W okresie wakacyjnym większość pracodawców zawiera z pracownikami umowy z założenia krótkotrwałe - umowa o pracę tymczasową lub umowy cywilnoprawne.

Na okres prac sezonowych pracodawca może teoretycznie zawrzeć z pracownikiem każdy rodzaj umowy, w tym na czas nieokreślony, na zastępstwo czy na czas wykonania określonej pracy - więcej o tych typach umów przeczytasz tutaj>> i tutaj>>. Najczęściej jednak pracodawcy decydują się na najmniej zobowiązujące formy zatrudnienia, preferowane często także przez pracowników - o wadach i zaletach umów tymczasowych przeczytasz tutaj>>.

Umowa zlecenia

Chodzi przede wszystkim o umowy zlecenia czy umowy o dzieło, które formalnie nie są umowami o pracę, ale umowami o świadczenie usług i swoje umocowanie prawne mają w Kodeksie cywilnym.

Podpisując z pracownikiem umowę zlecenia, pracodawca oczekuje więc od zatrudnionego dokonania określonej czynności prawnej, przy czym rezultat nie jest tutaj elementem koniecznym - liczą się działania w celu jego osiągnięcia. Takie usługi sprawdzają się zwłaszcza przy pracach projektowych, które nie wymagają nadzoru oraz określonego miejsca i czasu wykonania zdania.

Dla pracodawcy przy tego typu kontrakcie liczy się przede wszystkim fakt, że można go (o ile zapisy nie stanowią inaczej) zakończyć niemal natychmiast. Do tego dochodzą niższe koszty zatrudnienia - pracownikowi nie trzeba zapewniać miejsca pracy, a w niektórych przypadkach nie ma również obowiązku opłacania za niego wszystkich składek. Od umowy zlecenia nie trzeba bowiem odprowadzać składek, gdy:

  • zleceniobiorca jest studentem (lub uczniem szkoły średniej) i nie ukończył 26 lat,
  • zleceniobiorca ma również umowę o pracę z innym podmiotem i pobiera wynagrodzenie wyższe niż minimalne (przy założeniu, że umowa o pracę i umowa zlecenie są dla niego jedynymi tytułami do ubezpieczeń) - podlega wtedy obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu, ale może podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu.

Jeszcze przez te wakacje pracodawcy mogą wykorzystać obowiązujące przepisy, zgodnie z którymi, jeśli dana osoba podpisała kilka umów-zleceń, to podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu tylko od jednej z nich, a składki od pozostałych kontraktów są dobrowolne. Koniecznie należy też opłacić składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Co prawda zasada ta dotyczy tylko teoretycznie tylko sytuacji, w której zleceniobiorca wykonuje zlecenie dla różnych podmiotów lub umowy-zlecenia zawarte z jedną firmą dotyczą różnych czynności, jednak polskie firmy powszechnie podpisują z pracownikiem dwie umowy zlecenia - jedną na kwotę 50 i drugą na 3000 złotych. Składki musi płacić tylko od pierwszej, a druga już oskładkowaniu nie podlega. Od 2016 roku przepisy te ulegają zmianie i składki będą obowiązkowe od wszelkich umów zleceń do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę>>

Umowa o dzieło

Podobne plusy i minusy obowiązują przy umowie o dzieło, która różni się od umowy zlecenia między innymi tym, że przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający - do zapłaty wynagrodzenia. Umowa musi więc w tym wypadku prowadzić do osiągnięcia konkretnego materialnego lub niematerialnego efektu, za który przyjmujący zamówienie otrzymuje zapłatę. Czym dokładnie różni się umowa zlecenia od umowy o dzieło, dowiesz się tutaj>>

Przy tym kontrakcie w ogóle nie trzeba odprowadzać składek do ZUS, niezależnie od tego, czy jest to jedyny przychód danej osoby.Jedynie w przypadku, gdy umowa jest zawarta z własnym pracodawcą, to musi on odprowadzić wszystkie obowiązkowe składki, jakie występują przy umowie o pracę, również z tytułu wykonywanego dzieła.

Umowa o pracę tymczasową

Pracodawca może też zdecydować się na pracę tymczasową, która polega na wykonywaniu na rzecz danego pracodawcy, przez okres nie dłuższy niż czas wskazany w ustawie, zadań:

  • o charakterze sezonowym, okresowym, doraźnym lub
  • których terminowe wykonanie przez pracowników zatrudnionych przez pracodawcę użytkownika nie byłoby możliwe lub nie należy do ich obowiązków.

Jednak praca tymczasowa nie jest natomiast oddzielnym typem umowy o pracę - przyjmuje formę albo umowy o pracę na czas określony albo umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, a zatrudniającym jest agencja pracy tymczasowej. Co powinna zawierać umowa o pracę, przeczytasz tutaj>> A to oznacza, że pracodawca musi za tymczasowego pracownika opłacić wszystkie składki.

Atrakcyjny dla pracodawcy może być natomiast fakt, że w przypadku pracy tymczasowej przy umowie o pracę zawartej na czas określony strony mogą przewidzieć możliwość wcześniejszego jej rozwiązania przez każdą ze stron:

  • za trzydniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres nieprzekraczający 2 tygodni,
  • za jednotygodniowym wypowiedzeniem, gdy umowa o pracę została zawarta na okres dłuższy niż 2 tygodnie.

Więcej o umowach zawieranych w czasie prac sezonowych, przeczytasz tutaj>>