Kupuję warzywa od miejscowego producenta, który niedawno rozpoczął uprawę ekologiczną. Inspekcja handlowa stwierdziła, że nie mogę jeszcze oznaczać ich jako „biowarzywa”, skoro uprawa jest na etapie przystosowywania do produkcji ekologicznej. Czy ma rację?
Dziennik Gazeta Prawna
EKSPERT RADZI
W okresie przejścia z rolnictwa nieekologicznego na ekologiczne, czyli w okresie konwersji, nie jest dopuszczalne znakowanie produktów za pomocą określeń: „eko” lub „bio”. W tym czasie plony mogą być oznaczane jedynie poprzez zamieszczanie sformułowania: „produkt w trakcie konwersji na rolnictwo ekologiczne”. Taki sposób znakowania produktów w okresie przejściowym został opisany w art. 62 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 29 sierpnia 2014 r. (sygn. akt VI SA/Wa 3415/13), oznaczanie produktów w okresie konwersji jako „bio” może wprowadzać kontrahentów w błąd i sugerować, że produkty te, np. świeże warzywa, spełniają wymagania określone w przepisach o rolnictwie ekologicznym. Jednocześnie zdaniem sądu nieprawidłowe oznakowanie produktu wprowadzanego do obrotu na początkowym etapie może przyczynić się do błędnego jego oznaczenia przez podmioty, które zajmują się dalszą jego dystrybucją.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 września 2015 r. (sygn. akt II GSK 2855/14) zauważył, że choć zgodnie z rozporządzeniem nr 834/2007 producent rolny w okresie konwersji musi stosować przepisy dotyczące produkcji ekologicznej, to produkcja ta nie może być jeszcze uznana za ekologiczną. Posługiwanie się terminem odnoszącym się do ekologicznej metody produkcji w takim przypadku jest niedopuszczalne. Może to nastąpić dopiero po uzyskaniu przez producenta certyfikatu upoważniającego do posługiwania się oznakowaniem wskazującym na ekologiczną metodę produkcji. Przy czym definicja terminu „znakowanie” zawarta jest w art. 2 lit. k rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 i oznacza wszelkie terminy, słowa, dane szczegółowe, znaki towarowe, nazwy firmowe, ilustracje lub symbole powiązane z wszelkimi opakowaniami i umieszczane na nich, a także na dokumentach, materiałach informacyjnych, etykietach, tabliczkach, pierścieniach lub opaskach towarzyszących produktowi lub odnoszących się do niego.
Zasady konwersji dla roślin i produktów roślinnych zawarte są w art. 36 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008. Zgodnie z tym przepisem, aby rośliny i produkty roślinne mogły być uznane za ekologiczne, na działkach w okresie konwersji należy stosować zasady produkcji ekologicznej przez przynajmniej dwa lata przed wysiewem lub - w przypadku upraw roślin wieloletnich - przez przynajmniej trzy lata przed pierwszym zbiorem produktów ekologicznych. Okres konwersji ma m.in. przyczynić się do rozkładu pozostałości stosowanych uprzednio środków agrochemicznych. Produkty będące w okresie konwersji uzyskują status produktów ekologicznych dopiero po ukończeniu tego okresu, mimo że w czasie przestawiania też stosowane są zasady produkcji ekologicznej.
Zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b ustawy o rolnictwie ekologicznym osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która wprowadza do obrotu produkt, który został oznakowany jako produkt rolnictwa ekologicznego z naruszeniem art. 23-26 rozporządzenia nr 834/2007, podlega karze pieniężnej w wysokości do 200 proc. korzyści majątkowej uzyskanej lub którą mógłby uzyskać za wprowadzone do obrotu produkty, nie niższej jednak niż 500 zł.
Podstawa prawna
Art. 2 lit. h i k, art. 17 rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 z 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz.Urz. UE z 2007 r. L 189, s. 1 ze zm.).
Art. 36 i 62 rozporządzenia Komisji (WE) nr 889/2008 z 5 września 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli (Dz.Urz. UE z 2008 r. L 250, s. 1 ze zm.).
Art. 25 ust. 1 pkt 5 lit. b ustawy z 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 497 ze zm.).