Pracownik, który zwraca się do Państwowej Inspekcji Pracy ze skargą na pracodawcę, który nie umieścił go na liście wykonujących prace w szczególnych warunkach, ma status strony w takim postępowaniu. Walcząc o emeryturę pomostową może powoływać świadków.
Takie stanowisko zajął resort pracy w odpowiedzi na interpelację posła Stanisława Szweda (PiS). Zwrócił on uwagę na sprzeczne orzeczenia sądów administracyjnych w sprawie statusu pracowników, którzy wnieśli skargi do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), po tym, jak pracodawcy odmówili płacenia za nich składek na Fundusz Emerytur Pomostowych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 20 kwietnia 2011r. (sygn. akt II SA/Wa 2127/10) stwierdził, że pracownik nie jest stroną postępowania w przedmiocie nakazu kierowanego do pracodawcy. Pracodawca jest natomiast stroną w takiej sprawie, ponieważ dotyczy ona jego obowiązków i jego interesu prawnego. (art. 28 k.p.a).
Z kolei WSA w Gliwicach w uzasadnieniu wyroku z 13 stycznia 2011 r. (sygn. IV SA/Gl 524/10) stwierdził, że pracownik ma interes prawny w domaganiu się umieszczenia go w ewidencji pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Jedynym środkiem prawnym, z jakiego może w takiej sytuacji skorzystać, jest skarga do organów inspekcji pracy. Dlatego zatrudniony jest stroną postępowania administracyjnego przed inspektorem pracy.
W odpowiedzi na interpelację Marek Bucior, wiceminister pracy, przypomniał że z art. 28 k.p.a. wynika, że stroną postępowania administracyjnego jest każdy czyjego interesu prawnego dotyczy prowadzona sprawa albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
W przekonaniu resortu nie powinno budzić żadnych wątpliwości, że pracownik ma interes prawny w domaganiu się umieszczenia go we wspomnianej wcześniej ewidencji pracowników. Tylko wówczas okresy wykonywanej przez niego pracy mogą być bowiem uznane za pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze i tylko wtedy będzie mogła być za niego opłacana składka na Fundusz Emerytur Pomostowych. Dlatego należy przyjąć, że w postępowaniu, którego przedmiotem jest nakazanie umieszczenia danej osoby w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zatrudniony jest stroną postępowania administracyjnego.
W ocenie resortu pracy skargę pracownika w tego typu sprawach należy traktować nie jako sposób uruchomienia trybu skargowego (art. 221 i nast. k.p.a.), lecz wszczęcia postępowania administracyjnego, którego celem jest podjecie działań nadzorczych przez właściwe organy PIP.