Waloryzacja emerytur 2026: ZUS przeliczy świadczenia o 4,88% od 1 marca. Nowa tabela brutto i netto

Z Dziennika Ustaw wynika jedno: rząd wybrał waloryzację procentową – dokładnie 4,88%. To liczba, za którą kryje się prosty, ale kluczowy wzór: inflacja z 2025 roku plus 20% realnego wzrostu płac. Dla jednych to tylko techniczny wskaźnik, dla innych – realna ulga w domowym budżecie. Choć związkowcy apelowali o podwyżkę kwotową, rząd pozostał przy zasadach zapisanych w ustawie o emeryturach i rentach z FUS.
Efekt? Każdy emeryt i rencista – niezależnie od tego, czy świadczenie wypłaca mu ZUS, KRUS czy resort mundurowy – zobaczy wyższy przelew już 1 marca 2026 roku. Bez wniosków, bez formularzy, bez stresu – wszystko zostanie przeliczone automatycznie przez ZUS.

Jaka będzie waloryzacja emerytur 2026?

• Start waloryzacji: 1 marca 2026
• Wskaźnik: +4,88% (brutto)
• Najniższa emerytura: 1 969,52 zł brutto (≈ 1 799 zł netto)
• Podwyżki netto: od +84 zł do +162 zł
• Wniosek: nie, wszystko z urzędu
• Budżet: ok. 22,8 mld zł
• Podstawa: Rozporządzenie RM z 31 lipca 2025 r. (Dz.U. 2025 poz. 1048)

Kto dostanie waloryzację 2026?

Zasada jest prosta: jeśli na dzień 29 lutego 2026 r. masz prawo do emerytury lub renty, od 1 marca otrzymasz podwyższone świadczenie. Nie ma znaczenia, czy to emerytura z ZUS, KRUS, czy służb mundurowych – wskaźnik waloryzacji jest identyczny. Nie trzeba składać wniosków, nie ma formalności. ZUS wyśle decyzję o nowej kwocie listownie lub udostępni ją w systemie PUE ZUS.

Co ważne, nawet jeśli emerytura jest czasowo zawieszona (np. z powodu przekroczenia limitu dochodów przez pracującego seniora), zostanie ona przeliczona i wypłacona w nowej wysokości, gdy tylko zostanie odwieszona.

Ile wyniesie podwyżka emerytur „na rękę”? [TABELA]

Rządowy wskaźnik 4,88% to wartość brutto, czyli przed potrąceniem zaliczki PIT i składki zdrowotnej. W efekcie faktyczna kwota, jaką seniorzy zobaczą na koncie, będzie nieco niższa – różnica zależy od wysokości świadczenia.

Dla przejrzystości poniżej przedstawiamy orientacyjne wyliczenia, przygotowane na podstawie modelu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz danych GUS o przeciętnych stawkach podatkowych.

Jak widać, im wyższa emerytura, tym większy zysk kwotowy, choć procentowy mechanizm zachowuje proporcje między świadczeniami. Z kolei osoby z najniższymi emeryturami, zwolnione z PIT, zyskują prawie tyle samo brutto i netto – państwo nie zabiera im żadnej części podwyżki.

Jak liczyć waloryzację samodzielnie? Prosty wzór do wykorzystania

Zasada jest prosta i przejrzysta. Każdy może sam obliczyć, ile zyska po 1 marca:

Przykład: 3 000 zł × 1,0488 = 3 146 zł brutto.

ZUS potrąci 9% składki zdrowotnej i niewielką zaliczkę PIT (jeśli obowiązuje), więc do wypłaty trafi około 2 840 zł netto. Taki mechanizm sprawia, że waloryzacja jest sprawiedliwa wobec składkowego charakteru systemu – każdy zyskuje proporcjonalnie do wysokości świadczenia.

Od kiedy i jakim harmonogramem ZUS wypłaci podwyżki?

Waloryzacja formalnie wchodzi w życie 1 marca 2026 r., ale pieniądze trafią do seniorów zgodnie z harmonogramem wypłat ZUS.

ZUS i KRUS stosują te same terminy, więc niezależnie od systemu świadczenie trafi na konto w pierwszej połowie marca.
Warto pamiętać, że osoby, które dopiero złożą wniosek o emeryturę w marcu 2026 r., zostaną objęte waloryzacją dopiero w kolejnym roku – 2027.

Porównanie waloryzacji: 4,88% czy +150 zł? Kto zyska więcej

Temat waloryzacji 2026 r. stał się areną politycznego sporu. Rząd Donalda Tuska wybrał wariant procentowy (4,88%), zgodny z ustawą i przewidywanym wzrostem cen. Prezydent Karol Nawrocki oraz część związków zawodowych chcieli jednak wariantu kwotowego, czyli +150 zł dla każdego seniora.

Zwolennicy drugiej opcji argumentowali, że podwyżka procentowa faworyzuje bogatszych emerytów, a najniższe świadczenia – mimo waloryzacji – wciąż pozostaną zbyt niskie. Minister finansów odpowiadał, że każdy dodatkowy 1% waloryzacji to koszt 4 mld zł, a model +150 zł wymagałby nawet 8–9 mld zł więcej.

Jak wygląda to w praktyce, pokazuje tabela:

Dla świadczeń do 2 600 zł brutto bardziej opłacalny byłby wariant prezydencki, a dla emerytur powyżej 3 000 zł – procentowy. Większość polskich seniorów mieści się jednak między 2 400 a 3 400 zł, więc realne różnice wyniosą kilkanaście złotych. Budżet natomiast zyska – mniejszy koszt waloryzacji oznacza więcej środków na dodatki i „czternastki”.

Jak waloryzacja wpłynie na 13. i 14. emeryturę?

Waloryzacja 4,88% automatycznie zwiększy kwoty obu dodatkowych świadczeń. „Trzynastka” będzie równa najniższej emeryturze – 1 969,52 zł brutto, a „czternastka” zostanie wypłacona we wrześniu, z progiem dochodowym 2 900 zł.

W efekcie, senior o przeciętnej emeryturze 3 000 zł zyska w 2026 roku łącznie około 4 700 zł więcej, łącząc waloryzację z dodatkowymi świadczeniami.

Koszt dla budżetu państwa - tyle zapłacimy za waloryzację emerytur 2026

Według Ministerstwa Finansów koszt samej waloryzacji 4,88% to 22,8 mld zł. Do tego należy dodać wypłaty trzynastek i czternastek (ok. 27 mld zł), co daje łączny koszt rzędu 50 mld zł. To równowartość ponad 6% wszystkich wydatków państwa na świadczenia społeczne. Każdy dodatkowy 1% waloryzacji to 4 mld zł obciążenia budżetu, dlatego resort odrzucił postulat podniesienia wskaźnika do 5,9%.

Waloryzacja a inflacja – czy 4,88% wystarczy?

Według danych GUS inflacja w 2025 r. wyniosła 4%, a realny wzrost płac – 0,9%. Mechanizm waloryzacji (inflacja + 20% wzrostu płac) daje więc dokładnie 4,88%. To oznacza, że świadczenia w 2026 roku utrzymają realną wartość wobec cen z 2025 r., ale nie przyniosą poprawy siły nabywczej.

Ekonomiści podkreślają, że taki model stabilizuje system i zapobiega jego rozchwianiu, ale jednocześnie nie rozwiązuje problemu niskich emerytur kobiet czy osób z krótkim stażem pracy.

Najczęstsze pytania seniorów o waloryzację emerytur 2026 – FAQ

Czy waloryzacja obejmuje też renty rodzinne i socjalne?
Tak – wszystkie świadczenia z ZUS, KRUS i resortów rosną tym samym wskaźnikiem.

Czy trzeba składać wniosek?
Nie. ZUS i KRUS przeliczają świadczenia automatycznie. Decyzja o nowej kwocie przychodzi pocztą lub pojawia się w PUE ZUS.

Czy waloryzacja wpływa na próg „czternastki”?
Tak, próg dochodowy (2 900 zł brutto) liczony jest już po waloryzacji. Część osób może stracić prawo do pełnej „14”.

Czy waloryzacja obejmie emerytów mundurowych?
Tak. Policjanci, żołnierze, strażacy i funkcjonariusze służb mundurowych otrzymają dokładnie taki sam procent waloryzacji – 4,88%.

Czy wysokość emerytury po waloryzacji można sprawdzić wcześniej?
Tak. W lutym 2026 r. ZUS udostępni na PUE ZUS zakładkę z symulacją wysokości świadczenia po waloryzacji.

Czy waloryzacja zwiększy składkę zdrowotną?
Nie. Składka zdrowotna (9%) pozostaje taka sama procentowo, więc rośnie tylko jej kwota nominalna – proporcjonalnie do nowej emerytury.

Podstawa prawna i dokumenty

• Rozporządzenie Rady Ministrów z 31 lipca 2025 r. w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2026 r. (Dz.U. 2025 poz. 1048)
• Projekt ustawy budżetowej na 2026 r. – druk sejmowy nr 1749
• Dane GUS o inflacji i wynagrodzeniach za 2025 r.