Subskrybuj nas na Youtube
Dyżur PIP: Katarzyna Piecyk, główny specjalista w departamencie prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, odpowiada na pytania czytelników DGP.
Czy w polskim prawie istnieje definicja pracy sezonowej?
Zgodnie z art. 251 par. 4 pkt 2 kodeksu pracy limitów zatrudnienia na podstawie umów na czas określony nie stosuje się do umów zawartych w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym. Kodeks pracy nie określa jednak, co należy rozumieć pod pojęciem prac o charakterze sezonowym. Przy czym należy wskazać, że nie jest to pojęcie nowe, lecz występujące w art. 251 kodeksu pracy także w brzmieniu obowiązującym przed 22 lutego 2016 r. W doktrynie przyjmuje się, że pracami sezonowymi są prace związane z cyklami przyrody, właściwościami pór roku, warunkami klimatycznymi i atmosferycznymi. Przykładem są np. prace przy zbiorach, w rolnictwie, ogrodnictwie. Jako prac o charakterze sezonowym nie powinno się kwalifikować tych, które mogą być wykonywane przez cały rok (a więc niezwiązanych bezpośrednio z właściwościami pór roku), na które u danego pracodawcy, np. w sezonie zimowym, występuje niższe zapotrzebowanie. W konsekwencji należałoby przyjąć, że pracami o charakterze sezonowym nie będą roboty budowlane czy prace przy robotach drogowych, jeżeli możliwość ich wykonywania nie ogranicza się do określonej pory roku. Jednocześnie należy podkreślić, że aby doszło do wyłączenia stosowania art. 251 par. 1 kodeksu pracy, muszą zostać spełnione dodatkowe przesłanki określone w par. 4 tego przepisu, tj. zawarcie umowy w danym przypadku musi służyć zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i być niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.
Jak wygląda ubezpieczenie pracowników sezonowych?
To zależy od tego, jaką umowę pracownik ma zawartą. Jeśli świadczy pracę w ramach umowy o pracę, wtedy podlega wszelkim ubezpieczeniom, jakie są przewidziane dla normalnych pracowników. Jeśli jest to umowa cywilnoprawna, to wtedy zależy, czy podpisała ją osoba ucząca się. Jeśli tak, wówczas jest ubezpieczona z tytułu objęcia taką ochroną jej rodziców lub nauki na uczelni. Z kolei osoby pełnoletnie i samodzielnie prowadzące gospodarstwo domowe muszą same zadbać o ubezpieczenie. Przy czym kwestia ta może być ustalona w kontrakcie, choć to się rzadko zdarza u pracowników sezonowych.
Czy jako pracownik sezonowy mam prawo domagać się umowy o pracę?
Tak, jeśli jest to praca świadczona pod nadzorem pracodawcy, w stałym miejscu i określonych godzinach. Wtedy ma ona cechy stosunku pracy. Przy czym przepisy w przypadku pracowników sezonowych dopuszczają możliwość zawarcia umowy-zlecenia.