Pomysł 5000 zł dla małżeństw z długim stażem miał być prostym gestem wdzięczności wobec seniorów. W Senacie pojawiły się cztery warianty i gorąca debata – ale finał obrad 14 października zaskoczył wszystkich.

Zdecydowali w sprawie 5000 zł dla małżeństw. Miała być nagroda za złote gody, a wyszło inaczej

Od miesięcy mówiło się, że państwo chce wreszcie docenić małżeństwa z długim stażem. „Złote gody” miały zyskać finansowy blask - 5000 zł dla par, które wspólnie przeszły pół wieku życia. Pomysł wydawał się oczywisty, apolityczny i społecznie nośny. A jednak 14 października 2025 roku, w Senacie, zapadła decyzja, która wielu seniorów zaskoczyła.

Choć w grę wchodziła kwota symboliczna wobec całego budżetu, zwyciężyły argumenty o „trudnej sytuacji geopolitycznej”. Pomysł odłożono na półkę, a nadzieje tysięcy par pozostaną w zawieszeniu. Co się stało podczas tego posiedzenia i kto tak naprawdę powiedział „nie”?

5000 zł dla małżeństw 50+. Pomysł, który dojrzewał latami

Wszystko zaczęło się od petycji. Jeszcze w poprzedniej kadencji Senatu wpłynęła propozycja obywatela - Eugeniusza Szymali. Mężczyzna postulował, by wprowadzić jednorazowy dodatek finansowy dla małżeństw z długoletnim stażem. Jego pomysł był prosty: za 50 lat małżeństwa — 5000 zł, po 55 latach — 5500 zł, po 60 latach — 6000 zł. Co pięć lat, kwota rosłaby o 500 zł.

Szymala argumentował, że to symboliczny, ale potrzebny gest wobec par, które przetrwały razem pół wieku. Według szacunków, w Polsce jest około 1,2 mln małżeństw z ponad 50-letnim stażem, więc mowa o ogromnej grupie seniorów, często żyjących z niskich emerytur.

Zanim jednak projekt trafił na salę Senatu, Biuro Legislacyjne przygotowało cztery warianty finansowe. To właśnie one stały się punktem zapalnym w całej debacie.

5000 zł dla małżeństw: Cztery warianty, cztery rachunki – i żaden nie przeszedł

Warianty różniły się zarówno wysokością wsparcia, jak i zasadami przyznania. Aby porównać koszty, wyliczenia objęły 10-letni okres. Oto, jak wyglądały:

Wariant Założenia Szacowany koszt w 10 lat
1 5 tys. zł tylko dla małżeństw z 50-letnim stażem ok.4 mld zł
2 Jednorazowe 5 tys. zł dla wszystkich par z co najmniej 50-letnim stażem ok.7 mld zł
3 5 tys. zł dla par z 50, 55, 60, 65 lat małżeństwa itd. ok.4,6 mld zł
4 5 tys. zł dla 50 lat + +500 zł co 5 lat (55, 60, 65 itd.) ok.9,3 mld zł

Wydatki nie wyglądały astronomicznie, jeśli porównać je z innymi świadczeniami społecznymi. Jednak - jak powtarzali senatorowie KO - „nie to jest teraz priorytetem”.

„Nie ten czas” – decyzja w sprawie 5000 zł dla małżeństw

Na posiedzeniu Komisji Petycji toczyła się długa i emocjonalna dyskusja.

  • Z jednej strony - senatorowie PiS, z przewodniczącym Robertem Mamątowem na czele, apelowali o realizację wariantu nr 2. „To nie jest luksus, to symbol. Państwo powinno podziękować małżonkom, którzy trwają razem pół wieku” – argumentował Mamątow.
  • Z drugiej - głos zabrała senatorka KO Ewa Matecka, która zaproponowała przerwanie prac. „Podtrzymuję stanowisko Ministerstwa Finansów. Wysoki deficyt, trudna sytuacja geopolityczna, konieczność ponoszenia innych wydatków - to nie jest czas na uruchamianie nowych świadczeń” – mówiła (Fakt, 14.10.2025).

W efekcie, to właśnie wniosek Mateckiej przeszedł. Projekt, mimo poparcia opozycji, został zatrzymany.

Polityczny cień nad społeczną inicjatywą 5000 zł dla małżeństw

Dla części obserwatorów było to coś więcej niż decyzja budżetowa. Stało się to symbolicznym starciem dwóch wizji polityki społecznej: gestu wobec seniorów kontra realizmu finansowego.

Mamątow mówił o „szacunku wobec małżonków, którzy są filarem społeczeństwa”. Matecka odpowiadała: „Nie można rozdawać, gdy trzeba bilansować”.

Kontrast ten był widoczny również w reakcji opinii publicznej. W mediach społecznościowych wielu seniorów komentowało:

„Na premie dla urzędników się znajdzie, a na 5000 zł dla nas — nie?”

Inni pytali, czy pomysł wróci po wyborach, gdy sytuacja budżetu się poprawi.

Co by było, gdyby uchwalono 5000 zł dla małżeństw? Symulacja kosztów i zysków społecznych

Ekonomiści zauważają, że nawet najdroższy z wariantów - 9,3 mld zł w 10 lat - oznacza mniej niż 1 mld zł rocznie. Dla porównania, 14. emerytura w 2025 roku kosztowała budżet około 12 mld zł jednorazowo. Z punktu widzenia fiskalnego, był to więc wydatek umiarkowany.

A co ze znaczeniem społecznym? Zysk społeczny takiego świadczenia można rozpatrywać w trzech wymiarach:

  • Psychologicznym – poczucie uznania dla pokolenia, które przeżyło dekady w jednym małżeństwie.
  • Ekonomicznym – drobny zastrzyk gotówki dla gospodarstw z niskimi emeryturami.
  • Demograficznym – sygnał, że państwo promuje trwałe więzi rodzinne.

Z drugiej strony, kontrowersje budził fakt, że za długi staż nagradzano by jedynie małżeństwa. To budziło poczucie niesprawiedliwości wobec par pozostających w długotrwałych związkach nieformalnych.

Dlaczego Senat mówi „stop”? Kluczowy głos ministra finansów

Senatorowie KO powołali się na stanowisko Ministerstwa Finansów. Choć resort nie brał udziału w głosowaniu, jego głos był decydujący. Według MF, w obliczu wysokiego deficytu i wydatków na bezpieczeństwo narodowe, nie ma przestrzeni na nowe świadczenia.

To nie pierwszy raz, gdy argument „nie ten moment” zatrzymał projekt społeczny. W poprzednich latach podobnie wstrzymano inicjatywy dotyczące ulg podatkowych dla opiekunów seniorów czy dodatków dla rodzin zastępczych.

Matecka: „Może kiedyś wrócimy do tego pomysłu”

Ewa Matecka dodała podczas posiedzenia:

„Może będzie taka możliwość, kiedy zmienią się czasy, by uhonorować w sposób finansowy wieloletnie małżeństwa” (Fakt, 14.10.2025).

Komisja nie odrzuciła projektu całkowicie - prace po prostu przerwano. W praktyce oznacza to, że inicjatywa może wrócić w przyszłości, ale nie ma żadnej gwarancji, że tak się stanie.

Podstawa prawna

Petycja z dnia 24 stycznia 2023 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, celem dodania do katalogu świadczeń rodzinnych o świadczenia dla małżonków posiadających przynajmniej 50-letni i dłuższy staż małżeński (P10-11/23).