Nowa ulga to finansowy hit. ZUS tonie we wnioskach, a Polacy oszczędzają miliony

Miało to być spokojne wdrożenie niewielkiej ulgi dla najmniejszych firm. Tymczasem serwery ZUS ledwo wytrzymują napływ wniosków, a przedsiębiorcy mówią o „najlepszym prezencie od państwa od lat”. Wystarczyło kilka kliknięć w PUE ZUS, by zaoszczędzić nawet 1700 zł – i to bez czekania na decyzję urzędnika. Eksperci ostrzegają jednak, że taka popularność może drogo kosztować budżet, bo ulga stała się hitem, z którym sam ZUS ma dziś problem nadążyć. Czy „wakacje składkowe” zostaną na dłużej, czy to tylko jednorazowy eksperyment z ryzykiem dla systemu?

Nowa ulga bije rekordy. ZUS przyznaje: „To lawina wniosków”

Ulga, która weszła w życie pod koniec 2024 roku, okazała się jednym z największych hitów wśród przedsiębiorców.
Raz w roku, za wybrany miesiąc, mikrofirmy mogą nie płacić składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Budżet państwa pokrywa je za przedsiębiorcę.

Według danych ZUS, tylko w ciągu kilku miesięcy system e-ZUS przyjął ponad 2 mln wniosków, a łączna wartość zwolnień sięgnęła 2,5 mld zł. Największy boom nastąpił w grudniu 2024 roku, kiedy przedsiębiorcy wnioskowali o zwolnienie za ostatni miesiąc roku.

Kto naprawdę dostanie wakacje składkowe i dlaczego nie wszyscy się kwalifikują

Choć rząd nie przewidywał aż takiego zainteresowania, dziś mówi się już o kosztach liczonych w miliardach. Z ulgi mogą korzystać przedsiębiorcy:

• zarejestrowani w CEIDG,
• prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą lub zatrudniający do 9 osób,
• których roczne przychody w 2023 lub 2024 roku nie przekroczyły 2 mln euro,
• którzy nie przekroczyli limitu pomocy de minimis – 300 tys. euro w ciągu ostatnich trzech lat.

Prawo do wakacji składkowych przysługuje również komornikom sądowym, o ile spełniają kryteria.

Czego wakacje składkowe nie obejmują

Zwolnienie obejmuje wyłącznie składki od najniższej podstawy wymiaru – czyli tej, którą płaci osoba prowadząca działalność. Nie dotyczy natomiast:

• składki zdrowotnej,
• składek odprowadzanych za pracowników, zleceniobiorców lub współpracowników.

ZUS nie nadąża z rozpatrywaniem wniosków – system pod presją

ZUS nie nadąża z obsługą wniosków – a to dopiero początek. Cała procedura odbywa się elektronicznie – wyłącznie przez PUE ZUS. Przedsiębiorca lub jego pełnomocnik:

1. loguje się na konto płatnika,
2. wypełnia wniosek RWS,
3. wskazuje miesiąc, w którym chce skorzystać ze zwolnienia,
4. potwierdza dane profilem zaufanym lub podpisem elektronicznym.

System działa automatycznie – decyzje są wydawane w kilka dni. O każdej zmianie ZUS informuje mailowo lub SMS-em.

Pani Iwona z Wrocławia mówi, że wypełniła wniosek przez Internet w 3 minuty.

Eksperci: miesiąc bez składek może uratować tysiące mikrofirm

Ulga miała pomóc najmniejszym. Dziś korzystają z niej nawet ci, którzy zatrudniają kilka osób. Ekonomiści podkreślają, że wakacje składkowe to nie tylko symboliczny gest, ale realna pomoc dla najmniejszych firm. Średni miesięczny koszt składek społecznych dla mikroprzedsiębiorcy to dziś ok. 1600–1700 zł.

Kiedy można składać wniosek o wakacje składkowe

• Wniosek RWS należy złożyć najpóźniej miesiąc przed wybranym miesiącem zwolnienia.
• Nie ma znaczenia, czy przedsiębiorca korzystał już z ulgi w poprzednim roku.
• ZUS przypomina, że można wybrać dowolny miesiąc w roku – np. okres urlopowy lub spowolnienia zleceń.

Na skróty: najważniejsze liczby

• ponad 2 mln wniosków złożonych do ZUS,
• łączna kwota zwolnionych składek: ponad 2,5 mld zł,
• ulga dotyczy jednoosobowych działalności i mikrofirm,
• nie obejmuje składki zdrowotnej,
• obowiązuje raz w roku – za wybrany miesiąc.

Podstawa prawna

• Ustawa z 9 listopada 2023 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2023 poz. 2618)
• Komunikaty Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczące wakacji składkowych (2024–2025)