Zakład Ubezpieczeń Społecznych może podwyższyć emeryturę nawet o 600 zł. Wystarczy odnaleźć konkretny dokument, złożyć wniosek i poczekać na decyzję ZUS - w grę wchodzą niemałe stawki.

Jakie dokumenty z ZUS mogą zwiększyć twoją emeryturę – i dlaczego są tak ważne?

Przeliczenie emerytury to ponowne ustalenie jej wysokości przez ZUS na podstawie nowych danych o zarobkach lub stażu pracy. W praktyce chodzi o różnego rodzaju dokumenty: od legitymacji ubezpieczeniowej, przez świadectwa pracy, aż po książeczki wojskowe czy zaświadczenia o zarobkach. Wiele osób, przechodząc na emeryturę, nie miało pełnej dokumentacji, dlatego ZUS musiał przyjąć wynagrodzenia minimalne. Jeśli teraz pojawią się dowody na wyższe zarobki, świadczenie może zostać zwiększone.

Innym sposobem na podwyższenie emerytury jest złożenie odpowiedniego wniosku EPD-21. Jest to jednak sposób tylko dla wybranej grupy emerytów, o czym piszemy w artykule: ZUS EPD-21. Jeden wniosek pozwala emerytom odzyskać nawet 400 zł rocznie.

Dlaczego warto przeliczyć emeryturę właśnie teraz?

ZUS zachęca, by nie czekać na waloryzację – jeśli masz nowe dokumenty, możesz złożyć wniosek już dziś.

  • Przeliczenie przysługuje raz w roku, ale skutkuje trwałą podwyżką.
  • Można je zrobić online przez PUE ZUS lub w dowolnej placówce.
  • Dla wielu seniorów to najprostszy sposób na dodatkowe 200–600 zł miesięcznie bez składania nowego wniosku o świadczenie.

Ważne

Dotyczy to przede wszystkim osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r., których emerytura była liczona według tzw. starych zasad.

Jak wygląda przeliczenie emerytury w ZUS krok po kroku – kto może zyskać najwięcej?

ZUS ponownie analizuje zarobki i okresy składkowe. Jeśli nowe dokumenty potwierdzają wyższe zarobki lub dłuższy staż pracy, emerytura jest przeliczana na nowo.
Najczęściej wzrost dotyczy osób, którym wcześniej przyjęto średnie lub minimalne zarobki z powodu braków w aktach.

Jak przeliczyć emeryturę krok po kroku:

  1. Zaloguj się na PUE ZUS i wybierz zakładkę Emerytury i renty.
  2. Wypełnij formularz ERPO – wniosek o przeliczenie świadczenia.
  3. Dołącz skan dokumentu (np. legitymacji ubezpieczeniowej, świadectwa pracy).
  4. Możesz też złożyć wniosek osobiście w oddziale ZUS.
  5. Decyzja zwykle trafia do ciebie w ciągu 30 dni.

Ważne

Wniosek można składać nie częściej niż raz w roku.

Ile naprawdę można zyskać po przeliczeniu emerytury w ZUS?

Nie ma jednej kwoty, bo wysokość podwyżki zależy od indywidualnej sytuacji — długości stażu pracy, realnych zarobków i roku, z którego pochodzą dokumenty.
Z danych ZUS wynika jednak, że:

  • średni wzrost emerytury po przeliczeniu wynosi od 200 do 600 zł miesięcznie,
  • najniższe podwyżki (rzędu 100–150 zł) dotyczą osób z krótszym stażem lub niewielką różnicą między starymi a nowymi zarobkami,
  • najwyższe wzrosty, przekraczające 700–800 zł miesięcznie, pojawiają się, gdy do obliczeń wchodzą wynagrodzenia znacznie wyższe niż minimalne z lat 70., 80. czy 90.

ZUS nie publikuje górnego limitu podwyżek, bo każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie, ale urzędnicy przyznają, że rekordowe przypadki przekraczały 10–15% wartości całego świadczenia. Sprawdź też: Waloryzacja emerytur 2026 – nowe kwoty netto.

Według raportu GUS z 2024 roku, średnia emerytura w Polsce wyniosła 3 470 zł brutto. Po przeliczeniu część seniorów otrzymała nawet 4 000 zł i więcej, jeśli w nowych dokumentach wykazano dawne zarobki znacznie wyższe od średniej krajowej.

Historia pani Zofii: jak ZUS podwyższył jej emeryturę o 420 zł miesięcznie

Pani Zofia z Gdańska przez lata pracowała w zakładach odzieżowych. Gdy składała wniosek o emeryturę w 2008 roku, część dokumentów zaginęła. Po latach odnalazła starą legitymację ubezpieczeniową z wpisami o zarobkach i złożyła ją w ZUS. Po przeliczeniu świadczenia otrzymała wyrównanie oraz 420 zł miesięcznie więcej. Dziś zachęca znajomych, by też zajrzeli do swoich archiwów.

Zgubiłeś legitymację lub świadectwo pracy? ZUS podpowiada, gdzie odzyskać dokumenty

ZUS podkreśla, że brak legitymacji, książeczki wojskowej czy świadectwa pracy nie zamyka drogi do przeliczenia emerytury. Istnieją sposoby, by odtworzyć dane o zarobkach i zatrudnieniu:

  • Archiwa Państwowe – można złożyć wniosek o wydanie kopii dokumentacji osobowej i płacowej z byłego zakładu pracy. Wiele archiwów umożliwia to online (np. na stronie archiwa.gov.pl).
  • ZUS – w bazach Zakładu znajdują się informacje o składkach i okresach ubezpieczenia po 1975 roku. Urzędnicy mogą pomóc w odtworzeniu brakujących danych.
  • Były pracodawca lub jego następca prawny – jeśli firma nadal istnieje, można wystąpić o duplikat świadectwa pracy lub zaświadczenie o zarobkach.
  • Książeczka wojskowa – duplikat można uzyskać w Wojskowej Komendzie Uzupełnień, w której była prowadzona ewidencja.
  • Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku – przechowuje dokumenty z likwidowanych firm i zakładów państwowych.

Nawet niepełne kopie lub fragmenty wpisów mogą wystarczyć - ZUS potrafi potwierdzić staż pracy i wysokość zarobków na ich podstawie.

Jakie dokumenty uznaje ZUS przy przeliczeniu emerytury – lista, o której mało kto pamięta

Oprócz legitymacji, ZUS honoruje również:

  • książeczkę wojskową z wpisem o odbyciu służby,
  • stary dowód osobisty z wpisami o miejscach pracy,
  • świadectwa służby lub zaświadczenia o zatrudnieniu,
  • zaświadczenia o zarobkach od byłych pracodawców.

Każdy z tych dokumentów może mieć wpływ na ostateczną kwotę emerytury, jeśli potwierdza realne zarobki wyższe niż minimalne.

Kto nie dostanie podwyżki emerytury po przeliczeniu – sprawdź, czy to dotyczy ciebie

  • osoby, które nie posiadają nowych dokumentów potwierdzających zarobki,
  • emeryci, którzy już przeliczyli świadczenie w ostatnim roku,
  • osoby z emeryturą minimalną przyznaną z gwarancji ustawowej,
  • seniorzy z nowego systemu (po 1999 r.), dla których obowiązują inne zasady.

Najczęściej zadawane pytania o przeliczenie emerytury w ZUS

Czy ZUS przelicza emeryturę automatycznie?
Nie, trzeba złożyć wniosek – ZUS nie przelicza świadczeń z urzędu.

Czy przeliczenie emerytury może ją obniżyć?
Nie. ZUS nie może obniżyć świadczenia po ponownym przeliczeniu – może je tylko podwyższyć.

Czy trzeba mieć oryginały dokumentów?
Nie zawsze. Często wystarczą kopie poświadczone za zgodność z oryginałem.

Czy przeliczenie obejmuje wyrównanie wstecz?
Tak, ZUS wypłaca różnicę za okres od miesiąca, w którym złożono wniosek.

Czy warto złożyć wniosek o przeliczenie emerytury 2025?
Tak – zwłaszcza jeśli masz nowe dokumenty potwierdzające zarobki lub dłuższy staż pracy.

Podstawa prawna i dokumenty

  • Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. 2024, poz. 567 z późn. zm.)