Podwyżka ZUS 2026. Przedsiębiorcy zapłacą o 270 zł więcej miesięcznie. Tabela nowych stawek

Na skróty: najważniejsze liczby

• Podwyżka dużego ZUS-u: +8,6% (z 1773,96 zł → 1926,76 zł)
• Składka zdrowotna: +37,4% (z 314,96 zł → 432,54 zł)
• Podstawa wymiaru: 5652 zł (60 % z 9420 zł przeciętnego wynagrodzenia)
• Wejście w życie: 1 stycznia 2026 r.
• Wzrost łączny: +270 zł miesięcznie, czyli +3244 zł rocznie
• Dotyczy: przedsiębiorców po 24 miesiącach działalności (duży ZUS)
• Podstawa prawna: projekt ustawy budżetowej na 2026 r. (czytanie 7.10.2025)

Kogo obejmą podwyżki składek ZUS w 2026 roku?

Podwyżki dotyczą przedsiębiorców, którzy płacą tzw. duży ZUS — czyli prowadzą działalność gospodarczą dłużej niż dwa lata.
Nie obejmą one:

• osób korzystających z ulg (Mały ZUS Plus, ulga na start),
• firm zawieszonych lub zamkniętych przed końcem roku,
• przedsiębiorców zwolnionych z ubezpieczeń społecznych na podstawie szczególnych przepisów.

W praktyce oznacza to, że większość samozatrudnionych odczuje zmianę już w pierwszym kwartale 2026 r.

Ile wyniosą składki ZUS dla firm w 2026 roku? [TABELA]

Wzrost w ciągu pięciu lat wynosi aż 93%, czyli 928 zł miesięcznie.

Składka zdrowotna 2026 – powrót do starych zasad

Największy skok czeka przedsiębiorców w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. W 2025 r. obowiązywała obniżona podstawa (75% płacy minimalnej), ale od 2026 r. wraca pełne 9% od minimalnego wynagrodzenia.

• prognozowana płaca minimalna 2026: 4806 zł,
• stawka 9% - składka zdrowotna: 432,54 zł,
• w 2025 r.: 314,96 zł,
• różnica: +117,58 zł miesięcznie, czyli +1410 zł rocznie.

To oznacza, że łączny koszt ZUS (składki społeczne + zdrowotna) wzrośnie z około 2088 zł do 2359 zł miesięcznie.

Od kiedy i jakim harmonogramem wejdą nowe składki?

• 7 października 2025 r. – pierwsze czytanie projektu ustawy budżetowej w Sejmie.
• listopad 2025 r. – głosowanie i przekazanie ustawy do Senatu.
• grudzień 2025 r. – obwieszczenie MRiPS o podstawach wymiaru składek.
• 1 stycznia 2026 r. – wejście w życie nowych stawek.

Pierwsze przelewy z nowymi kwotami przedsiębiorcy wykonają do 20 lutego 2026 r. – będą to należności za styczeń.

Czy można uniknąć podwyżek? Tylko częściowo

Podwyżka jest automatyczna – ZUS aktualizuje wysokość składek bez żadnego wniosku ze strony przedsiębiorcy. Jedynym realnym sposobem na chwilowe odciążenie są wakacje składkowe.

Od 2024 r. każdy przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność może złożyć raz w roku wniosek o zwolnienie z opłacania składek społecznych za jeden wybrany miesiąc. Wniosek składa się elektronicznie przez PUE ZUS. Ale uwaga: zwolnienie nie obejmuje składki zdrowotnej.

Mikro-FAQ: Wakacje od ZUS

• Czy można wybrać dowolny miesiąc? Tak, także grudzień.
• Czy wspólnicy spółek cywilnych mają prawo do ulgi? Tak, jeśli są ubezpieczeni jako osoby fizyczne.
• Czy ulga obejmuje zdrowotne? Nie, tylko składki społeczne.

Kto nie skorzysta z żadnych ulg?

Z wakacji składkowych i preferencji nie skorzystają:

• przedsiębiorcy korzystający z ulgi na start lub Małego ZUS-u Plus (bo już płacą niższe składki),
• firmy mające zaległości wobec ZUS,
• spółki z o.o. i kapitałowe, które nie podlegają ubezpieczeniom społecznym.

Dla tych grup podwyżka jest obowiązkowa i obejmie ich w pełnym wymiarze od stycznia 2026 r.

Dlaczego składki rosną? Mechanizm i uzasadnienie

ZUS nie podnosi stawek procentowych, ale stosuje wyższą bazę wymiaru. Każdy wzrost przeciętnego wynagrodzenia automatycznie zwiększa podstawę naliczeń. W 2026 r. rząd prognozuje, że przeciętne wynagrodzenie wyniesie 9420 zł, czyli o ponad 740 zł więcej niż w 2025 r.

To przekłada się na podstawę wymiaru składek (60% z 9420 zł = 5652 zł). Wzrost wynagrodzeń to wyższa podstawa, która pociąga za sobą większe składki. To mechanizm zapisany w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych i powiązany z ustawą budżetową.

Składki ZUS w 2026 roku – podsumowanie w liczbach

Rocznie oznacza to wzrost o ok. 3244 zł w porównaniu z 2025 r.

FAQ – najczęstsze pytania przedsiębiorców o składki ZUS

Czy składki ZUS wzrosną niezależnie od dochodu?
Tak, składki społeczne są ryczałtowe i nie zależą od wyniku finansowego.

Czy składka zdrowotna będzie znów odliczana od podatku?
Nie, weto prezydenta z maja 2025 r. zablokowało zmianę w ustawie zdrowotnej.

Czy można rozłożyć składki na raty?
Tak, ZUS przewiduje możliwość układu ratalnego, ale dotyczy to tylko zaległości, nie bieżących wpłat.

Czy Mały ZUS Plus też wzrośnie?
Nieznacznie - jego wysokość zależy od dochodu, ale pośrednio podniesie się minimalna składka zdrowotna.

Co dalej? Harmonogram decyzji i możliwe zmiany

Do 7 października 2025 r. trwają konsultacje i analizy skutków budżetu. Po pierwszym czytaniu projekt trafi do komisji finansów publicznych. Jeżeli nie pojawi się poprawka redukująca podstawę lub modyfikująca sposób liczenia zdrowotnej, podwyżki zostaną utrzymane.

Oś czasu:

Podstawa prawna i dokumenty

• Projekt ustawy budżetowej na 2026 r.– pierwsze czytanie 7.10.2025 r.
• Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2024 poz. 503 z późn. zm.)
• Dane GUS – Prognoza przeciętnego wynagrodzenia 2026

Podsumowanie: ile zyska ZUS, a ile stracą przedsiębiorcy?

W 2026 r. ZUS zyska dodatkowo ok. 7 mld zł z samych składek przedsiębiorców. Dla mikrofirm oznacza to koszt wyższy o ponad 3 tys. zł rocznie. To największy wzrost od sześciu lat i powrót do pełnych zasad sprzed reformy 2025 r. Dla części przedsiębiorców może to być impuls do przejścia na inne formy rozliczenia lub ograniczenia działalności.

Od 7 października oczy całego sektora MŚP będą zwrócone na Sejm – bo od decyzji posłów zależy, czy ZUS rzeczywiście pobierze od firm „trzynastą składkę”.