Niektórzy pracownicy już wkrótce będą mogli cieszyć się większą liczbą dni wolnych. Nowa ustawa, która może wejść w życie już w 2026 roku, zakłada wyjątkowe przywileje dla jednej grupy zawodowej. Sprawdź, kto zyska możliwość przejścia na emeryturę już w wieku 40 lat i dlaczego budzi to kontrowersje.
- Obniżenie wieku emerytalnego - projekt ustawy
- Emerytury tancerzy teraz i proponowane zmiany
- Emerytura w wieku 40 i 45 lat. Na jakich zasadach?
- Niższy wiek emerytalny dla tancerzy? Sprzeciw Ministerstwa Rodziny
- Alternatywa dla tancerzy – przekwalifikowanie zawodowe
Choć w przestrzeni publicznej trwają dyskusje na temat konieczności podwyższenia wieku emerytalnego, to od 1 stycznia 2026 roku jedna grupa zawodowa może zyskać prawo do emerytury już w wieku 40 lat dla kobiet i 45 lat dla mężczyzn. Nowe przepisy, które poparł Senat, przewidują możliwość wcześniejszego zakończenia kariery zawodowej z gwarancją minimalnego świadczenia emerytalnego. Decyzja ta wzbudza kontrowersje, ponieważ będzie jedyna grupa zawodowa w Polsce, która zyska tak wczesne uprawnienia emerytalne. Teraz ustawa trafi pod obrady Sejmu, gdzie zdecydują o niej posłowie.
Obniżenie wieku emerytalnego - projekt ustawy
Grupa 24 senatorów 18 grudnia 2024 r. złożyła projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych. Projekt zakłada obniżenie wieku emerytalnego tancerzy baletowych do 40 lat dla kobiet i 45 lat dla mężczyzn, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów, m.in. posiadania tytułu zawodowego tancerza baletowego oraz co najmniej 20 lat pracy w zawodzie.
Senat przegłosował nowe przepisy i ustawa została przyjęta 13 marca 2025 roku. Za projektem zagłosowało 82 senatorów, jedna osoba była przeciwko, a trzy wstrzymały się od głosu. Ostateczna decyzja należy teraz do posłów, którzy w najbliższym czasie zdecydują o losie nowych regulacji.
Emerytury tancerzy teraz i proponowane zmiany
Obecnie tancerze baletowi mogą skorzystać z emerytury pomostowej, która przysługuje kobietom po ukończeniu 55. roku życia i mężczyznom po 60. roku życia. Nowe przepisy, jeśli zostaną zaakceptowane przez Sejm, pozwolą im przechodzić na emeryturę o 15-20 lat wcześniej niż inni pracownicy.
Zawód tancerza baletowego został uznany za profesję wymagającą szczególnych regulacji emerytalnych. W uzasadnieniu nowej ustawy podkreślono, że intensywne treningi i częste występy prowadzą do wyniszczenia organizmu tancerzy. Przeciążenia układu ruchu, urazy stawów i kręgosłupa sprawiają, że osoby wykonujące ten zawód już w wieku 40 lat mają trudności z poruszaniem się, a dalsza praca staje się niemożliwa.
Emerytura w wieku 40 i 45 lat. Na jakich zasadach?
Zgodnie z przepisami, aby otrzymać wcześniejsze świadczenie emerytalne, tancerze baletowi muszą spełnić określone warunki. Wymagania obejmują:
- posiadanie tytułu zawodowego tancerza,
- osiągnięcie wieku 40 lat dla kobiet i 45 lat dla mężczyzn,
- przepracowanie co najmniej 20 lat w zawodzie tancerza.
Nowe regulacje zapewniają również, że świadczenie dla tej grupy zawodowej nie będzie niższe niż minimalna emerytura krajowa. Jest to kluczowe zabezpieczenie dla osób, które po zakończeniu kariery zawodowej nie mogą kontynuować pracy w innym zawodzie ze względu na stan zdrowia.
Niższy wiek emerytalny dla tancerzy? Sprzeciw Ministerstwa Rodziny
Ministerstwo Rodziny nie popiera wprowadzenia nowej kategorii emerytur uprzywilejowanych. Wiceminister Sebastian Gajewski podkreślił, że obecnie wcześniejsze emerytury obejmują jedynie górników, nauczycieli (prawo wygasające) oraz osoby korzystające z emerytury pomostowej. Przepisy dotyczące tancerzy baletowych uczyniłyby ich jedyną grupą zawodową w Polsce, która uzyskuje prawo do emerytury już w wieku 40 lat.
Resort wskazuje, że tancerze baletowi mają już dostęp do emerytur pomostowych oraz rekompensat za pracę w szczególnych warunkach. Dodatkowo, Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na nierówność wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn, sugerując konieczność dodatkowego uzasadnienia takiego rozwiązania.
Alternatywa dla tancerzy – przekwalifikowanie zawodowe
MRPiPS zaproponowało alternatywne rozwiązanie – możliwość przekwalifikowania zawodowego dla tancerzy kończących karierę. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wstępnie zaakceptowało ten pomysł, który miałby obejmować m.in.:
- wsparcie doradcy zawodowego,
- sfinansowanie szkoleń, kursów i studiów podyplomowych,
- praktyki i staże u pracodawców,
- subsydia dla firm zatrudniających byłych tancerzy,
- dofinansowanie otwarcia własnej działalności gospodarczej.
Emerytura w wieku 40 lat. Co dalej z projektem?
Jeśli projekt zostanie przyjęty, nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2026 r. Wówczas wszczęte i niezakończone postępowania w sprawie emerytur pomostowych dla tancerzy baletowych zostaną umorzone, a przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględniane będą nowe zasady. Wciąż jednak nie wiadomo, czy projekt znajdzie poparcie większości parlamentarnej. Dyskusja nad przyszłością tancerzy baletowych w systemie emerytalnym trwa.