Liczba przedsiębiorstw prowadzących aktywną działalność w Polsce zbliża się do 3 mln. Wedle dzisiejszych danych Głównego Urzędu Statystycznego w naszym gospodarczym krwioobiegu działa obecne 2.850 tys. podmiotów gospodarczych – o prawie 6 proc. więcej niż jeszcze na koniec 2023 r.

Liczba przedsiębiorstw w Polsce według GUS w 2025 roku

Zdecydowanie najwięcej jest mikrofirm (zatrudniających do 9 osób), które stanowią aż 96 proc. całej zbiorowości przedsiębiorstw aktywnych. Jednostki małe (10-49 pracowników), średnie (50-249 pracowników) i duże (powyżej 250 pracowników) stanowiły odpowiednio 3,4 proc., 0,6 proc. i 0,2 proc. ogółu.

Handel i rolnictwo – sektory z największym spadkiem liczby firm

Patrząc przez profil branżowy najwięcej w Polsce działa przedsiębiorstw w sektorze handlu hurtowego i detalicznego. Takich przedsiębiorstw było na koniec I półrocza 496 tys. Tyle że trend może być niepokojący, bo to jeden z dwóch działów gospodarki, w którym liczba firm się kurczy – od końca 2023 r. ubyło ich ponad 4 tys., co oznacza, że ich liczebność spadła poniżej pół miliona.

Drugim działem gospodarki, w którym liczebność firm spada, jest rolnictwo. W ciągu półtora roku (od końca 2023 r.) ubyło nam w tym sektorze ponad 200 podmiotów, a więc prawie 1 proc.

W ocenie ekspertów Związku Przedsiębiorstw i Pracodawców rolnictwo jest sektorem, który wyraźnie odczuwa wpływ demografii i zmianę warunków klimatycznych.

- Polskie społeczeństwo się starzeje, starzeją się także rolnicy, a obszary wiejskie się wyludniają. Rolnictwo jest nieprzewidywalnym i ciężkim sektorem gospodarki, na który realny wpływ mają warunki atmosferyczne – tłumaczy Małgorzata Jakubowska, sekretarz departamentu prawa i legislacji w ZPP.

Dodaje, że ostatnie lata nie były łaskawe pod względem pogody dla tego sektora gospodarki, bo uprawa roli stała się mało przewidywalna, a także bardziej narażona na straty ekonomiczne. Problemem jest także malejąca opłacalność produkcji rolnej, ze względu na wzrost kosztów produkcji, niestabilność cen skupu, a także rosnące koszty energii elektrycznej oraz paliw. Te czynniki sprawiają, że liczba firm działających w sektorze rolniczym i pokrewnych się kurczy.

Aspiracje Polaków i niezależność finansowa a rozwój przedsiębiorczości

W ocenie ekspertów rosnąca aktywność gospodarcza Polaków to efekt silnej aspiracji Polaków do niezależności finansowej i decyzyjnej.

Zdaniem Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, zakładanie firmy nadal postrzegane jest jako sposób na poprawę sytuacji materialnej i większą swobodę w życiu zawodowym.

- Ważną rolę odgrywa też umiejętne wykorzystanie nisz rynkowych i powiązań kooperacyjnych z większymi podmiotami, a także rosnąca pozycja Polski w Europie Środkowo-Wschodniej, wsparta coraz większym potencjałem eksportowym – wskazuje Jakubowska z ZPP.

ikona lupy />
Aktywne firmy w Polsce / Materiały prasowe

Mazowsze liderem biznesu – regionalne dane o liczbie firm

Dane GUS wskazują również, że w II kwartale 2025 r. zarejestrowano 88,7 tys. nowych podmiotów, czyli o 1,2 proc. więcej niż rok wcześniej, podczas gdy liczba upadłości zmalała o 2,2 proc.

Oprócz branży handlowej, Polacy upodobali sobie działalność „na własny rachunek” także w sektorze budowlanym (432 tys. firm), naukowo-technicznym (390 tys.) i opieki zdrowotnej (244 tys.). Najmniej podmiotów działa z kolei w górnictwie i wydobywaniu (niecałe 2,5 tys. firm).

Regionalnie najsilniejszym ośrodkiem pozostaje województwo mazowieckie, gdzie skoncentrowanych jest około 20 proc. wszystkich przedsiębiorstw w kraju, co dowodzi znaczenia dostępności kapitału, zaplecza biznesowego i infrastruktury dla rozwoju lokalnej przedsiębiorczości.

Bariery rozwoju przedsiębiorczości – koszty pracy, ESG i innowacyjność

Trend jest rosnący, co pokazuje, że być może na koniec 2025 r. będziemy mieć rekordową liczbę aktywnych przedsiębiorstw. ZPP zwraca jednak uwagę na kilka czynników, które hamują ekspansję biznesową Polaków. Według stowarzyszenia, aż 96 proc. mikroprzedsiębiorców deklaruje przeciążenie pracą, co czyni prowadzenie działalności mniej atrakcyjnym niż stabilne zatrudnienie etatowe.

Dla 86 proc. firm – jak podaje ZPP – kluczową barierą pozostają wysokie koszty pracy, w szczególności obciążenia składkowe, a dodatkowym problemem są opóźnienia w płatnościach od kontrahentów oraz długotrwałe procedury sądowe, które ograniczają płynność.

W otoczeniu regulacyjnym coraz większe wyzwanie stanowią obowiązki sprawozdawcze związane m.in. z ESG. Ich bezpośrednie koszty szacowane są na 1,4-2,6 mld zł rocznie, a pośrednie mogą sięgać nawet 8 mld zł. Do tego dochodzi niski poziom innowacyjności, gdzie Polska zajmuje dopiero 25. miejsce w UE.