Zasiłek pielęgnacyjny 2025: lista schorzeń i zasady przyznania 215,84 zł

Na jakie choroby dostaniesz zasiłek pielęgnacyjny? Nie ma jednej „magicznej listy chorób”, po której z automatu dostaje się zasiłek. Decyduje orzeczenie o niepełnosprawności i zakres trudności w codziennym funkcjonowaniu. Poniżej wyjaśniamy zasady i pokazujemy najczęstsze schorzenia związane z orzeczeniami.

Kto dostanie zasiłek pielęgnacyjny w 2025 roku?
Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny „na rękę”?
Na jakie choroby można dostać zasiłek? [Tabela schorzeń 01–12]
Kiedy choroba przekłada się na zasiłek pielęgnacyjny? Warunki formalne
Czy trzeba składać wniosek o zasiłek pielęgnacyjny i jakie dokumenty przygotować?
Kiedy zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje?
Przykłady z życia – kto dostanie zasiłek pielęgacyjny, a kto nie?
FAQ – najczęstsze pytania

rozwiń ›

Co nowego [11:20]: MRiPS potwierdziło, że kwota 215,84 zł pozostaje bez zmian do końca 2025 r. Kolejna weryfikacja może nastąpić dopiero w 2026 roku.

Na skróty: zasiłek pielęgnacyjny 2025 - fakty i liczby

Ile wynosi? 215,84 zł/mies. (bez kryterium dochodowego).
Komu? Dzieci z orzeczeniem; dorośli ze znacznym stopniem; dorośli z umiarkowanym, jeśli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż.; oraz osoby 75+.
Uwaga na wyłączenia: nie łączy się z dodatkiem pielęgnacyjnym (ZUS/KRUS); problemy przy pobycie w placówce z całodobowym utrzymaniem; koordynacja z zagranicznymi świadczeniami.
Klucz do świadczenia: nie diagnoza, lecz orzeczenie + udokumentowane ograniczenia funkcjonalne.
Gdzie złożyć? W gminie/MOPS/GOPS lub online przez gov.pl/Emp@tia.
Podstawa: art. 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2025 poz. 1208)

Kto dostanie zasiłek pielęgnacyjny w 2025 roku?

Zasiłek pielęgnacyjny to świadczenie, które ma pokrywać część kosztów opieki nad osobą niesamodzielną - taką, która z powodu stanu zdrowia wymaga pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Jego celem jest wsparcie rodzin i opiekunów, a także poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnościami. Świadczenie to nie jest zależne od dochodu – liczy się spełnienie ustawowych warunków, czyli odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności lub wiek.

Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny (w uproszczeniu):

Dziecku z orzeczeniem o niepełnosprawności (do 16 r.ż.).
Osobie 16+ z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Osobie 16+ z umiarkowanym stopniem, jeśli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż.
Każdej osobie 75+, bez konieczności posiadania orzeczenia.

W praktyce wiele osób myli pojęcia: nie każda choroba oznacza prawo do zasiłku. O przyznaniu decyduje komisja orzekająca, która bierze pod uwagę realne ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, a nie samą nazwę schorzenia.

500 plus na psa i kota 2025. Ostatni moment na wniosek. Sprawdź zasady i listę miast

Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny „na rękę”?

Od 1 stycznia 2025 r. wysokość zasiłku pielęgnacyjnego pozostaje bez zmian – wynosi 215,84 zł miesięcznie. Kwota ta nie była waloryzowana od kilku lat, mimo rosnących kosztów utrzymania i inflacji. Zasiłek wypłacany jest co miesiąc przez urząd gminy lub ośrodek pomocy społecznej, na konto wnioskodawcy lub w gotówce.

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej potwierdza, że kwota zasiłku pielęgnacyjnego w 2025 r. nie ulegnie zmianie. „Trwają analizy dotyczące zasad waloryzacji świadczeń rodzinnych” – przekazano w komunikacie resortu.

Źródło: gov.pl/web/rodzina

Choć kwota jest niewielka, świadczenie ma duże znaczenie – jest warunkiem dostępu do innych form wsparcia, m.in. dodatków, ulg czy refundacji sprzętu rehabilitacyjnego. Dla seniorów 75+ wypłata następuje z urzędu, bez konieczności składania orzeczenia.

Na jakie choroby można dostać zasiłek? [Tabela schorzeń 01–12]

Prawo nie tworzy „katalogu chorób do zasiłku”. Zamiast tego funkcjonują symbole przyczyn niepełnosprawności (01-U…12-C) i kryteria orzecznicze. Komisja ocenia wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie (samodzielność, potrzeba opieki, możliwość pracy), a także dokumentację medyczną. Poniżej zbieramy najczęstsze obszary schorzeń i przykłady sytuacji, które w praktyce często wiążą się z orzeczeniem uprawniającym do zasiłku. Ale uwaga, to nie jest lista gwarantująca świadczenie.

GIS: nowy wariant Covid Stratus już w Polsce. Zaczyna się nietypowo — lista objawów

Tabela: Obszary chorób/schorzeń często powiązane z orzeczeniem

Uwaga: poniższa tabela ma charakter orientacyjny. O przyznaniu świadczenia zawsze decyduje orzeczenie o niepełnosprawności i opis ograniczeń funkcjonalnych, a nie sama diagnoza.

Symbol / obszar	Przykłady chorób/sytuacji klinicznych (lista)	Co zwykle bada komisja (w praktyce)
01-U Upośledzenie umysłowe	Umiarkowane/znaczne niepełnosprawności intelektualne	Zakres samodzielności, potrzeba stałego nadzoru/opieki
02-P Choroby psychiczne	Schizofrenia, CHAD, ciężkie zaburzenia nastroju i lękowe, zespoły otępienne, depresja przewlekła	Stabilność stanu, nawroty, wpływ na samoobsługę i pracę
03-L Głos/mowa/słuch	Głuchota/głuchoniemota, znaczny ubytek słuchu, afazja poudarowa, uszkodzenia krtani	Skuteczność protezowania (aparat, implant), możliwość komunikacji
04-O Narząd wzroku	Ostrość ≤0,3 (po korekcji), zawężenie pola widzenia ≤30°, ślepota jedno-/obuoczna	Orientacja przestrzenna, bezpieczne poruszanie się, czytanie/obsługa urządzeń
05-R Narząd ruchu	Zaawansowane zwyrodnienia, RZS/ZZSK, amputacje, powikłania pourazowe	Mobilność, potrzeba sprzętu (wózek, ortezy), pomoc w ADL
06-E Epilepsja	Nawracające napady, następstwa psycho-neurologiczne	Częstość/ciężkość napadów, skutki uboczne leczenia, ryzyko urazów
07-S Układ oddechowy/krążenia	PChP/POChP z niewydolnością, wady i niewydolność serca (≥ II NYHA), powikłane NT	Tolerancja wysiłku, saturacje, hospitalizacje, potrzeba tlenoterapii
08-T Układ pokarmowy	Niewydolność wątroby, IBD z zespołem złego wchłaniania, stany po resekcjach, PZT	Zaburzenia odżywiania/wchłaniania, częstotliwość zaostrzeń
09-M Urologia/ginekologia	Przewlekła niewydolność nerek (dializy), zaburzenia mikcji wymagające opieki, nowotwory	Samoobsługa (cewnikowanie), ryzyko powikłań, harmonogram świadczeń (dializy)
10-N Neurologia	SM, udar z trwałymi deficytami, neuropatie znacznego stopnia, choroby rdzenia	Siła/koordynacja, spastyczność, potrzeba stałej pomocy
11-I Inne schorzenia	Endokrynologiczne z powikłaniami (np.cukrzyca z powikłaniami), immunologiczne, hematologiczne, HIV w zaawansowanych stadiach, znaczne zeszpecenia	Realny wpływ na ADL, zagrożenia zdrowotne, skuteczność leczenia
12-C Całościowe zaburzenia rozwojowe	Spektrum autyzmu z utrwalonymi zaburzeniami komunikacji i funkcjonowania	Zakres wsparcia w edukacji/życiu społecznym, opieka stała

Przykłady kliniczne, które często pojawiają się w orzeczeniach:

stwardnienie rozsiane z narastającym deficytem,
udar z niesprawnością kończyn/afazją,
nowotwory w trakcie/agresywne lub z trwałymi następstwami leczenia,
cukrzyca typu 1 z powikłaniami lub ciężkimi hipoglikemiami,
zaawansowane choroby serca/płuc,
znaczne uszkodzenia wzroku i słuchu.

Ale sama diagnoza nie wystarczy – kluczowe są udokumentowane ograniczenia funkcjonalne i potrzeba opieki.

Koniec „darmowego ciepła od sąsiada”. Nowe przepisy o rozliczaniu ogrzewania – minimalna opłata i zdalne liczniki do 2027 r.

Kiedy choroba przekłada się na zasiłek pielęgnacyjny? Warunki formalne

Aby choroba „zamieniła się” w prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, musi znaleźć odzwierciedlenie w orzeczeniu o niepełnosprawności lub odpowiednim stopniu niepełnosprawności. Nie sama nazwa diagnozy, lecz realne ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu decydują o spełnieniu kryteriów. Poniżej znajdziesz skrót warunków, od których urzędy zaczynają weryfikację.

Dzieci: wystarcza orzeczenie o niepełnosprawności (bez stopnia).
Dorośli 16+: zwykle wymagany znaczny stopień – albo umiarkowany, jeżeli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż.
Seniorzy 75+: prawo z tytułu wieku, niezależnie od orzeczenia.

Te zasady wynikają wprost z art. 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz rządowych wytycznych. W praktyce oznaczają one, że to orzeczenie oraz data powstania niepełnosprawności są kluczem do świadczenia.

Waloryzacja emerytur 2026 – ZUS wypłaci więcej od 1 marca. Podwyżki od +85 do +165 zł

Czy trzeba składać wniosek o zasiłek pielęgnacyjny i jakie dokumenty przygotować?

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje urząd gminy/MOPS/GOPS właściwy dla miejsca zamieszkania. Wniosek złożysz tradycyjnie w urzędzie albo online przez gov.pl/Emp@tia. Zanim pójdziesz do okienka, przygotuj kompletną teczkę dokumentów - to przyspiesza sprawę.

Wniosek o ustalenie prawa do zasiłku. Poniżej znajdziesz dokument do pobrania.
Orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności (decyzja).
Dokument tożsamości, a w przypadku dziecka – skrócony odpis aktu urodzenia.
Dokumentacja medyczna uzasadniająca ograniczenia w funkcjonowaniu (opinie, wypisy, wyniki).

Jeśli czegoś zabraknie, urząd wezwie do uzupełnienia - bez tego sprawa nie ruszy. Wniosek złożony do 3 miesięcy od wydania orzeczenia zwykle pozwala ustalić prawo bez przerw, od miesiąca złożenia wniosku.

Wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego

pobierz plik

Kiedy zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje?

Część wniosków odpada z powodów formalnych, więc warto znać te przeszkody zawczasu. Poniższa lista obejmuje najczęstsze sytuacje, które wyłączają prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. Sprawdź je, zanim złożysz dokumenty.

Pobierasz dodatek pielęgnacyjny (ZUS/KRUS), który nie łączy się z zasiłkiem pielęgnacyjnym.
Przebywasz w placówce z całodobowym, nieodpłatnym utrzymaniem.
W rodzinie przysługuje zagraniczne świadczenie opiekuńcze (koordynacja systemów).
Orzeczenie wygasło i nie zostało przedłużone.

Wyjątki te wynikają z ustawy i zasad koordynacji świadczeń. W praktyce często problemem jest też przerwa w ważności orzeczenia – pilnuj terminów.

Płaca minimalna 2026 – 4806 zł brutto i 3605 zł na rękę. Sprawdź, kto zyska najwięcej

Przykłady z życia – kto dostanie zasiłek pielęgacyjny, a kto nie?

W orzecznictwie liczą się skutki funkcjonalne choroby, nie sama etykieta medyczna. Dlatego podobne diagnozy mogą prowadzić do różnych rozstrzygnięć – w zależności od przebiegu, powikłań i potrzeb opiekuńczych. Oto trzy typowe sytuacje z praktyki.

Cukrzyca typu 1 z powikłaniami / ciężkimi hipoglikemiami (16+): często umiarkowany lub znaczny stopień; jeśli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż., może dawać prawo do zasiłku.
Stwardnienie rozsiane / udar z trwałymi deficytami (16+): nierzadko znaczny stopień; zasiłek przysługuje.
Osoba 80+ bez orzeczenia: zasiłek przysługuje z tytułu wieku (75+).

W każdym przypadku decydujące jest to, jak choroba ogranicza samoobsługę i codzienne życie oraz czy potwierdzają to dokumenty. Dlatego warto dbać o pełną, aktualną dokumentację medyczną przy wniosku.

FAQ – najczęstsze pytania

Czy każda choroba przewlekła daje prawo do zasiłku?
Nie. O przyznaniu świadczenia decyduje orzeczenie i opis ograniczeń funkcjonalnych, nie sama diagnoza.

Czy zasiłek pielęgnacyjny jest zależny od dochodu?
Nie - brak kryterium dochodowego.

Ile wynosi zasiłek w 2025 r.?
215,84 zł miesięcznie.

Czy można łączyć z dodatkiem pielęgnacyjnym z ZUS?
Nie – to wykluczające się świadczenia.

Mam umiarkowany stopień po 30. roku życia. Czy dostanę zasiłek?
Co do zasady – nie, chyba że niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż. (tak stanowi ustawa).

Gdzie składać wniosek i co, jeśli jest niekompletny?
W gminie/MOPS/GOPS lub online. Urząd wezwie do uzupełnienia – brak uzupełnienia = brak rozpatrzenia.

Czy zasiłek pielęgnacyjny będzie podwyższony w 2025 r.?
Nie. Kwota 215,84 zł pozostaje bez zmian do czasu nowelizacji ustawy – najwcześniej w 2026 roku.