Wystąpiłem do zarządcy drogi krajowej o zgodę na ustawienie tablicy z reklamą mojej firmy transportowej. Chciałem ją ustawić naprzeciwko siedziby firmy w odległości niecałych 10 m od krawędzi drogi. Generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad nie zezwolił na lokalizację. Wskazał w uzasadnieniu, że usytuowanie tablicy reklamowej w obrębie skrzyżowania, w miejscu ograniczającym widoczność kierujących pojazdami, jest sprzeczne z ważnym interesem społecznym, jakim jest bezpieczeństwo ruchu drogowego. Dodał ponadto, że „nie wykazałem przesłanki szczególnie uzasadnionego przypadku”. Jak zatem powinienem skutecznie uzasadnić wniosek?
Z art. 43 ust. 1 ustawy o drogach publicznych (dalej: u.d.p.) wynika, że obiekty budowlane przy drogach oraz reklamy (niebędące obiektami budowlanymi) umieszczone przy drogach poza obszarami zabudowanymi przy drogach krajowych powinny być usytuowane w odległości co najmniej 10 m od zewnętrznej krawędzi jezdni. Odległość ta - w myśl art. 43 ust. 2 u.d.p. - w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być zmniejszona, ale inwestor musi mieć zgodę zarządcy drogi. Przepis ten nie określa, co należy rozumieć pod pojęciem „uzasadniony przypadek”.
W orzecznictwie wskazuje się, że ustawodawca posłużył się w odniesieniu do tej przesłanki wyrażeniem niedookreślonym, „zwrotem szacunkowym”, nakładającym na zarządcę drogi obowiązek ustalenia, czy dany przypadek ma wyjątkowy charakter i czy za zasadnością odstępstwa przemawia wiele argumentów (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 lipca 2015 r., sygn. akt II GSK 1452/14).
Wydając zgodę, zarządca musi brać pod uwagę określony stan faktyczny. W orzecznictwie się wskazuje, że nie jest dopuszczalne tworzenie katalogu sytuacji, których nie można uznać za szczególnie uzasadniony przypadek w rozumieniu art. 43 ust. 2 u.d.p. Wskazywał na to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z 18 listopada 2010 r. (sygn. akt II SA/Go 638/10). Sąd stwierdził, że przyjęta przez zarządcę drogi polityka zarządzania pasem drogowym powinna znaleźć wyraz w decyzji rozstrzygającej indywidualną sprawę administracyjną. Wskazywanie z góry przypadków, w których „urządzenia reklamowe i informacyjne nie mogą być umieszczane”, lub wskazywanie sytuacji, kiedy „niedopuszczalne jest stosowanie urządzeń reklamowych i informacyjnych”, faktycznie prowadzi do pozbawienia podmiotów ubiegających się o uzyskanie zezwolenia możliwości wykazywania i dowodzenia w toku postępowania administracyjnego, że w ich indywidualnych sprawach lokalizacja wskazanych obiektów nie uchybia ogólnej zasadzie ochrony pasa drogowego i jest z konkretnych powodów uzasadniona.
WSA w Warszawie w wyroku z 9 stycznia 2013 r. (sygn. akt VII SA/Wa 1763/12) w kontekście art. 43 ust. 2 u.d.p. wskazał, że to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wykazania, iż proponowana przez niego lokalizacja urządzenia lub reklamy jest szczególnie uzasadniona. Organ zaś powinien przedstawione przez stronę okoliczności rozważyć przy podejmowaniu decyzji i ocenić wniosek, mając na uwadze ogólną zasadę ochrony pasa drogowego, niedopuszczalność stwarzania zagrożeń dla bezpieczeństwa ruchu oraz konieczność zachowania szczególnej ostrożności na skrzyżowaniach. Podobnie ocenił to NSA w wyroku z 7 grudnia 2016 r. (sygn. akt II GSK 1135/15).
W świetle orzecznictwa należy stwierdzić, że decyzja generalnego dyrektora dróg krajowych i autostrad wydana czytelnikowi była prawidłowa.
Podstawa prawna
Art. 43 ust. 1 i 2 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1440 ze zm.).
