Tegoroczni maturzyści przystępują obowiązkowo do trzech egzaminów pisemnych na poziomie podstawowym i dodatkowego przedmiotu na poziomie rozszerzonym. Do tego dochodzą obowiązkowe egzaminy ustne: z języka polskiego i języka obcego nowożytnego. Które z kluczowych, przedmiotowych zagadnień należy znać, aby zdać maturę? Tych tematów, pojęć i działów nie możesz ominąć.
Matura z polskiego 2024 – nie tylko lektury obowiązkowe
Egzamin dojrzałości z języka polskiego obejmuje nie tylko znajomość treści i zagadnień z zestawu obowiązujących lektur (omawianych w całości lub we fragmentach). Maturzysta musi również sprawnie posługiwać się językiem polskim jako narzędziem kreowania wypowiedzi. Wśród ogólnych wymagań egzaminacyjnych wydzielono:
- Kształcenie literackie i kulturowe
- Kształcenie językowe
- Tworzenie wypowiedzi
- Samokształcenie
Jakie umiejętności i wymagania wchodzą w skład tych zagadnień? Co musi umieć maturzysta przystępujący do egzaminu na poziomie podstawowym?
Kształcenie literackie i kulturowe – uczeń musi m.in. znać, rozpoznawać lub analizować:
- podstawy periodyzacji literatury (okresy literackie), prądy filozoficzne oraz ich wpływ na epokę,
- konwencje literackie oraz gatunki,
- środki wyrazu artystycznego,
- sposoby kreowania świata przedstawionego,
- tematykę i problematykę poznanych tekstów,
- strukturę tekstu,
- pozaliterackie teksty kultury.
Wymagania związane z kształceniem językowym dotyczą zarówno prawidłowego stosowania zasad gramatyki, ortografii, interpunkcji, jak i poziomu zróżnicowania języka. Uczeń musi również wiedzieć, jak rozpoznawać funkcje tekstu oraz stosować zasady etyki wypowiedzi. Kluczowym wymaganiem na egzaminie maturalnym jest umiejętność tworzenia wypowiedzi, czyli m.in. stosowania elementów retoryki:
- redagowania tezy i argumentów,
- używania środków retorycznych,
- polemizowania,
- tworzenia planu kompozycyjnego tekstu.
Kluczowe wymagania dotyczące samokształcenia odnoszą się m.in. do umiejętności:
- porządkowania i wartościowania informacji,
- korzystania z literatury naukowej, słowników,
- krytycznej selekcji źródeł.
Informatory CKE zawierają również spis aktualnie obowiązującego zestawu lektur – dla poziomu podstawowego i rozszerzonego.
Matura z matematyki – obowiązkowe działy, kluczowe wymagania
Tegoroczna matura obejmuje okrojoną podstawę – obowiązują wymagania egzaminacyjne. Kluczowe wymagania na maturze z matematyki – wyszczególnione w informatorach – to:
- sprawność rachunkowa,
- wykorzystanie i tworzenie informacji,
- wykorzystanie i interpretowanie reprezentacji,
- rozumowanie i argumentacja.
Szczegółowe wymagania egzaminacyjne obejmują następujące działy i zagadnienia matematyczne:
- liczby rzeczywiste,
- wyrażenia algebraiczne,
- równania i nierówności,
- układy równań,
- funkcje,
- ciągi,
- trygonometria,
- planimetria,
- geometria analityczna na płaszczyźnie kartezjańskiej,
- stereometria,
- kombinatoryka,
- rachunek prawdopodobieństwa i statystyka,
- optymalizacja i rachunek różniczkowy.
Po analizie wyników matur próbnych (przeprowadzone w grudniu 2023) eksperci CKE doradzają przede wszystkim czytanie ze zrozumieniem poleceń i właściwie rozplanowanie czasu na wykonanie zadań zamkniętych i otwartych. Uczulają również maturzystów na czytelne przedstawienie pełnego rozwiązania bez pomijania etapów rozumowania i niezbędnych obliczeń.
Matura z języka angielskiego – poziom językowy, kluczowe umiejętności
W przypadku języka anielskiego na poziomie podstawowym, wymagania egzaminacyjne dla tegorocznych maturzystów odpowiadają poziomowi B1 oraz B1+ w zakresie rozumienia wypowiedzi. Ogólne wymagania egzaminacyjne dotyczą:
- znajomości środków językowych – posługiwanie się "w miarę rozwiniętym zasobem środków językowych", które umożliwią realizację wymagań ogólnych w zakresie tematów, które wskazano w wymaganiach szczegółowych,
- rozumienie wypowiedzi – ustnej i pisemnej na poziomie umiarkowanego stopnia złożoności, w standardowej odmianie języka angielskiego,
- tworzenie wypowiedzi – ustnej i pisemnej, w miarę płynnej, spójnej i logicznej,
- reagowanie na wypowiedzi – umiejętność uczestniczenia w rozmowie, wypowiedź ustna i pisemna (prosty tekst pisany).
Umiejętność posługiwania się w miarę rozwiniętym zasobem środków leksykalnych dotyczy takich tematów jak m.in.: człowiek, miejsce zamieszkania, edukacja, praca, życie prywatne, żywienie, zakupy i usługi, podróżowanie i turystyka, kultura, sport, zdrowie, nauka i technika, świat przyrody, państwo i społeczeństwo. W wymaganiach dotyczących tworzenia spójnej wypowiedzi pisemnej (wiadomość, e-mail, wpis na blogu) wyszczególniono m.in. umiejętności:
- opisywania ludzi, miejsc, zjawisk,
- opowiadania o czynnościach, upodobaniach, marzeniach, intencjach,
- przedstawiania faktów z przeszłości i teraźniejszości,
- wyrażania i opisywania uczuć,
- przedstawiania zalet i wad różnych rozwiązań,
- wyrażania pewności, wątpliwości, przypuszczenia,
- stosowania zasad konstruowania tekstów o różnym charakterze.
Szczegółowe wymagania do matury z języków obcych nowożytnych znajdują się w informatorach oraz aneksach do informatorów CKE.
/>
Wszystkim tegorocznym maturzystom polecamy zestaw testów i arkuszy egzaminacyjnych – MATURA 2024. Publikacje dostępne są na: sklep.infor.pl/matura2024