku jeszcze przed rozpoczęciem pracy zatrudniony musi poddać się wstępnym badaniom lekarskim. Badania przeprowadzane są na koszt pracodawcy, pracownik zachowuje też prawo do wynagrodzenia za czas, w którym wykonywał badania. Zobacz, co jeszcze wlicza się do czasu pracy>>
Szkolenie bhp. W czasie pracy i na koszt pracodawcy przeprowadzane jest także szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, które musi odbyć pracownik rozpoczynający zatrudnienie. Wstępne szkolenie bhp ma dostarczyć pracownikowi wiedzy i umiejętności niezbędnych do wykonywania pracy z uwzględnieniem przepisów bhp (instruktaż ogólny) oraz zapoznanie pracownika z zagrożeniami występującymi na konkretnych stanowiskach pracy (instruktaż stanowiskowy). Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane tylko w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę. Czego dokładnie dotyczy i ile trwa szkolenie bhp, przeczytasz tutaj>>