Subskrybuj nas na Youtube
Osoba, która całkowicie lub częściowo została fizycznie niesprawna i tym samym utraciła zdolność do pracy zarobkowej, może otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy. Może mieć ona charakter stały lub okresowy, jeżeli niezdolność do pracy ma charakter czasowy.
Oceny stopnia niezdolności dokonuje lekarz orzecznik ZUS, to także organ rentowy przyznaje świadczenie. Natomiast nie bez znaczenia w procesie otrzymania renty przez pracownika pozostaje również działanie samego pracodawcy.
Gromadzenie dokumentacji
Przede wszystkim pracodawca ma obowiązek wspomóc pracownika w zebraniu dokumentów niezbędnych do otrzymania świadczenia, a dokładnie (zgodnie z ustawą emerytalną) powinien:
- współdziałać z pracownikiem w gromadzeniu dokumentacji niezbędnej do przyznania świadczenia oraz
- wydawać pracownikowi lub ZUS zaświadczenia niezbędne do ustalenia prawa oraz wysokości świadczenia,
- poinformować bezzwłocznie, po śmierci pracownika, pozostałą po nim rodzinę o warunkach uzyskania renty rodzinnej, przygotowania wniosku o rentę i przedłożenia go ZUS (komu i jakie świadczenia przysługują po śmierci pracownika, dowiesz się tutaj>>).
Przy czym pracodawca pomaga tylko pracownikowi, za którego opłacał składki na ubezpieczenie rentowe w chwili zgłoszenia przez ubezpieczonego wniosku o rentę albo zgłoszenia przez członka rodziny zmarłego pracownika wniosku o rentę rodzinną. Tak więc obowiązki te nie dotyczą zleceniodawców oraz osób fizycznych zatrudniających pracowników, niewypłacających świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, jak również płatników składek opłacających składkę za siebie i osoby współpracujące.
Ponadto, na prośbę i za zgodą pracownika, pracodawca musi przygotować i przedłożyć wniosek o rentę w ZUS na 30 dni przed ustaniem prawa do zasiłków chorobowych lub odpowiednio świadczenia rehabilitacyjnego. Jeśli tego nie zrobi, pracownik może domagać się od niego odszkodowania.
>>Czytaj też: Dostałeś nieskuteczne wypowiedzenie? Zobacz, czego możesz domagać się od pracodawcy
Natomiast pracodawca nie ma już obowiązku wypełniania druku ZUS Rp-7 ("Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu"), jednak ZUS może od niego również zażądać jako od płatnika składek, aby wystawił zaświadczenia o wysokości przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, wypłaconego za okresy, za które przychód ten przysługuje, a także o wysokości wypłaconych wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy, świadczeń i zasiłków oraz innych należności uwzględnianych w podstawie renty. Ponadto, jeśli dana osoba pracowała w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w górnictwie lub na kolei - pracodawca powinien wydać dokumenty potwierdzające także te okresy.
Odprawa rentowa
Zgodnie z prawem, pracodawca nie musi też rozstawać się z pracownikiem, który uzyskał prawo do renty. Przepisy przewidują tylko, że po wyczerpaniu okresu zasiłkowego stosunek pracy może zostać rozwiązany za porozumieniem stron, przez wypowiedzenie umowy oraz w trybie natychmiastowym bez winy pracownika. Kiedy dokładnie pracodawca może zwolnić pracownika, dowiesz się tutaj>>
Pracodawca może więc zdecydować o dalszym zatrudnieniu pracownika. Przez czas, kiedy nie będzie on wykonywał pracy, nie będzie mu przysługiwało wynagrodzenie, a jedynie świadczenia pozapłacowe (np. z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych). Ewentualny powrót do pracy po ustaniu niezdolności do pracy muszą poprzedzać kontrolne badania lekarskie.
Jednak, jeżeli pracownik chce otrzymać odprawę emerytalno-rentową, pracodawca musi rozwiązać z nim stosunek pracy, ponieważ jest to jeden z warunków otrzymania świadczenia. Odprawa jest to jednorazowe, powszechne świadczenie pieniężne, które przysługuje pracownikowi niezależnie od innych odpraw, bez względu na długość okresu zatrudnienia u danego pracodawcy czy rodzaj umowy o pracę.
Wysokość odprawy emerytalno-rentowej odpowiada jednomiesięcznemu wynagrodzeniu. Jak dokładnie wylicza się wysokość odprawy emerytalnej, przeczytasz tutaj>>
Jeżeli pracownik spełni wymagane warunki to pracodawca musi wypłacić mu odprawę emerytalno-rentową. W przeciwnym wypadku naraża się na karę grzywny. Pracodawca łamie prawa pracownika. Kiedy grozi mu tylko grzywna, a kiedy więzienie?>>