Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
- Kto może otrzymywać zasiłek pielęgnacyjny?
- Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny w 2025 roku?
- Na jakie choroby można dostać zasiłek? Tabela schorzeń
- Kiedy choroba przekłada się na zasiłek pielęgnacyjny? Warunki formalne
- Jak złożyć wniosek o zasiłek pielęgnacyjny? Dokumenty, terminy, gdzie załatwić
Na skróty: zasiłek pielęgnacyjny 2025 - fakty i liczby
- Ile wynosi? 215,84 zł/mies. (bez kryterium dochodowego).
- Komu? Dzieci z orzeczeniem; dorośli ze znacznym stopniem; dorośli z umiarkowanym, jeśli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż.; oraz osoby 75+.
- Uwaga na wyłączenia: nie łączy się z dodatkiem pielęgnacyjnym (ZUS/KRUS); problemy przy pobycie w placówce z całodobowym utrzymaniem; koordynacja z zagranicznymi świadczeniami.
- Klucz do świadczenia: nie diagnoza, lecz orzeczenie + udokumentowane ograniczenia funkcjonalne.
- Gdzie złożyć? W gminie/MOPS/GOPS lub online przez gov.pl/Emp@tia.
Kto może otrzymywać zasiłek pielęgnacyjny?
Zasiłek pielęgnacyjny to świadczenie, które ma pokrywać część kosztów opieki nad osobą niesamodzielną - taką, która z powodu stanu zdrowia wymaga pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Jego celem jest wsparcie rodzin i opiekunów, a także poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnościami. Świadczenie to nie jest zależne od dochodu – liczy się spełnienie ustawowych warunków, czyli odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności lub wiek.
Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny (w uproszczeniu):
- Dziecku z orzeczeniem o niepełnosprawności (do 16 r.ż.).
- Osobie 16+ z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
- Osobie 16+ z umiarkowanym stopniem, jeśli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż.
- Każdej osobie 75+, bez konieczności posiadania orzeczenia.
W praktyce wiele osób myli pojęcia: nie każda choroba oznacza prawo do zasiłku. O przyznaniu decyduje komisja orzekająca, która bierze pod uwagę realne ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, a nie samą nazwę schorzenia.
Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjny w 2025 roku?
Od 1 stycznia 2025 r. wysokość zasiłku pielęgnacyjnego pozostaje bez zmian – wynosi 215,84 zł miesięcznie. Kwota ta nie była waloryzowana od kilku lat, mimo rosnących kosztów utrzymania i inflacji. Zasiłek wypłacany jest co miesiąc przez urząd gminy lub ośrodek pomocy społecznej, na konto wnioskodawcy lub w gotówce.
Choć kwota jest niewielka, świadczenie ma duże znaczenie – jest warunkiem dostępu do innych form wsparcia, m.in. dodatków, ulg czy refundacji sprzętu rehabilitacyjnego. Dla seniorów 75+ wypłata następuje z urzędu, bez konieczności składania orzeczenia.
Na jakie choroby można dostać zasiłek? Tabela schorzeń
Prawo nie tworzy „katalogu chorób do zasiłku”. Zamiast tego funkcjonują symbole przyczyn niepełnosprawności (01-U…12-C) i kryteria orzecznicze. Komisja ocenia wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie (samodzielność, potrzeba opieki, możliwość pracy), a także dokumentację medyczną. Poniżej zbieramy najczęstsze obszary schorzeń i przykłady sytuacji, które w praktyce często wiążą się z orzeczeniem uprawniającym do zasiłku. Ale uwaga, to nie jest lista gwarantująca świadczenie.
Tabela: Obszary chorób/schorzeń często powiązane z orzeczeniem
Jak czytać tabelę: Symbol odpowiada przyczynie niepełnosprawności. Przykłady są orientacyjne.
| Symbol / obszar | Przykłady chorób/sytuacji klinicznych (lista) | Co zwykle bada komisja (w praktyce) |
| 01-U Upośledzenie umysłowe | Umiarkowane/znaczne niepełnosprawności intelektualne | Zakres samodzielności, potrzeba stałego nadzoru/opieki |
| 02-P Choroby psychiczne | Schizofrenia, CHAD, ciężkie zaburzenia nastroju i lękowe, zespoły otępienne, depresja przewlekła | Stabilność stanu, nawroty, wpływ na samoobsługę i pracę |
| 03-L Głos/mowa/słuch | Głuchota/głuchoniemota, znaczny ubytek słuchu, afazja poudarowa, uszkodzenia krtani | Skuteczność protezowania (aparat, implant), możliwość komunikacji |
| 04-O Narząd wzroku | Ostrość ≤0,3 (po korekcji), zawężenie pola widzenia ≤30°, ślepota jedno-/obuoczna | Orientacja przestrzenna, bezpieczne poruszanie się, czytanie/obsługa urządzeń |
| 05-R Narząd ruchu | Zaawansowane zwyrodnienia, RZS/ZZSK, amputacje, powikłania pourazowe | Mobilność, potrzeba sprzętu (wózek, ortezy), pomoc w ADL |
| 06-E Epilepsja | Nawracające napady, następstwa psycho-neurologiczne | Częstość/ciężkość napadów, skutki uboczne leczenia, ryzyko urazów |
| 07-S Układ oddechowy/krążenia | PChP/POChP z niewydolnością, wady i niewydolność serca (≥ II NYHA), powikłane NT | Tolerancja wysiłku, saturacje, hospitalizacje, potrzeba tlenoterapii |
| 08-T Układ pokarmowy | Niewydolność wątroby, IBD z zespołem złego wchłaniania, stany po resekcjach, PZT | Zaburzenia odżywiania/wchłaniania, częstotliwość zaostrzeń |
| 09-M Urologia/ginekologia | Przewlekła niewydolność nerek (dializy), zaburzenia mikcji wymagające opieki, nowotwory | Samoobsługa (cewnikowanie), ryzyko powikłań, harmonogram świadczeń (dializy) |
| 10-N Neurologia | SM, udar z trwałymi deficytami, neuropatie znacznego stopnia, choroby rdzenia | Siła/koordynacja, spastyczność, potrzeba stałej pomocy |
| 11-I Inne schorzenia | Endokrynologiczne z powikłaniami (np.cukrzyca z powikłaniami), immunologiczne, hematologiczne, HIV w zaawansowanych stadiach, znaczne zeszpecenia | Realny wpływ na ADL, zagrożenia zdrowotne, skuteczność leczenia |
| 12-C Całościowe zaburzenia rozwojowe | Spektrum autyzmu z utrwalonymi zaburzeniami komunikacji i funkcjonowania | Zakres wsparcia w edukacji/życiu społecznym, opieka stała |
Przykłady kliniczne, które często pojawiają się w orzeczeniach:
- stwardnienie rozsiane z narastającym deficytem,
- udar z niesprawnością kończyn/afazją,
- nowotwory w trakcie/agresywne lub z trwałymi następstwami leczenia,
- cukrzyca typu 1 z powikłaniami lub ciężkimi hipoglikemiami,
- zaawansowane choroby serca/płuc,
- znaczne uszkodzenia wzroku i słuchu.
Ale sama diagnoza nie wystarczy – kluczowe są udokumentowane ograniczenia funkcjonalne i potrzeba opieki.
Kiedy choroba przekłada się na zasiłek pielęgnacyjny? Warunki formalne
Aby choroba „zamieniła się” w prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, musi znaleźć odzwierciedlenie w orzeczeniu o niepełnosprawności lub odpowiednim stopniu niepełnosprawności. Nie sama nazwa diagnozy, lecz realne ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu decydują o spełnieniu kryteriów. Poniżej znajdziesz skrót warunków, od których urzędy zaczynają weryfikację.
- Dzieci: wystarcza orzeczenie o niepełnosprawności (bez stopnia).
- Dorośli 16+: zwykle wymagany znaczny stopień – albo umiarkowany, jeżeli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż.
- Seniorzy 75+: prawo z tytułu wieku, niezależnie od orzeczenia.
Te zasady wynikają wprost z art. 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz rządowych wytycznych. W praktyce oznaczają one, że to orzeczenie oraz data powstania niepełnosprawności są kluczem do świadczenia.
Jak złożyć wniosek o zasiłek pielęgnacyjny? Dokumenty, terminy, gdzie załatwić
Zasiłek przyznaje urząd gminy/MOPS/GOPS właściwy dla miejsca zamieszkania. Wniosek złożysz tradycyjnie w urzędzie albo online przez gov.pl/Emp@tia. Zanim pójdziesz do okienka, przygotuj kompletną teczkę dokumentów - to przyspiesza sprawę.
- Wniosek o ustalenie prawa do zasiłku. Poniżej znajdziesz dokument do pobrania.
- Orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności (decyzja).
- Dokument tożsamości, a w przypadku dziecka – skrócony odpis aktu urodzenia.
- Dokumentacja medyczna uzasadniająca ograniczenia w funkcjonowaniu (opinie, wypisy, wyniki).
Jeśli czegoś zabraknie, urząd wezwie do uzupełnienia - bez tego sprawa nie ruszy. Wniosek złożony do 3 miesięcy od wydania orzeczenia zwykle pozwala ustalić prawo bez przerw, od miesiąca złożenia wniosku.
Kiedy zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje? (najczęstsze pułapki)
Część wniosków odpada z powodów formalnych, więc warto znać te przeszkody zawczasu. Poniższa lista obejmuje najczęstsze sytuacje, które wyłączają prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. Sprawdź je, zanim złożysz dokumenty.
- Pobierasz dodatek pielęgnacyjny (ZUS/KRUS), który nie łączy się z zasiłkiem pielęgnacyjnym.
- Przebywasz w placówce z całodobowym, nieodpłatnym utrzymaniem.
- W rodzinie przysługuje zagraniczne świadczenie opiekuńcze (koordynacja systemów).
- Orzeczenie wygasło i nie zostało przedłużone.
Wyjątki te wynikają z ustawy i zasad koordynacji świadczeń. W praktyce często problemem jest też przerwa w ważności orzeczenia – pilnuj terminów.
Oni dostaną zasiłek pielęgnacyjny - 3 przykłady z życia
W orzecznictwie liczą się skutki funkcjonalne choroby, nie sama etykieta medyczna. Dlatego podobne diagnozy mogą prowadzić do różnych rozstrzygnięć – w zależności od przebiegu, powikłań i potrzeb opiekuńczych. Oto trzy typowe sytuacje z praktyki.
- Cukrzyca typu 1 z powikłaniami / ciężkimi hipoglikemiami (16+): często umiarkowany lub znaczny stopień; jeśli niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż., może dawać prawo do zasiłku.
- Stwardnienie rozsiane / udar z trwałymi deficytami (16+): nierzadko znaczny stopień; zasiłek przysługuje.
- Osoba 80+ bez orzeczenia: zasiłek przysługuje z tytułu wieku (75+).
W każdym przypadku decydujące jest to, jak choroba ogranicza samoobsługę i codzienne życie oraz czy potwierdzają to dokumenty. Dlatego warto dbać o pełną, aktualną dokumentację medyczną przy wniosku.
FAQ: Najczęstsze pytania o zasiłek pielęgnacyjny
Czy każda choroba przewlekła daje prawo do zasiłku?
Nie. O przyznaniu świadczenia decyduje orzeczenie i opis ograniczeń funkcjonalnych, nie sama diagnoza.
Czy zasiłek pielęgnacyjny jest zależny od dochodu?
Nie - brak kryterium dochodowego.
Ile wynosi zasiłek w 2025 r.?
215,84 zł miesięcznie.
Czy można łączyć z dodatkiem pielęgnacyjnym z ZUS?
Nie – to wykluczające się świadczenia.
Mam umiarkowany stopień po 30. roku życia. Czy dostanę zasiłek?
Co do zasady – nie, chyba że niepełnosprawność powstała przed 21 r.ż. (tak stanowi ustawa).
Gdzie składać wniosek i co, jeśli jest niekompletny?
W gminie/MOPS/GOPS lub online. Urząd wezwie do uzupełnienia – brak uzupełnienia = brak rozpatrzenia.
Podstawa prawna i źródła
- Ustawa z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych – w tym art. 16 (zasiłek pielęgnacyjny) i art. 19 (zasady weryfikacji kwot). Tekst jedn. Dz.U. 2025 poz. 1208.
- Gov.pl – zasiłek pielęgnacyjny / jak uzyskać (kwota, tryb, wyłączenia, kanały złożenia wniosku).
- Rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności(symbole przyczyn, zasady oceny).
