Będzie to możliwe dzięki ustawie o wygaszeniu rozwiązań wynikających z ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw, której projekt został wpisany do wykazu prac legislacyjnych rządu. Jej powstanie jest przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji uzasadniane tym, że po prawie czterech latach od wybuchu wojny na Ukrainie sytuacja uchodźców w Polsce jest stabilna – większość z nich znalazła zatrudnienie, a ich dzieci uczęszczają do polskich szkół. Dlatego obecnie nie ma potrzeby dalszego utrzymywania odrębnej ustawy – tzw. specustawy ukraińskiej z 12 marca 2022 r. (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 337 ze zm.) zawierającej specjalne rozwiązania, które są skierowane tylko do jednej grupy cudzoziemców. Również zalecenia Rady UE z 16 września 2025 r. rekomendują stopniowe wycofywanie ochrony tymczasowej dla wojennych uciekinierów i przechodzenie przez państwa członkowskie na rozwiązania ogólne, przewidziane dla wszystkich obcokrajowców legalnie przebywających w Unii.

Finansowanie nauki ukraińskich dzieci wydłużone

Z opisu umieszczonego w wykazie wynika, że w projekcie znajdą się regulacje, które zapewnią płynne przejście między dotychczasowym a nowym stanem prawnym. Nastąpi to poprzez wprowadzenie do specustawy ukraińskiej przepisów przejściowych. Będą one dotyczyć m.in. wypłaty świadczeń na rzecz rodziny. Przypomnijmy, że wojenni uchodźcy mają prawo do świadczeń rodzinnych, świadczenia „aktywnie w żłobku”, świadczenia 300+ na wyprawkę szkolną oraz do świadczenia wychowawczego 800+ (pobieranie tego ostatniego w efekcie uchwalonej we wrześniu br. nowelizacji przepisów zostało powiązane z aktywnością zawodową obywateli Ukrainy w Polsce). Przepisy przejściowe obejmą też kwestie uprawnień kadr medycznych nabytych na mocy specustawy, zawieszenia biegów terminów w sprawach związanych z postępowaniami dotyczącymi pobytu cudzoziemców oraz przedłużenia ważności wiz i innych dokumentów pobytowych, a także przedłużenia do zakończenia obecnego roku szkolnego 2025/2026 stosowania przepisów związanych z edukacją ukraińskich dzieci.

Przepisy specustawy ukraińskiej będą w innych ustawach

Drugi ważny element projektu ustawy będzie sprowadzał się do przeniesienia z specustawy ukraińskiej do innych ustaw, w tym przede wszystkim do ustawy z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 223 ze zm.), tych jej przepisów, które dobrze sprawdziły się w praktyce. Chodzi tutaj np. o regulacje związane z potwierdzaniem tożsamości za pomocą elektronicznego dokumentu pobytowego – karty DIIA, rejestrowaniem przez straż graniczną przekroczeń granicy przez osoby objęte ochroną tymczasową (w celu kontroli długości ich pobytu w Polsce), potwierdzaniem legalności pobytu poprzez uzyskanie numeru PESEL oraz organizacją zbiorowego zakwaterowania dla cudzoziemców.

Podstawa prawna

Projekt ustawy w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów