Tak wynika z odpowiedzi Łukasza Krasonia, wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej oraz pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych, na zapytanie nr 2660 posła Tomasza Głogowskiego. Parlamentarzysta skierował je na prośbę Starostwa Powiatowego w Tarnowskich Górach, które zwraca uwagę na problem ze stosowaniem ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1320 ze zm.) przy zatrudnianiu lekarzy zajmujących się orzekaniem o niepełnosprawności lub jej stopniu w powiatowych zespołach.

Lekarze nie chcą orzekać o niepełnosprawności

Okazuje się, że powiatowe zespoły mają trudności w znalezieniu medyków chętnych do uczestnictwa w orzekaniu, a konieczność przystąpienia przez nich do przetargu dodatkowo ich do tego zniechęca. Brak lekarzy powoduje paraliż prac zespołu i zaburza prowadzenie postępowań orzekających, wpływając na ich terminowość. Dlatego poseł Głogowski pyta, czy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zamierza podjąć działania zmierzające do wyłączenia przepisów prawa zamówień publicznych w przypadku zatrudniania lekarzy orzeczników.

Jak wyjaśnia Łukasz Krasoń, kompetencje i kwalifikacje osób zasiadających w wojewódzkich oraz powiatowych zespołach ds. orzekania, a także organy uprawnione do powoływania ich członków, szczegółowo określają dwa akty prawne. Są to ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 913) oraz rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 857 ze zm.). Z kolei wydawane przez zespoły orzeczenia są decyzjami w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.

Prawo zamówień publicznych nie stosuje się do orzekania

Natomiast prawo zamówień publicznych dotyczy sytuacji, gdy podmiot publiczny chce powierzyć wykonanie jakichś czynności podmiotom działającym na rynku. Więź, która ich łączy, ma typowo cywilistyczny charakter, oparty na równości podmiotów, co jest zaprzeczeniem trybu administracyjnego. Wiceminister Krasoń dodaje, że prawo zamówień publicznych co do zasady przewiduje możliwość wykonania robót budowlanych, dostaw i usług. Wydania decyzji administracyjnych nie można zaś zaliczyć do żadnej z tych trzech kategorii.

Łukasz Krasoń podkreśla, że stosunek prawny z członkiem zespołu zostaje nawiązany z chwilą powołania go przez starostę lub wojewodę, a zakres jego obowiązków reguluje wspomniana ustawa i rozporządzenie. Dlatego zespoły orzekające, których podstawowym zadaniem jest orzekanie o niepełnosprawności i jej stopniu w formie decyzji administracyjnych, jako część władzy publicznej, nie są zobligowane do stosowania przepisów prawa zamówień publicznych do zatrudniania lekarzy orzeczników. ©℗