Ile komornik może zabrać z emerytury w 2026 r. [TABELA]

W 2026 roku, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, komornik nie ma prawa do zajęcia całej kwoty świadczenia emerytalnego. Egzekucji podlega jedynie jego część, przy czym ustawodawca przewidział kwotę wolną od potrąceń. W 2026 roku zmienią się limity ochrony emerytur, co zapewni emerytom zachowanie minimalnego poziomu środków niezbędnych do pokrycia podstawowych kosztów utrzymania, nawet przy kilku prowadzonych przeciwko nim egzekucjach.

Ile realnie trafi do dłużnika w 2026 r.?

W procesie odzyskiwania należności z emerytury kluczowe jest rozróżnienie natury długu, gdyż to ona wyznacza „pole manewru” organu egzekucyjnego. W przypadku standardowych zobowiązań cywilnoprawnych – takich jak nieuregulowane raty kredytów, pożyczki w instytucjach pozabankowych czy zaległe opłaty za media – ustawodawca nakłada na komornika sztywny limit: nie może on przejąć więcej niż 25% kwoty świadczenia. Gwarantuje to seniorowi zachowanie 75% wypracowanych środków na bieżące wydatki. W 2025 roku minimalna emerytura brutto wynosi 1 878,91 zł, a zgodnie z prognozami na 2026 rok może wzrosnąć od 1 marca do około 1 970,60 zł. Oznacza to, że przy obecnym poziomie świadczenia, każdemu emerytowi przysługuje co najmniej 1 409 zł, które musi pozostać do jego dyspozycji. Zasada ta obowiązuje niezależnie od liczby prowadzonych egzekucji i wysokości zadłużenia.

Sytuacja zmienia się diametralnie, gdy w grę wchodzą zaległości alimentacyjne. Tutaj prymat interesu uprawnionego do alimentów pozwala na zajęcie aż 60% emerytury. W takim scenariuszu dłużnik musi przygotować się na drastyczne uszczuplenie domowego budżetu, gdyż do jego dyspozycji pozostanie jedynie 40% miesięcznego przychodu.

Co ważne, bez względu na wyliczenia procentowe, komornik zawsze musi sprawdzić, czy po potrąceniu dłużnikowi pozostała kwota wolna od zajęcia. Jeżeli zastosowanie limitu procentowego spowodowałoby naruszenie ustawowego minimum, wysokość potrącenia zostaje odpowiednio zmniejszona, aby zapewnić dłużnikowi środki niezbędne do podstawowego utrzymania.

Limity egzekucji z emerytury od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r.

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wprowadzają precyzyjny podział, określający, w jakim stopniu komornik może dokonywać potrąceń z emerytury. W 2026 roku wyróżnia się trzy podstawowe progi procentowe, zależne od rodzaju roszczenia:

• Roszczenia alimentacyjne – priorytet najwyższy (do 60%)

Alimenty traktowane są jako zobowiązania o najwyższym priorytecie społecznym. W ich przypadku ochrona dłużnika jest najmniejsza – komornik może potrącić do 60% kwoty brutto świadczenia. Standardowa kwota wolna od egzekucji nie zawsze ma zastosowanie, co w praktyce może znacząco obniżyć środki pozostające do dyspozycji seniora.

• Należności publicznoprawne i egzekucje karne (do 50%)

Do tej kategorii zalicza się m.in. opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej (DPS), zakładach opiekuńczo-leczniczych (ZOL) czy zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Ustawodawca przewidział możliwość zajęcia maksymalnie połowy świadczenia (50%), starając się równoważyć interes publiczny z zapewnieniem dłużnikowi minimalnych środków na życie.

• Zobowiązania cywilnoprawne – ochrona najwyższa (do 25%)

Najczęściej spotykane zajęcia obejmują kredyty, pożyczki ratalne, zaległe rachunki za media czy czynsz. W tym przypadku komornik może potrącić maksymalnie jedną czwartą (25%) emerytury brutto, zapewniając dłużnikowi relatywnie wysoką ochronę finansową. Jednocześnie obowiązuje zasada, że na koncie osoby pobierającej emeryturę musi pozostać co najmniej 75% minimalnej emerytury, która w 2025 roku wynosi 1 878,91 zł brutto (według prognoz na 2026 rok powinna wzrosnąć do około 1 970,60 zł brutto). Zatem przy długach cywilnoprawnych dłużnikowi musi pozostać minimum 75% minimalnego świadczenia – czyli około 1 477,95 zł w 2026 r., w porównaniu do 1 409 zł w 2025 r.

W przypadku jednoczesnego prowadzenia egzekucji, na przykład dotyczących zarówno alimentów, jak i innych zobowiązań, łączna kwota potrąceń nie może przekroczyć 60% brutto świadczenia emerytalnego.

Wysokość kwot wolnych od potrąceń i egzekucji obowiązujących od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r.

Sam limit procentowy to nie wszystko. Najważniejszym mechanizmem obronnym w 2026 roku pozostaje kwota wolna od potrąceń. Jest to kwota, która musi pozostać do dyspozycji emeryta po dokonaniu wszystkich zajęć. Kwoty emerytur i rent wolne od zajęć komorniczych oraz innych potrąceń obowiązujące do końca lutego 2026 roku wynoszą:

• 806,67 zł – należności alimentacyjne i fundusz alimentacyjny

Dotyczy to zarówno zaległych alimentów na dzieci lub byłego małżonka, zwrotu pieniędzy wypłaconych przez fundusz alimentacyjny, jak i zaliczek alimentacyjnych.

• 1 331,03 zł – inne należności egzekucyjne

Kwota wolna przy egzekucji zobowiązań takich jak kredyty, mandaty, zaległe rachunki, zadłużenia z kart kredytowych czy inne niespłacone pożyczki.

• 1 064,84 zł – należności wobec ZUS

Dotyczy zwrotu nadpłaconych emerytur i rent, nienależnie pobranych świadczeń (np. 500+, Dobry Start, świadczenie rodzinne), zasiłków chorobowych wypłaconych za okres, za który przysługuje emerytura, nieopłaconych składek ZUS oraz zasiłków z pomocy społecznej wypłaconych w czasie pobierania emerytury.

• 322,66 zł – odpłatność za pobyt w placówkach opiekuńczych

Kwota wolna przy potrącaniu należności za pobyt w domach pomocy społecznej (DPS), zakładach opiekuńczo-leczniczych (ZOL) lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych (ZPO).

Szacunkowe kwoty wolne od zajęcia (od 1 marca 2026 r.):

Kwota pozostająca do dyspozycji dłużnika od 1 marca 2026 roku ulegnie zmianie w związku z coroczną waloryzacją emerytur. Szacuje się, że świadczenia emerytalno-rentowe wzrosną o około 4,88% (prognozowany wskaźnik waloryzacji). Ostateczny wskaźnik zostanie podany przez rząd w lutym 2026 r.

Przy założeniu realizacji prognoz, od 1 marca 2026 r. minimalna emerytura powinna wynieść około 1 970,60 zł brutto, co bezpośrednio wpłynie na wysokość kwoty wolnej od zajęcia komorniczego. W przypadku długów cywilnoprawnych komornik nie może zająć więcej niż 25% emerytury, a jednocześnie dłużnikowi musi pozostać minimum 75% minimalnego świadczenia, czyli około 1 477,95 zł. W porównaniu z 2025 r. kwota ta wzrośnie o około 69 zł, zapewniając emerytom większą ochronę finansową w 2026 roku.

Takie podwyższenie świadczeń zwiększa ochronę emerytów przed nadmiernym zajęciem przez komornika, gwarantując zachowanie minimalnych środków na utrzymanie.

Świadczenia „nietykalne”: 13. i 14. emerytura

W 2026 roku utrzymana zostaje pełna ochrona dodatkowych świadczeń rocznych. Zarówno trzynastka, jak i czternastka są ustawowo wolne od egzekucji komorniczej. Oznacza to, że komornik nie może zająć ani złotówki z tych dodatków, niezależnie od wysokości długu. Podobnej ochronie podlegają:

• dodatki pielęgnacyjne,
• świadczenia wychowawcze (800+),
• świadczenia z pomocy społecznej.

Skarga na czynności komornika i ochrona emerytury w 2026 r.

W przypadku, gdy komornik przekroczy ustawowe limity potrąceń, przysługuje prawo do złożenia skargi do sądu rejonowego właściwego dla siedziby komornika (na czynności komornika) w terminie 7 dni od daty zajęcia. Należy pamiętać, że ochrona kwoty wolnej od potrąceń nie działa automatycznie na rachunkach bankowych – w takim przypadku dłużnik jest zobowiązany samodzielnie wykazać, że zajęte środki stanowią świadczenie emerytalne lub rentowe objęte ochroną ustawową.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2025 r. poz. 1661)

Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 1749)