Osoba ubiegająca się o rentę z tytułu niezdolności do pracy nie tylko musi dostarczyć do organu rentowego dokumentację medyczną określającą stan zdrowia, ale także świadectwa pracy potwierdzające okresy ubezpieczenia
Czy ważne są zaświadczenia o stanie zdrowia
Choruję od kilku miesięcy. Zbliża się koniec okresu zasiłkowego, więc chcę złożyć wniosek o rentę. Mój lekarz prowadzący trzy miesiące temu przygotował stosowny wniosek o rentę, ale nie złożyłem go do ZUS, bo dopiero kilka dni temu udało mi się zgromadzić wszystkie świadectwa pracy. Czy ZUS przyjmie stary dokument?
NIE
Osoba ubiegająca się o rentę z tytułu niezdolności do pracy ma obowiązek dostarczyć do ZUS zaświadczenie o stanie zdrowia. Służy do tego specjalnie przygotowany formularz ZUS N-9. Dokument musi być wystawiony przez lekarza prowadzącego leczenie nie wcześniej niż na miesiąc przed datą złożenia wniosku. Z tego powodu nasz czytelnik obowiązkowo musi się udać do medyka prowadzącego leczenie, żeby ten raz jeszcze wypełnił druk. Jednocześnie, żeby mieć większe szanse na uzyskanie u lekarza orzecznika potwierdzenia prawa do renty, konieczne jest także dostarczenie do ZUS innej dokumentacji medycznej, która może mieć znaczenie dla wydania orzeczenia. Warto więc złożyć wraz z wnioskiem o przyznanie świadczenia m.in. historię choroby, karty informacyjne z leczenia szpitalnego, karty badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej. Nie bez znaczenia będzie także wywiad zawodowy wypełniony przez pracodawcę na formularz ZUS N-10. Druki potrzebne do wystąpienia o ustalenie renty z tytułu niezdolności do pracy można pobrać nieodpłatnie w każdym oddziale ZUS lub ze strony internetowej zakładu.
Podstawa prawna
Art. 57 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Czy koniecznie trzeba się zgłosić na badanie
Pracodawca złożył w moim imieniu wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy. Razem z poświadczeniami okresów zatrudnienia do ZUS trafiła także cała moja dokumentacja medyczna. Teraz dostałem listem poleconym wezwanie, by stawić się na badanie. Czy to konieczne?
TAK
Osoba, która złożyła wniosek o przyznanie świadczenia, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy, musi na żądanie organu rentowego poddać się badaniom lekarskim. Dodatkowo, jeśli okaże to niezbędne, to na wniosek lekarza orzecznika lub na wniosek komisji lekarskiej zainteresowany ma obowiązek poddać się badaniom psychologicznym. Dotyczy to sytuacji, jeżeli taka dodatkowa konsultacja jest niezbędna do ustalenia prawa do świadczenia.
Podstawa prawna
Art. 126, art. 128a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Czy mogę samodzielnie napisać wniosek
Przez kilka lat pracowałem w szkodliwych warunkach. Obecnie lekarz zakładowy namawia mnie, żebym starał się o rentę. W jego ocenie dalsza praca na aktualnym stanowisku zagraża mojemu zdrowiu. Ze względu na system pracy zmianowej mam problem z dotarciem do oddziału, żeby pobrać dokumenty do wypełnienia. Czy mogę sam przygotować taki wniosek?
NIE
ZUS przygotował specjalny wniosek o przyznanie renty, który został oznaczony jako druk ZUS Rp-1R. Wniosek powinien zawierać niezbędne dane – imiona i nazwisko osoby zainteresowanej, datę urodzenia, imiona rodziców, miejsce zamieszkania – zameldowania na pobyt stały, adres pobytu i adres do korespondencji (jeżeli są inne niż adres zamieszkania). Niezbędne jest także wskazanie numeru PESEL, a jeżeli go nie nadano – serii i numeru dowodu osobistego lub paszportu. Ubezpieczony powinien także podać rodzaj świadczenia, o które się ubiega. Nie wolno zapomnieć o podpisaniu dokumentu. Jeśli renta ma być przekazywana na rachunek w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, należy podać nazwę i adres banku (spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej) oraz numer konta. Wniosek może być zgłoszony w formie papierowej, elektronicznej, za pomocą internetu, przez elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS (dokument musi być podpisany za pomocą kwalifikowanego e-podpisu posiadającego certyfikat).
Podstawa prawna
Art. 12–14 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Art. 3 pkt 12 ustawy z 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 262 ze zm.).
Art. 12 pkt 14, art. 20a ust. 2 ustawy z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j. z 2014 r. poz. 1114 ze zm.).
Czy niezbędne jest udokumentowanie stażu pracy
Mam 32 lata. Bezpośrednio po szkole zacząłem pracę na budowie, ale lekarz uważa, że nie mogę jej kontynuować i będę musiał pójść na rentę. Czy muszę zgłosić się do pracodawcy, żeby potwierdził, że faktycznie byłem ubezpieczony?
TAK
Osoba ubiegająca się o rentę musi udowodnić, że posiada wymagane okresy ubezpieczenia. Aby nie było żadnych pomyłek, najlepiej jest skorzystać z druku ZUS Rp-1R. W ten sposób zainteresowany dostarczy do zakładu wszystkie informacje wymagane do wydania decyzji i podjęcia wypłaty świadczenia. Do wniosku o przyznanie renty należy dołączyć kwestionariusz okresów składkowych i nieskładkowych. Zakład przygotował do tego specjalny druk ZUS Rp-6. Konieczne jest także dostarczenie oryginałów dokumentów potwierdzających okresy składkowe takich jak świadectwa pracy. Okres pracy można także potwierdzić, korzystając z legitymacji ubezpieczeniowej. Natomiast okresy nieskładkowe można udokumentować na podstawie zaświadczenia szkoły wyższej o programowym toku trwania ukończonych studiów. Nie wolno także zapomnieć o zaświadczeniu pracodawcy o wysokości osiąganego wynagrodzenia na formularzu według wzoru określonego przez ZUS. W takim przypadku pracodawca powinien wypełnić druk ZUS Rp-7. Jeśli nie można uzyskać takiego potwierdzenia, zakład uznaje także legitymację ubezpieczeniową, zawierającą wpisy dotyczące zarobków. Gdy dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe przebyte do 31 grudnia 1998 r. i potwierdzające wysokość osiąganego wynagrodzenia zostały złożone przy wniosku o ustalenie kapitału początkowego, nie należy ich dołączać do wniosku o rentę, nawet gdyby zostały zwrócone wnioskodawcy. W kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych, stanowiącym załącznik do wniosku, należy podać, że dołączono je do wniosku o kapitał początkowy, podając jednocześnie numer sprawy kapitału początkowego.
Podstawa prawna
Art. 12–16 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
Czy długa przerwa w pracy pozbawi prawa do renty
Po szkole zacząłem pracę na podstawie umowy o pracę. Firma, które mnie zatrudniała, została niestety zlikwidowana. Po kilku miesiącach przerwy rozpocząłem pracę na budowie, gdzie jednak pracowałem bez ubezpieczenia. Teraz w wieku 29 lat okazało się, że jestem poważnie chory. W ZUS sprawdzili, że ostatnie składki ubezpieczeniowe były za mnie płacone kilka lat temu. Czy z tego powodu nie dostanę renty?
TAK
Prawo do renty ma osoba, która została uznana przez lekarza orzecznika jako niezdolna do pracy, ma staż ubezpieczeniowy wymagany dla odpowiedniego wieku. Przy czym ZUS przyjmuje, że warunek stażowy jest spełniony, gdy ubezpieczony, który nie ukończył 20 lat, ma na swoim koncie jeden rok składkowy i nieskładkowy. Dwuletni udokumentowany staż musi posiadać osoba, kiedy niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat. Warunek wymaganego stażu jest spełniony, jeśli co najmniej trzy lata składkowe i nieskładkowe ma osoba, w której niezdolność do pracy ujawniła się w wieku powyżej 22 do 25 lat. Osoby, które stały się niezdolne do pracy powyżej 25 do 30 lat, muszą mieć na koncie co najmniej 4 lata składkowe i nieskładkowe. Jeśli zaś ukończą 30. rok życia, ZUS nie przyzna im renty, jeśli brak jest dokumentów potwierdzających 5 lat składkowych i nieskładkowych. Przy czym osoby, których niezdolność do pracy powstała powyżej 30. roku życia, 5-letni okres muszą udowodnić w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Do dziesięciolecia tego nie zostaną wliczone okresy pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej. Zakład wymaga także, żeby niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych lub nieskładkowych, ale nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Przy czym wymóg powstania niezdolności do pracy w okresach składkowych i nieskładkowych będzie spełniony tylko wtedy, gdy choroba ujawni się okresie ubezpieczenia, zatrudnienia lub chorobowego. Ponieważ w tym przypadku ujawniła się po kilku latach po ustaniu ubezpieczenia, czytelnik nie ma prawa do renty, nawet jeśli lekarz orzecznik uzna jego niezdolność do pracy.
Podstawa prawna
Art. 57–58 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.).
