Ustawodawca, aby ułatwić młodym rodzicom powrót na rynek pracy, przewidział rozwiązania pomagające zapewnić im opiekę nad chorym dzieckiem.
Zwolnienie lekarskie na dziecko
Przede wszystkim pracujący rodzic może uzyskać zwolnienie z pracy, jeśli musi sprawować osobistą opiekę nad chorym dzieckiem. Jeżeli nie ukończyło ono jeszcze 14 lat, pracownik ma prawo do 60 dni na opiekę w ciągu roku. Tylko 14 dni dostanie, jeśli dziecko jest starsze i pozostaje nadal we wspólnym gospodarstwie domowym z opiekunem.
W celu otrzymania zwolnienia, dana osoba musi dostarczyć pracodawcy zwolnienie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania przez ubezpieczonego opieki nad chorym członkiem rodziny. W dokumencie powinno być zaznaczone, kto jest opiekunem dla chorego dziecka.
Zasiłek opiekuńczy
Razem ze zwolnieniem pracownik powinien dostarczyć druk ZUS Z-15, czyli wniosek do uzyskania zasiłku opiekuńczego. Oprócz zwolnienia z pracy opiekun może bowiem liczyć na zasiłek opiekuńczy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, chyba że poza pracownikiem w gospodarstwie domowym są inni członkowie rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę choremu. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad dzieckiem w wieku do 2 lat - w takim wypadku zasiłek może zostać wypłacony także wtedy, gdy inny domownik mógłby się zająć się chorym.
Świadczenie jest przyznawane na okres zwolnienia lekarskiego - maksymalnie przez 60 dni na dziecko do ukończenia 14 lat i 14 dni na dziecko powyżej 14 lat. Przysługuje przy tym na dzieci własne, dzieci współmałżonka, dzieci adoptowane oraz dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie.
Zasiłek jest wypłacany w wysokości 80 proc. wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku, czyli przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała konieczność zapewnienia opieki. Przysługuje on za każdy dzień sprawowania opieki - nie wyłączając dni wolnych od pracy. Za każdy dzień poświęcony na opiekę należy się zasiłek w wysokości 1/30 miesięcznej kwoty zasiłku opiekuńczego.
Dni wolne na opiekę nad dzieckiem
Ponadto na dziecko w wieku do 14 lat przysługują jeszcze 2 dni wolne w ciągu roku kalendarzowego, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia i niezależnie od indywidualnego wymiaru urlopu.
Ile dokładnie dni wolnych dostaniesz na opiekę nad dzieckiem, dowiesz się tutaj>>
Mają do nich prawo rodzice i opiekunowie prawni bez względu na rodzaj umowy o pracę czy wymiar czasu pracy - także wtedy, gdy tylko matka lub ojciec jest zatrudniony. Mogą też z niego skorzystać zarówno ojciec, jak i matka, ale nie w tym samym terminie. Jednak mają je prawo wykorzystać jednorazowo lub każde z nich po jednym dniu.
Nie trzeba przy tym podawać dokładnej przyczyny nieobecności w pracy. Wystarczy złożyć wniosek u pracodawcy o udzielenie urlopu w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.Pracodawca może jednak odmówić, podając powody takie jak w przypadku, gdy odmawia urlopu wypoczynkowego>>
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141)
Ustawa z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636)