ODPOWIEDŹ: Ustalenia kontrolne Regionalnej Izby Obrachunkowej są zasadne. Miasto (gmina) co do zasady może przeznaczyć środki budżetowe na zbilansowanie systemu gospodarowania odpadami. Jednak niezbędne jest w takiej sytuacji nie tylko dokonanie zmiany budżetu w drodze uchwały rady miasta (gminy), lecz także przyjęcie drugiej, specjalnej, w sprawie pokrycia kosztów systemu gospodarowania odpadami komunalnymi środkami pochodzącymi z innych źródeł.

Obowiązki gminy i źródła finansowania systemu gospodarowania odpadami

W myśl art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.u.c.p.g.) opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi są obowiązani ponosić:
1) właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy,
2) osoby wymienione w art. 1 pkt 1 lit. b (chodzi tu m.in. o właścicieli lokali w budynku wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokali i członków spółdzielni mieszkaniowych), jeżeli rada gminy podjęła uchwałę o objęciu ich gminnym systemem gospodarowania odpadami,
3) właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, jeżeli rada gminy podjęła uchwałę o odbieraniu od nich odpadów komunalnych.
Uwaga! Opłatę tę wpłaca się na rzecz gminy, na terenie której są położone powyższe nieruchomości lub lokale.



Czy można pokryć niedobór z innych dochodów

W praktyce pojawia się jednak w wielu gminach problem niedoszacowania kosztów funkcjonowania systemu. Art. 6r ust. 2 u.u.c.p.g. dość precyzyjnie określa, co wchodzi w skład tych kosztów. Otóż z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty:
1) odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
2) tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania takich odpadów;
3) obsługi administracyjnej tego systemu;
4) edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi.
Ponadto z pobranych opłat gmina może fakultatywnie pokryć koszty:




  • wyposażenia nieruchomości w pojemniki lub worki do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym,
  • utworzenia i utrzymania punktów napraw i ponownego użycia produktów lub części produktów niebędących odpadami,
  • usunięcia odpadów komunalnych z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania i magazynowania w rozumieniu ustawy o odpadach.

Ustawodawca dopuścił jednak możliwość pokrywania części kosztów z innych dochodów gminy. Zgodnie z art. 6r ust. 2da u.u.c.p.g. rada gminy może podjąć uchwałę o pokryciu części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w przypadku gdy:

1) wpływy z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi są niewystarczające na pokrycie kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi lub
2) celem jest obniżenie wspomnianych opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości.

Uwaga! W praktyce częstym błędem samorządów jest przyjmowanie, że wystarczy zmienić plan finansowy gminy w uchwale budżetowej, np. poprzez zwiększenie wydatków w podziałce 900 (gospodarka komunalna). Tymczasem sama zmiana uchwały budżetowej nie realizuje wymogu z art. 6r ust. 2da u.u.c.p.g.

Czy konieczna jest osobna uchwała w sprawie pokrycia niedoboru - stanowisko RIO

Taką interpretację przepisów potwierdziła RIO w Kielcach w wystąpieniu pokontrolnym z 26 sierpnia 2025 r. (znak WK.60.9.2025). Izba stwierdziła wówczas: „W 2023 roku pokryto część kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (119 115,55 zł), pomimo że burmistrz nie przedłożył Radzie Miejskiej projektu uchwały o pokryciu w 2023 r. części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w sytuacji gdy uchwałą nr LVIII/385/23 Rady Miejskiej z 23 listopada 2023 r. dokonano zwiększenia planu wydatków wg podziałki 900/90002/§4300 o kwotę 235 000 zł (…)”. Zdaniem RIO takie działanie narusza art. 30 ust. 2 pkt 1 u.s.g. (który ustanawia obowiązek przygotowania projektów uchwał przez wójta/burmistrza) oraz art. 6r ust. 2da pkt 1 u.u.c.p.g. (który jednoznacznie wymaga odrębnej uchwały o pokryciu części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi).

W konsekwencji we wniosku pokontrolnym izba nakazała jednostce, aby w sytuacji, gdy część kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi musi być pokryta z dochodów innych niż z opłat od mieszkańców, rada miejska podjęła stosowną uchwałę w tym zakresie, zgodnie z art. 6r ust. 2da pkt 1 u.u.c.p.g. ©℗

Podstawa prawna

art. 6h, art. 6r ust. 2–2da ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 733)