Przedsiębiorcy zatrudniający pracowników sezonowych muszą sprawdzać, czy studenci zainteresowani podjęciem u nich pracy ukończyli 26 lat. Jeśli bowiem przekroczyli ten wiek, obowiązkowe jest odprowadzenie daniny do ZUS
Czy student na budowie zapłaci składki wypadkowe
Student wydziału budownictwa chce nie tylko zdobyć doświadczenie w pracy na budowie, lecz także dodatkowo zarobić na wynajęcie lepszego mieszkania od października. Czy jego pracodawca musi za niego zapłacić składki wypadkowe?
NIE
Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie wypadkowe dotyczy tylko osób jednocześnie podlegających ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym. W przypadku studentów, którzy nie ukończyli 26. roku życia, nie ma więc obowiązku odprowadzania takich wpłat. Przedsiębiorca nie ma także obowiązku zgłaszać zatrudnionego do ubezpieczenia chorobowego. Tym samym pracodawca nie ma obowiązku odprowadzania składek chorobowych i wypadkowych.
Podstawa prawna
Art. 6 i 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy student prowadzący firmę płaci do ZUS
Właściciel agencji reklamowej postanowił zmniejszyć koszty przygotowania kampanii reklamowej. Z tego powodu zwrócił się do studenta wyższej szkoły artystycznej, żeby ten przygotował nie tylko oprawę graficzną, lecz także hasła reklamowe. Zainteresowany zgodził się, ale pod warunkiem że agencja reklamowa dodatkowo pokryje koszty związane z ubezpieczeniem społecznym, młody twórca jest bowiem właścicielem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Czy muszą być one opłacone?
TAK
Student szkoły artystycznej, będąc właścicielem i jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, podlega bowiem obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu. Z obowiązku odprowadzania daniny nie zwalnia go nawet to, że jest studentem i nie ukończył 26. roku życia. Przymus przekazania daniny do ZUS wynika z faktu, że właściciel takiej spółki na podstawie przepisów ubezpieczeniowych jest traktowany tak samo jak osoba prowadząca pozarolniczą działalność. Tym samym z tytułu jej prowadzenia obowiązkowo jest objęty ubezpieczeniami społecznymi, a także ubezpieczeniem zdrowotnym. Osoba taka może nie odprowadzać tylko składek na ubezpieczenie chorobowe, ale ta forma ochrony jest dobrowolna.
Podstawa prawna
Art. 6–8 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 5 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Czy obywatelstwo studenta ma wpływ na wysokość daniny
Absolwent prestiżowego liceum w Warszawie rozpoczął studia na jednej z zagranicznych uczelni. Wysokie czesne powoduje, że w czasie wakacji pracuje w jednej z warszawskich restauracji jako kelner. Czy firma musi płacić za niego składki?
NIE
Przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń w ZUS studenta wykonującego pracę na podstawie umowy-zlecenia (agencyjnej, innej umowy o świadczenie usług) nie mają znaczenia jego obywatelstwo ani kraj odbywania przez niego studiów. Organ rentowy interesuje tylko, czy taka osoba jest studentem. Za żaka uważa się bowiem osobę od daty immatrykulacji, tj. aktu przyjęcia w poczet studentów uczelni i złożenia ślubowania. Jeżeli data formalnej immatrykulacji jest późniejsza niż dzień 1 października danego roku kalendarzowego, wówczas zwolnienie z obowiązku ubezpieczeń obejmuje także okres między 1 października a dniem immatrykulacji. Natomiast przywileje ubezpieczeniowe kończą się w dniu złożenia egzaminu dyplomowego.
Podstawa prawna
Art. 167 ust. 2 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Art. 6, 12–13 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy miejsce pracy decyduje o płaceniu składek
Właściciel piekarni zatrudnił w czasie wakacji dwóch uczniów z gimnazjum i dwóch studentów. Ich zadaniem była sprzedaż świeżego pieczywa i pączków w niewielkim punkcie w pobliżu plaży. Czy przedsiębiorca musi takie osoby zgłosić do ubezpieczenia?
NIE
Przedsiębiorca, decydując się na zatrudnienie uczniów i studentów, jest zwolniony z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie bowiem z przepisami uczniowie gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studenci do ukończenia 26 lat, wykonujący pracę na podstawie umowy-zlecenia, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Przedsiębiorcy zainteresowani współpracą z takimi osobami powinni jednak pamiętać, że do celów ubezpieczeń społecznych przyjęło się uznawać, że uczniem – do 31 sierpnia każdego roku – jest osoba, która kontynuuje naukę w tej samej szkole, skończyła szkołę i rozpoczyna naukę w placówce, w której rok szkolny rozpoczyna się 1 września, ukończyła szkołę i nie kontynuuje nauki. Osoba, która przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe, będzie uznawana za ucznia do 30 września. Natomiast jeśli kontynuujący naukę ukończy 26 lat, to w przypadku zawarcia terminowej umowy-zlecenia podlega on obowiązkowemu zgłoszeniu do ZUS.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 pkt 1 i 4, ust. 4 i 4a, art. 8 ust. 6 pkt 4 oraz art. 13 pkt 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.).
Art. 63 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Czy płatnik zapłaci daninę za przerwę w studiach
Student wydziału architektury zdobył tytuł inżyniera. Obecnie planuje wyjechać na kilka miesięcy na staż do Szwajcarii. Aby jednak zdobyć pieniądze, musi podjąć pracę. Czy pracodawca będzie musiał zapłacić daninę do ZUS z tytułu umowy-zlecenia?
TAK
Osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta tylko do 31 października tego roku, w którym ukończyła to kształcenie. Po tym okresie przedsiębiorca ma obowiązek odprowadzać pełne składki, tak jak za każdą osobę pracującą na zasadach ogólnych na podstawie umowy-zlecenia. Dopiero kiedy zainteresowany zostanie przyjęty na studia drugiego stopnia, pracodawca będzie zwolniony z obowiązku opłacania składek za niego. W praktyce to oznacza, że zainteresowany nie jest studentem, więc pracodawca nie może korzystać ze zwolnienia z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne.
Podstawa prawna
Art. 2 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
Czy pracodawca zapłaci za badanie pracownika
W czasie dużej imprezy właściciel baru chce zatrudnić kilku studentów do pracy w kuchni. Czy będzie musiał jednak zagwarantować im badania lekarskie?
TAK
Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jednocześnie osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy muszą przejść badania wstępne, okresowe, kontrolne i inne ze względu na rodzaj pracy. Do niektórych zadań są dopuszczane wyłącznie osoby zdrowe i przeszkolone w dziedzinie bhp. Z tego też powodu zatrudniający może wymagać od studentów, aby się poddali badaniu lekarskiemu lub szkoleniu w zakresie bhp. Przeważnie koszt tych badań ponosi zleceniodawca. Takie badanie zleceniobiorca może wykonać u każdego lekarza medycyny pracy.
Podstawa prawna
Art. 211, 304, 3041 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).
Czy każdy student jest zwolniony ze składek
Właściciel niewielkiej wypożyczalni sprzętu wodnego potrzebował kogoś do pomocy. Nie mógł jednocześnie naprawiać uszkodzeń, przyjmować pieniędzy i wydawać kapoków klientom korzystającym z kajaków. Z tego powodu szukał studenta do pracy, wiedział bowiem, że za takie osoby nie musi dodatkowo płacić składek do ZUS. Następnego dnia po wywieszeniu ogłoszenia pojawił się kandydat do pracy. Właściciel firmy sprawdził, że zainteresowany ma 23 lata oraz posiada legitymację studencką. Nie doczytał tylko, że zainteresowany kontynuuje naukę na studiach podyplomowych. Czy będzie mógł skorzystać z ulgi na ZUS?
NIE
A to dlatego, że uczestnicy studiów podyplomowych nie posiadają statusu studenta. Tak samo ZUS traktuje osoby uczące się na studiach doktoranckich, które są określane jako studia trzeciego stopnia. Uprawnienia studenta przysługują od daty przyjęcia w poczet studentów uczelni i złożenia ślubowania. Natomiast zainteresowany stracił status studenta w dniu ukończenia nauki lub skreślenia z listy studentów. Jeżeli data ta jest późniejsza niż 1 października danego roku kalendarzowego, wówczas zwolnienie z obowiązku ubezpieczeń społecznych obejmuje także okres od 1 października do tej daty. Wszelkie uprawnienia związane z przynależnością do braci studenckiej kończą się zaś w dniu złożenia egzaminu dyplomowego lub złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu – w przypadku kierunków lekarskiego, lekarsko-dentystycznego i weterynarii. Z kolei dla studentów farmacji utrata uprawnień studentów liczona jest w dniu zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki.
Podstawa prawna
Art. 2 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Art. 6 i 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.).
