Na skróty: najważniejsze liczby - wniosek EPD-21

  • Zysk: do 400 zł rocznie (ok. 30–35 zł miesięcznie „na rękę”)
  • Wniosek: druk EPD-21 (ZUS)
  • Czas wypełnienia: ok. 5 minut online
  • Kto skorzysta: emeryci z dochodem do 30 000 zł rocznie
  • Obowiązuje od: roku, w którym złożysz wniosek
  • Podstawa: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 31a, 31c, 34 i 45)

400 zł więcej rocznie z ZUS do emerytury - jak to działa?

Niewielu seniorów wie, że co miesiąc z ich świadczenia ZUS potrąca zaliczkę na podatek dochodowy. Dla osób z niskimi emeryturami, które nie przekraczają kwoty wolnej od podatku (30 000 zł rocznie), te potrącenia i tak są zwracane po roku w zeznaniu PIT.
Innymi słowy: ZUS przez 12 miesięcy zabiera pieniądze, które i tak później odda - z opóźnieniem i bez odsetek.

Formularz EPD-21 pozwala temu zapobiec. To krótkie oświadczenie, które mówi ZUS-owi: „nie pobieraj zaliczki na PIT, bo i tak nie przekroczę limitu”. Dzięki temu emeryt dostaje co miesiąc wyższą kwotę „na rękę”. Nie zwiększa się wysokość emerytury brutto, ale zmienia się płynność finansowa – czyli to, co realnie wpływa na konto.

Czym jest formularz EPD-21 i dla kogo został stworzony?

Druk EPD-21 to prosty wniosek o niewstrzymywanie zaliczek na podatek dochodowy. Można go złożyć w każdej placówce ZUS lub przez Internet – wystarczy zalogować się na Platformie Usług Elektronicznych (PUE ZUS) i wypełnić formularz elektroniczny.
ZUS → udostępnia → druk EPD-21 dla wszystkich emerytów i rencistów.

Formularz ten został opracowany z myślą o seniorach, których roczne dochody nie przekraczają 30 000 zł. W praktyce dotyczy to osób pobierających emeryturę do ok. 2490 zł brutto miesięcznie, które nie osiągają dodatkowych dochodów z pracy, zleceń czy działalności gospodarczej.

Kto dokładnie skorzysta z wniosku EPD-21?

Wniosek EPD-21 warto złożyć, jeśli:

  • Twoja miesięczna emerytura nie przekracza 2490 zł brutto,
  • nie dorabiasz i nie masz innych źródeł dochodu opodatkowanych PIT,
  • w skali roku nie przekroczysz 30 000 zł przychodu,
  • chcesz otrzymywać pełne świadczenie bez czekania na zwrot podatku.

ZUS szacuje, że takich emerytów jest kilkaset tysięcy. Dla nich każda dodatkowa złotówka miesięcznie robi różnicę — zwłaszcza gdy ceny żywności i leków rosną szybciej niż waloryzacja świadczeń.

Tabela: komu opłaca się złożyć EPD-21

Miesięczna emerytura brutto Roczny dochód (12 msc) Czy mieści się w kwocie wolnej (30 000 zł)? Zysk z EPD-21
1 878,91 zł (minimalna) 22 546 zł TAK ok. +400 zł/rok
2 150 zł 25 800 zł TAK ok. +350 zł/rok
2 490 zł 29 880 zł TAK (z 13. i 14. emeryturą na granicy) ok. +250 zł/rok
3 000 zł 36 000 zł NIE brak zysku

Jak złożyć wniosek EPD-21 do ZUS – krok po kroku

Online przez PUE ZUS

  • Zaloguj się na [ZUS – Platforma Usług Elektronicznych].
  • Wybierz zakładkę „Świadczeniobiorca” → „Formularze” → „EPD-21”.
  • Wypełnij pola: imię, nazwisko, PESEL, numer świadczenia.
  • Zaznacz oświadczenie, że Twój dochód nie przekroczy 30 000 zł.
  • Zatwierdź i podpisz profilem zaufanym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Osobiście w placówce ZUS

Wydrukuj druk EPD-21, wypełnij ręcznie i złóż w biurze obsługi klienta. Pracownik ZUS potwierdzi przyjęcie dokumentu. Druk możesz pobrać poniżej:

Wniosek EPD-21 z ZUS
pobierz plik

Listownie

Wyślij podpisany formularz pocztą na adres swojego oddziału ZUS. Liczy się data stempla pocztowego. Po przyjęciu wniosku ZUS przestaje potrącać zaliczki podatkowe od kolejnej wypłaty. W praktyce pierwsze wyższe świadczenie pojawia się zwykle w następnym miesiącu.

Ile można zyskać „na rękę”? Przykładowe wyliczenia

Dla przykładu: emerytka pani Maria pobiera 2 100 zł brutto miesięcznie. Po potrąceniu składki zdrowotnej (9%) zostaje 1 911 zł.
Bez złożenia EPD-21, ZUS pobiera jeszcze zaliczkę na PIT, więc na konto trafia ok. 1 840 zł. Po złożeniu wniosku będzie to pełne 1 911 zł.

Zysk? ok. 70 zł miesięcznie w przypadku miesiąca z dodatkową wypłatą (13. lub 14. emeryturą) oraz ok. 30 zł miesięcznie przez resztę roku. Łącznie: do 400 zł więcej w portfelu rocznie.

To nie jest podwyżka przyznana przez rząd, ale odzysk Twoich własnych pieniędzy, które normalnie trafiłyby do urzędu skarbowego jako zaliczka.

Kiedy złożyć wniosek EPD-21 do ZUS, by zdążyć z wyższą emeryturą?

Nie ma sztywnego terminu ustawowego, ale warto złożyć EPD-21 przed terminem najbliższej wypłaty emerytury.
Jeśli np. Twoja emerytura jest wypłacana 10-tego dnia miesiąca, a wniosek złożysz 5-tego, prawdopodobnie wyższe świadczenie dostaniesz już w tym samym miesiącu.

ZUS → przyjmuje → wniosek EPD-21 w dowolnym momencie roku.
Jeśli złożysz go w połowie roku, ulga obowiązuje od kolejnej wypłaty i trwa aż do momentu wycofania oświadczenia.

Kto nie skorzysta z dopłaty do emerytury i dlaczego? (pułapki i wyjątki)

Nie każdy senior zyska na EPD-21. ZUS przestrzega przed składaniem wniosku „na zapas”. Formularz nie zwalnia z podatku — tylko odracza jego potrącenie, jeśli spełniasz warunek limitu.

Nie opłaca się, jeśli:

  • Twoja emerytura przekracza 30 000 zł rocznie,
  • dorabiasz do emerytury (umowa o pracę, zlecenie, działalność),
  • korzystasz z innych ulg podatkowych, które mogą zwiększyć dochód,
  • planujesz rozliczenie PIT wspólnie z małżonkiem (dochody się sumują).

Złożenie wniosku mimo przekroczenia progu może skutkować dopłatą podatku przy rocznym PIT – dlatego lepiej złożyć go tylko wtedy, gdy masz pewność, że dochód się zmieści.

Co z 13. i 14. emeryturą po złożeniu EPD-21?

Dodatkowe świadczenia, takie jak trzynasta i czternasta emerytura, również są objęte zasadą potrącania zaliczki na PIT. Jeśli masz aktywny wniosek EPD-21, ZUS nie pobiera zaliczki, więc obie wypłaty są wyższe o nawet 200 zł netto każda.

Dla seniora z minimalną emeryturą (1 878,91 zł brutto):

  • 13. emerytura bez EPD-21: ok. 1 450 zł „na rękę”,
  • 13. emerytura z EPD-21: ok. 1 620 zł,
  • zysk: +170 zł tylko z jednej wypłaty.

Z sumą wszystkich świadczeń daje to średnio 300–400 zł rocznie więcej bez dodatkowej waloryzacji.

Dlaczego ten wniosek nie zwiększa „brutto”, ale realnie poprawia sytuację seniora?

Warto zrozumieć, że EPD-21 nie jest podwyżką w sensie ustawowym. Nie zmienia wysokości świadczenia brutto ani nie daje dodatkowych pieniędzy z budżetu. To jedynie decyzja, by nie blokować części pieniędzy w zaliczkach podatkowych.

Efekt:

  • seniorzy mają więcej środków w obiegu przez cały rok,
  • nie muszą czekać do wiosny następnego roku na zwrot z PIT,
  • łatwiej planują wydatki i lepiej znoszą wzrost kosztów życia.

Dla wielu osób starszych to różnica między zakupem leków a rezygnacją z części terapii.

Co jeśli nie złożysz EPD-21, a spełniasz warunki?

Wtedy ZUS nadal potrąca zaliczki na PIT. Nie tracisz ich bezpowrotnie - odzyskasz je po złożeniu rocznego zeznania PIT-37.
Problem w tym, że zwrot następuje dopiero wiosną następnego roku.

To znaczy:

  • w 2025 r. ZUS potrąca podatek,
  • w 2026 r. urząd skarbowy zwróci nadpłatę.

Złożenie EPD-21 pozwala więc zachować te pieniądze od razu i uniknąć sytuacji, w której przez cały rok budżet domowy jest niższy o kilkadziesiąt złotych miesięcznie.

FAQ: najczęstsze pytania o wniosek EPD-21

Czy wniosek EPD-21 składa się co roku?
Nie. Wystarczy złożyć go raz — obowiązuje do czasu odwołania przez emeryta.

Czy można złożyć EPD-21 online?
Tak, przez PUE ZUS, bez wychodzenia z domu.

Co jeśli przekroczę próg 30 000 zł?
Wtedy przy rozliczeniu PIT będziesz musiał dopłacić brakujący podatek.

Czy EPD-21 dotyczy też renty?
Tak, formularz obejmuje zarówno emerytury, jak i renty wypłacane przez ZUS.

Czy można wycofać wniosek?
Tak, w każdej chwili – składając pisemne oświadczenie do ZUS.

Czy wpływa to na 13. i 14. emeryturę?
Tak, zwiększa ich kwotę netto, ponieważ ZUS nie pobiera zaliczki na PIT.

Podstawa prawna i źródła