Ulga rehabilitacyjna czy internetowa zmniejsza dochód będący podstawą opodatkowania i w konsekwencji wysokość daniny. Z kolei składki zdrowotne czy ulgi prorodzinne bezpośrednio zmniejszają kwotę podatku. O tych kosztach warto pamiętać rozliczając się z fiskusem:
Odliczenia od dochodu
Składki ZUS
Podatnik może zmniejszyć kwotę odprowadzonego podatku uwzględniając w formularzu podatkowym informacje o zapłaconych bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe składkach. Odliczyć można także składki potrącone w roku podatkowym przez płatnika. Nie można jednak tego zrobić w przypadku tych składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony z podatku. Wyjątek stanowią składki na ubezpieczenie zdrowotne. Te odliczane są od podatku, a nie od dochodu. Odlicza się kwotę faktycznie poniesionego wydatku. Dowodem może być każdy dokument stwierdzający poniesienie wydatku. Kwoty odliczeń należy wykazać w zeznaniu podatkowym PIT 36, PIT 36L, PIT 37 albo w rocznym obliczeniu podatku PIT-40 sporządzanym przez płatnika.
Wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE)
Zgodnie z ustawą o podatku od dochodów osób fizycznych, podatnik ma prawo zmniejszyć podstawę opodatkowania odliczając od niej wpłaty na IKZE. Odliczenie to nie dotyczy jednak wpłat zwróconych podatnikowi w jakiejkolwiek formie czy odliczonych od przychodu. Jeżeli wysokość dochodu uzyskanego w danym roku podatkowym jest niższa od kwoty dokonanej wpłaty na IKZE, podatnik może dokonać odliczenia tylko do wysokości dochodu. Pozostała kwota nie podlega odliczeniu w latach następnych. Dowodem może być każdy dokument stwierdzający dokonanie wpłaty. Realizacja odliczenia następuje po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu podatkowym PIT 36, PIT 36L, PIT 37.
Odliczenie wydatków na internet
Podatnicy składający PIT mogą zaoszczędzić korzystając z tzw. ulgi internetowej. Zgodnie z art. 26 ustawy o podatku od dochodów osób fizycznych, od podstawy opodatkowania można odliczyć kwotę wydatków ponoszonych przez podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet, w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 złotych.
Podstawą do przyznania ulgi jest posiadanie dokumentów potwierdzających poniesione wydatki za internet. Chodzi o faktury VAT lub rachunki czy potwierdzenia przelewu. Odliczeniu podlegają wydatki wyłącznie związane z użytkowaniem internetu. Jeśli zatem podatnik korzysta z usług internetowych występujących w pakiecie np. z innymi usługami telekomunikacyjnymi, ulgę internetową można wykorzystać pod warunkiem wyodrębnienia wydatków na internet. Co ważne, ulga przysługuje wyłącznie w kolejno po sobie następujących dwóch latach podatkowych, jeżeli w okresie poprzedzającym te lata podatnik nie korzystał z tego odliczenia.
Ulga na badanie i rozwój
Zmiany wprowadzone w 2017 roku w PIT i CIT ułatwiają obowiązek rozliczenia się z fiskusem dla przedsiębiorców prowadzących działalność badawczo-rozwojową. Ustawa o innowacyjności zakłada m.in. zwiększenie limitów możliwych wydatków kwalifikowanych czy też wydłużenie okresu, w którym można odliczać koszty działalności badawczo-rozwojowej. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą odliczyć od podstawy opodatkowania aż 50 proc. kosztów kwalifikowanych, bez względu na ich rodzaj.
Za koszty kwalifikowane uznaje się dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością. To także ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, nabycie wyników badań naukowych, odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej czy koszty uzyskania i utrzymania patentu.
Darowizny
Dokonane darowizny może wpłynąć na zmniejszenie płaconego fiskusowi podatku. Możliwość odliczenia kwoty przekazanej darowizny mają zarówno przedsiębiorcy, jak też osoby uzyskujące dochody z pracy na etacie czy umów zlecenie lub o dzieło. Wyjątkiem są przedsiębiorcy rozliczający się z fiskusem podatkiem liniowym. Czy każda darowizna zmniejsza podstawę opodatkowania? Ustawa o PIT wprowadza pewne ograniczenia. By skorzystać z ulgi darowizna powinna być przekazana na cele pożytku publicznego, kultu religijnego czy cele charytatywne. Podobnie jak w przypadku honorowego krwiodawstwa, fiskus rozpatruje wszelkie darowizny łącznie. Suma odliczeń nie może przekroczyć 6 proc. uzyskanego w roku podatkowym dochodu. Jedynie odliczenie na cele charytatywno – opiekuńcze kościoła katolickiego nie jest limitowane procentem uzyskanego dochodu. Brak jest limitu maksymalnego odliczanej wartości darowizny.
Ulga dla honorowych krwiodawców
W tym przypadku mowa o darowiźnie krwi. Od dochodu można odliczyć darowiznę w wysokości iloczynu kwoty rekompensaty określonej przepisami wydanymi na ustawy o publicznej służbie krwi i litrów oddanej krwi lub równoważnej ilości jej składników przeliczonej zgodnie przepisami tej ustawy. Należy pamiętać, że to odliczenie łączy się z darowiznami na cele szlachetne oraz cele kultu religijnego. Łączna suma nie może przekroczyć 6 proc. dochodu (lub przychodu) wykazanego w zeznaniu.
Wydatki na cele rehabilitacyjne
Podatnik będący osobą niepełnosprawną i posiadający orzeczenie o niepełnosprawności, który ponosi wydatki na cele rehabilitacyjne bądź na cele ułatwiające wykonywanie czynności życiowych, może w zeznaniu rocznym odliczyć od dochodu (przychodu) niektóre z tych wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Z odliczenia może także korzystać podatnik mający na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, ponoszący wydatki na cele rehabilitacyjne tej osoby.
Jakie wydatki można odliczyć? Koszty związane z ulgą rehabilitacyjną:
• Opieka pielęgniarska
• Kolonie i obozy
• Odpłatny przewóz na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne
• Odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego
• Używanie samochodu osobowego na potrzeby osób niepełnosprawnych
• Wydatki na zakup leków
• Opłacenie przewodników osób niepełnosprawnych
• Wydatki na utrzymanie psa asystującego
• Zakup i naprawa sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych
• Zakup wydawnictw i materiałów szkoleniowych
• Odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym
• Odpłatność za pobyt na leczeniu i za zabiegi rehabilitacyjne
• Opłacenie tłumacza języka migowego
• Adaptacja i wyposażenie mieszkań
• Przystosowanie pojazdów mechanicznych
Warunkiem odliczenia jest przedstawienie fiskusowi dowodów poniesienia takich kosztów.
Zwrot nienależnie pobranych świadczeń
Podstawę opodatkowania można zmniejszyć o kwotę dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika. Mogą to być świadczenia kompensacyjne, renty lub emerytury, które zostały przyznane na podstawie błędnych informacji, lub takie, które przestały podatnikowi przysługiwać. Dla fiskusa niezbędne będzie wówczas przedstawienie zwrotu takich świadczeń.
Odliczenia od podatku
Składki zdrowotne – krajowe i zagraniczne
Odliczeniu podlegają składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacone w toku podatkowym bezpośrednio przez podatnika i pobrane w roku podatkowym przez płatnika. Odlicza się kwotę faktycznie zapłaconej składki, nie więcej jednak niż 7,75 proc. podstawy jej wymiaru. Dokumentem potwierdzającym dokonanie wydatku jest każdy dokument stwierdzający zapłatę składki. Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy PIT i których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego zaniechano poboru podatku. Odliczeniu podlegają składki zapłacone w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii lub w Konfederacji Szwajcarskiej.
Ulga abolicyjna
Podatnicy, którzy w 2016 roku pracowali za granicą mogą obniżyć kwotę podatku za sprawą ulgi abolicyjnej. Mogą z niej skorzystać osoby, które osiągnęły dochód w kraju, który by uniknąć podwójnego opodatkowania, zawarł umowę o proporcjonalnym odliczeniu podatku. Tzw. ustawa abolicyjna, przychód definiuje jako dochód uzyskany poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej ze źródeł tj. własna działalność gospodarcza czy stosunek pracy. Są to też przychody z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych, z wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi. Ulga abolicyjna zrównuje podatek dochodowy do wysokości podatku przy metodzie zwolnienia z progresją. Jej wysokość jest zatem równa różnicy między podatkiem wyliczonym metodą proporcjonalnego odliczenia a podatkiem wyliczonym metodą zwolnienia z progresją.
Metoda wyłączenia z progresją oznacza, że w Polsce wyłącza się z podstawy opodatkowania dochód osiągnięty za granicą, zwolniony z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu – podlegającego opodatkowaniu w Polsce – stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą.
Ulga na dzieci
Możliwość skorzystania z ulg podatkowych regulowana jest przez ustawę o podatku od dochodów osób fizycznych. Zgodnie z art. 27 aktu, prawo do ulgi ma podatnik, który w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską względem małoletniego. Przysługuje ona także osobie pełniącej funkcję opiekuna prawnego, pod warunkiem, że dziecko we wskazanym okresie z nią zamieszkiwało. Ponadto ulgę może odliczyć podatnik, który sprawował opiekę nad małoletnim poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Z ulgi mogą korzystać także podatnicy wychowujący pełnoletnie dzieci, pod warunkiem, że dzieci te uczą się lub studiują (także za granicą).Nie skorzystają z niej jednak podatnicy, których pełnoletnie dzieci prowadzą działalność gospodarczą opodatkowaną liniowo lub ryczałtem ewidencjonowanym.