Opłaty za śmieci to niemałe obciążenie domowego budżetu. W ostatnich latach stawki za gospodarowanie odpadami i wywóz nieczystości rosły ze względu na inflację. Są jednak osoby, które mogą skorzystać z niższych opłat za śmieci - w postaci procentowych zniżek lub zasiłków celowych z gminy. Kto jest zwolniony z opłat za wywóz nieczystości? Sprawdź w naszym artykule.
Opłaty za wywóz śmieci mogą być poważnym obciążeniem dla domowych budżetów, zwłaszcza dla osób starszych z niskimi emeryturami. Wiele samorządów w Polsce oferuje jednak programy wsparcia, które pozwalają na obniżenie tych kosztów lub całkowite zwolnienie z opłat. W artykule omówimy, kto może skorzystać z takich ulg i jakie są przykładowe stawki w 2024 roku.
Opłaty za śmieci 2024. Kto musi je płacić? [LISTA]
W Polsce opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, potocznie nazywane opłatami za śmieci, są obowiązkowe dla wszystkich właścicieli nieruchomości, na których powstają odpady. Dotyczy to zarówno osób fizycznych, jak i prawnych, w tym właścicieli domów jednorodzinnych, mieszkań w blokach, a także przedsiębiorców.
Osoby, które muszą uiszczać opłaty za wywóz śmieci w Polsce to:
- Właściciele nieruchomości: Właściciele domów jednorodzinnych, mieszkań w budynkach wielorodzinnych oraz innych nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, są zobowiązani do płacenia za wywóz śmieci.
- Najemcy: Osoby wynajmujące mieszkania lub domy, które nie są właścicielami nieruchomości, ale faktycznie tam zamieszkują. Często opłata za śmieci jest uwzględniona w czynszu, ale formalnie odpowiedzialność za jej uiszczenie spoczywa na właścicielu.
- Zarządcy nieruchomości: W przypadku budynków wielorodzinnych, spółdzielni mieszkaniowych lub wspólnot mieszkaniowych, to zarządca jest zobowiązany do złożenia deklaracji o wysokości opłat za śmieci i ich terminowego uiszczania.
- Osoby prowadzące działalność gospodarczą: Właściciele firm i przedsiębiorstw, którzy wytwarzają odpady komunalne na terenie swojej działalności, muszą uiszczać opłaty za wywóz śmieci.
- Właściciele nieruchomości rekreacyjnych: Osoby posiadające działki rekreacyjne, na których wytwarzane są odpady, również muszą płacić za ich wywóz, nawet jeśli przebywają tam tylko sezonowo.
Zasady dotyczące wysokości opłat oraz ewentualnych zwolnień mogą się różnić w zależności od gminy, ponieważ to samorządy lokalne ustalają szczegółowe stawki i regulacje.
Opłaty za śmieci. Podstawa prawna [PRZEPISY]
Podstawą prawną nakładania opłat za wywóz nieczystości w Polsce jest ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U. 2024, poz. 399).
Kluczowe przepisy ustawy:
- Obowiązek gmin: Ustawa nakłada na gminy obowiązek organizowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym ustalania i egzekwowania opłat za wywóz nieczystości. Gminy są zobowiązane do uchwalania regulaminów utrzymania czystości i porządku, które określają szczegółowe zasady w danej gminie.
- Obowiązek właścicieli nieruchomości: Właściciele nieruchomości są zobowiązani do uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Wysokość tych opłat ustalana jest przez radę gminy i zależy od wybranego sposobu naliczania (np. od liczby osób, powierzchni mieszkania, ilości zużytej wody).
- Uchwały rad gminy: Rady gminy podejmują uchwały określające szczegółowe stawki opłat, terminy ich wnoszenia, oraz ewentualne zwolnienia lub ulgi. Te uchwały muszą być zgodne z zasadami określonymi w ustawie.
- Odpowiedzialność za niewywiązanie się z obowiązku: Brak uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi może prowadzić do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Ile wynoszą opłaty za śmieci w 2024 roku? [STAWKI]
Stawki opłat za śmieci w Polsce różnią się w zależności od regionu i gminy, a także od wybranego systemu naliczania opłat (np. od liczby osób w gospodarstwie domowym, powierzchni mieszkania, ilości zużytej wody). W innych miastach opłaty mogą być naliczane np. od osoby, z zazwyczaj średnią stawką wynoszącą od 25 do 50 zł na osobę miesięcznie w przypadku selektywnej zbiórki odpadów.
Oto kilka przykładów stawek opłat za gospodarowanie odpadami:
- Warszawa: W zabudowie wielolokalowej opłata wynosi 85 zł od gospodarstwa domowego. Właściciele domów jednorodzinnych płacą miesięcznie 107 zł. Stawki mają ulec zmianie od 1 października i będą wynosić: opłata od gospodarstwa domowego w zabudowie jednorodzinnej wyniesie 91 zł (obniżka o 15% ze 107 zł); opłata od gospodarstwa domowego w zabudowie wielolokalowej wyniesie 60 zł (obniżka o 30% z 85 zł).
- Katowice: Nowe stawki będą obowiązywały w Katowicach od 1 września 2024 r. Za odpady segregowane mieszkańcy zapłacą 35,20 zł/os, a za odpady niesegregowane 70,40 zł/os. To wzrost o 30% w porównaniu do wcześniejszych stawek.
- Kraków: W Krakowie stawka za wywóz śmieci wynosi 27 zł miesięcznie od osoby, jeśli odpady są segregowane. W przypadku braku segregacji opłata wzrasta do 54 zł.
- Radom: Mieszkańcy Radomia muszą liczyć się z podwyżkami od 1 października. Nowa opłata za odbiór śmieci segregowanych w zabudowie jednorodzinnej wyniesie 41 zł dla gospodarstwa jednoosobowego (obecnie 17 zł) i 78 zł dla wieloosobowego (obecnie 40 zł). W zabudowie wielorodzinnej zaś 30 zł dla gospodarstwa jednoosobowego (obecnie 15 zł) i 60 zł dla gospodarstwa wieloosobowego (obecnie 33 zł). Jeśli właściciel domu jednorodzinnego nie segreguje śmieci, w przypadku gospodarstwa jednoosobowego będzie płacił 82 zł (obecnie 51 zł) i 156 zł (zamiast 120 zł) w przypadku gospodarstwa wieloosobowego.
Kto może być zwolniony z opłat za śmieci? [LISTA]
Zwolnienia z opłat za śmieci mogą być całkowite lub częściowe i zależą od decyzji lokalnych samorządów. Zgodnie z przepisami, możliwość uzyskania zwolnienia jest przewidziana głównie dla następujących grup:
- Rodziny wielodzietne: Rady gminy mogą wprowadzić zniżki lub zwolnienia dla rodzin z Kartą Dużej Rodziny.
- Osoby o niskich dochodach: Właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, w gospodarstwach domowych, w których dochód nie przekracza kwoty uprawniającej do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, mogą być zwolnieni z części opłat. Jest to decyzja fakultatywna dla gmin, ale dostępna zgodnie z przepisami.
- Właściciele domów jednorodzinnych: Osoby, które prowadzą kompostowanie bioodpadów, mogą być zwolnione z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Ważne: Rady gminy nie mają uprawnień do zwalniania z opłat właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, nawet jeśli ilość odpadów na takich nieruchomościach jest niewielka. Wszystkie nieruchomości, na których powstają odpady, podlegają obowiązkowi opłat zgodnie z ustawą.
Podwyżki opłat za śmieci w 2024 roku
Rosnące opłaty za wywóz śmieci w Polsce wynikają głównie z inflacji i wzrostu kosztów utylizacji odpadów. Rynek odpadów komunalnych charakteryzuje się niewielką konkurencją, co utrudnia obniżenie cen. Dodatkowo, zwiększona produkcja odpadów podnosi koszty ich transportu i utylizacji.