Czym jest specjalny zasiłek celowy?

Specjalny zasiłek celowy to świadczenie przyznawane wnioskodawcom przez ośrodki pomocy społecznej na podstawie art. 41 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej. Nie podlega on zwrotowi.

Podstawa prawna

Art. 41. ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany:

  • specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi;
  • zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową.

Komu przyznawany jest specjalny zasiłek celowy?

Pomoc przysługuje wyłącznie w szczególnie uzasadnionych sytuacjach. Co ważne - świadczenie może otrzymać osoba lub rodzina, której dochód przekracza ustawowe kryterium.

Na co przyznawany jest specjalny zasiłek celowy?

Ustawa o pomocy społecznej nie definiuje, czym jest „szczególnie uzasadniony przypadek”. Oznacza to, że każdorazowo ośrodek pomocy społecznej dokonuje oceny każdej sytuacji indywidualnie, stosując przy tym swoje uprawnienia uznaniowe. Zgodnie z orzecznictwem, przez szczególnie uzasadniony przypadek należy rozumieć okoliczności życiowe osoby lub rodziny wynikające z nadzwyczajnych, wyjątkowo niekorzystnych i niecodziennych zdarzeń, które znacząco wpływają na sytuację życiową i których strona nie mogła przewidzieć ani im zapobiec, zachowując przy tym należytą staranność (I OSK 962/11 – Wyrok NSA). Decyzja o przyznaniu pomocy w takim przypadku może zostać podjęta dopiero po przeprowadzeniu przez pracownika socjalnego wywiadu środowiskowego z osobą lub rodziną ubiegającą się o tę formę wsparcia.

Jaka jest wysokość specjalnego zasiłku celowego?

Wysokość specjalnego zasiłku celowego nie jest stała. Uzależniona jest od indywidualnej sytuacji wnioskodawcy. Przepisy wskazują jednak maksymalną wysokość świadczenia. Zgodnie z przepisami wartość specjalnego zasiłku celowego nie może przekroczyć kryterium dochodowego osoby lub rodziny. Wynosi zatem 1010 zł dla osoby samotnej i 823 zł na osobę w rodzinie.

Przykład 1

Jeżeli o zasiłek wnioskuje rodzina czteroosobowa, to jego maksymalna wysokość wynosi 3292 zł (4x823 zł).

Przykład 2

Jeżeli o zasiłek wnioskuje singiel, to jego maksymalna wysokość wynosi 1010 zł.

Podstawa prawna:

  • art. 41 pkt 1 Ustawy z dnia z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Z 2015 r. poz 163 ze zm.)
  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 lipca 2024 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2024 r., poz. 1044)