Trwająca sprawa rozwodowa albo samo tylko ograniczenie władzy rodzicielskiej nie wystarczą, by zostać uznanym za osobę samotnie wychowującą dziecko. Przypomnijmy: nie trzeba być osobą samotnie wychowującą dziecko (dzieci) przez cały rok, aby rozliczyć się z PIT na preferencyjnych zasadach, przewidzianych w art. 6 ust. 4c i 4d ustawy o PIT.

To wielokrotnie już potwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Pisaliśmy o tym również w artykule „Wspólny PIT nie wymaga spełnienia warunków przez cały rok” (DGP nr 30/2025).

Warunki do spełnienia

W poprzednim roku (tym, za który jest składane zeznanie PIT) trzeba było być natomiast:

- panną, kawalerem,

- wdową, wdowcem,

- rozwódką, rozwodnikiem,

- osobą, w stosunku do której orzeczono separację, lub

- osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Nie jest samotnym rodzicem ten, kto był przez cały rok w związku małżeńskim i kogo małżonek nie został pozbawiony praw rodzicielskich ani nie odbywał kary pozbawienia wolności. Nawet gdyby taka osoba była w trakcie rozwodu, to bez prawomocnego wyroku orzekającego rozwód lub separację nie może być uznana za samotnie wychowującą dziecko (dzieci). Tak wynika m.in. z interpretacji dyrektora KIS z 4 lutego 2025 r. (0115-KDIT2.4011.599.2024.2.MD).

Rozwód a ulga dla samotnego rodzica

„Samo złożenie pozwu o rozwód nie pozwala na uznanie danej osoby za samotnie wychowującą dziecko (dzieci), ponieważ status osoby rozwiedzionej nabywa się dopiero poprzez prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu małżeństwa. Również separacja faktyczna (zerwanie więzi między stronami bez ingerencji sądu), która nie pociąga za sobą skutków prawnych, nie pozwala na uznanie danej osoby za samotnie wychowującą dziecko (dzieci), ponieważ to wyłącznie do separacji orzekanej przez sąd odnoszą się przepisy art. 6 ust. 4c ustawy o PIT” – wyjaśnił dyrektor KIS 31 grudnia 2024 r. (0113-KDIPT2-2.4011.838.2024.2.KR).

Dodał, że również samo ograniczenie władzy rodzicielskiej przez sąd nie pozwala na uznanie drugiego małżonka - tego, przy którym są dzieci - za osobę samotnie je wychowującą. Jest to również wykluczone, gdy separacja została zniesiona i rodzic nadal pozostawał w związku małżeńskim (zob. interpretacja z 3 lutego 2025 r., 0115-KDIT2.4011.597.2024.2.MD). W wielu interpretacjach dyrektor KIS podkreślił: „samodzielna opieka nad dziećmi nie jest równoznaczna z samotną opieką”.