Subskrybuj nas na Youtube
Czy przepisy prawa dopuszczają zawarcie z pracownikiem przedwstępnej umowy o pracę?
Agnieszka Bagieńska-Petryka radca prawny:
Kodeks pracy nie reguluje tej kwestii. Stosunek pracy zaczyna istnieć z chwilą podpisania ostatecznej umowy, której rodzaje określa k.p. Chodzi o umowę o pracę na okres próbny, czas określony lub nieokreślony.
Jednakże zgodnie z art. 300 k.p. w sprawach nieuregulowanych przepisami k.p. do stosunku pracy stosuje się odpowiednio regulacje kodeksu cywilnego, pod warunkiem że nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.
Pracodawca i potencjalny pracownik mogą zatem podpisać umowę przedwstępną, w której umówią się np. co do terminu rozpoczęcia zatrudnienia od określonego dnia w przyszłości (takie podejście potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego m.in. w uchwale z 21 czerwca 1972 r., sygn. akt III PZP 13/72 oraz uchwała z 15 marca 1977 r., sygn. akt I PRN 22/77).
Jest to rozwiązanie komfortowe zarówno dla pracownika, który w ten sposób otrzymuje gwarancję zatrudnienia, jak i dla pracodawcy, który ma pewność, że osoba, którą chce zatrudnić, nie zmieni zdania i podejmie u niego pracę.
Dla zabezpieczenia interesów obu stron taką umowę przedwstępną należy zawrzeć na piśmie i określić w niej tzw. istotne postanowienia umowy przyrzeczonej, tj. rodzaj umowy, charakter pracy, miejsce wykonywania obowiązków, wymiar czasu pracy, wysokość wynagrodzenia, termin rozpoczęcia pracy, a także czas, w ciągu którego ma być ona podpisana.
Co ważne, pracownik może wymusić zawarcie z nim umowy na drodze sądowej, w przypadku gdyby pracodawca uchylał się od jej podpisania. Może też wnieść do sądu pozew o naprawienie szkody, którą poniósł przez to, iż firma odmówiła zawarcia z nim kontraktu. Dochodzenie odszkodowania nie jest uzależnione od żądania zawarcia umowy przyrzeczonej.
Z kolei pracodawca może w umowie przedwstępnej określić karę umowną na wypadek, gdyby przyszły pracownik jednak się rozmyślił. Powinna zostać ona określona w wysokości ewentualnej szkody, którą firma może ponieść, gdyby pracownik odmówił złożenia podpisu.