Płace nauczycieli 2026: w górę o 163 zł. znamy szacunki minimalnych stawek i nowe świadczenia
Prognozy oparte na wzroście kwoty bazowej wskazują, że płaca zasadnicza nauczycieli może wzrosnąć o 155–186 zł brutto miesięcznie, w zależności od stopnia awansu:
- nauczyciel początkujący: około 5 308 zł brutto.
- nauczyciel mianowany: około 5 469 zł brutto.
- nauczyciel dyplomowany: około 6 397 zł brutto.
Co istotne, dla nauczycieli rozpoczynających pracę przewidziano dodatkowy wskaźnik, którego celem jest zagwarantowanie pełnego, 3-procentowego wzrostu średniego wynagrodzenia, aby wdrożone podwyżki były odczuwalne dla tej grupy.
Średnie wynagrodzenia: statystyka a rzeczywistość
Projekt budżetu zakłada również podniesienie średnich wynagrodzeń nauczycielskich, które zgodnie z planem mają wynieść:
| stopień awansu | średnie wynagrodzenie (brutto) |
| początkujący | 6 872,47 zł |
| mianowany | 8 060,92 zł |
| dyplomowany | 10 300,06 zł |
Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) i eksperci tradycyjnie podkreślają, że te „średnie płace” nie są kwotami, które w całości trafiają na konto nauczyciela. do wskaźnika średniego wynagrodzenia wlicza się szereg nieregularnych dodatków (m.in. funkcyjne, jubileuszowe, odprawy), które zawyżają statystyki.
Nowe nagrody jubileuszowe i wyższe odprawy
Wzrost pensji to nie jedyna zmiana korzystna dla nauczycieli. Ustawa z 25 lipca 2025 r. wprowadziła znaczące zmiany w świadczeniach związanych ze stażem pracy:
1. Nowe nagrody jubileuszowe
wprowadzono dwie nowe, wyższe nagrody za długoletnią pracę, doceniające największy staż pracy:
- nagroda jubileuszowa za 40 lat pracy została podwyższona do 300% wynagrodzenia miesięcznego.
- wprowadzono nową nagrodę jubileuszową za 45 lat pracy w wysokości 400% wynagrodzenia miesięcznego.
2. Podwyższenie wysokości odpraw
Zmieniono również zasady naliczania odpraw w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne:
- odprawa została podwyższona z 3-miesięcznego do 6-miesięcznego wynagrodzenia po osiągnięciu 20 lat pracy w zawodzie.
Więcej nauczycieli wpadnie w drugi próg podatkowy
Symboliczne podwyżki dla nauczycieli w 2026 roku spowodują jednak, że więcej z nich wpadnie w drugi próg podatkowy. Dotyczy to szczególnie nauczycieli dyplomowanych.
Dane z 2024 roku pokazały, że:
- 36,17% wszystkich nauczycieli (zatrudnionych przez JST i ministrów) osiągnęło dochód powyżej 120 tys. zł brutto
- wśród nauczycieli dyplomowanych odsetek ten wyniósł aż 55,69%
Nauczyciele dyplomowani to grupa z najwyższym minimalnym wynagrodzeniem (prognoza na 2026 r.: 6 397 zł brutto), które w połączeniu z dodatkami (za staż pracy, funkcyjne) oraz wynagrodzeniem za nadgodziny (a braki kadrowe zmuszają do brania dodatkowych godzin) łatwo przekroczy roczny limit.
Związkowcy i środowiska oświatowe zdecydowanie odrzucają argumentację resortu edukacji, że przepisy podatkowe są powszechne. proponują dwa kluczowe rozwiązania, które mogłyby złagodzić ten problem:
- podwyższenie pierwszego progu podatkowego dla wszystkich obywateli (postulat ogólnospołeczny).
- objęcie nauczycieli 50-procentowymi kosztami uzyskania przychodu (k.u.p.) na wzór twórców. takie rozwiązanie znacząco obniżyłoby podstawę opodatkowania, efektywnie usuwając problem wpadania w wyższy próg.
Resort edukacji na razie uchyla się od dyskusji na temat zmian w systemie podatkowym dla tej grupy zawodowej, wskazując, że jest to domeną ministra finansów, co utrudnia kompleksowe rozwiązanie problemu.
Ile wyniesie kwota bazowa w oświacie w 2026 r. i o ile wzrośnie?
Kwota bazowa ma wynieść 5 597,86 zł, co oznacza podwyżkę o 163,04 zł wobec obecnej stawki. Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje opublikować nowe rozporządzenie płacowe na początku roku.
Jakie są prognozowane minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli w 2026 r.?
Szacunki wskazują na wzrost o 155–186 zł brutto i poziomy: nauczyciel początkujący około 5 308 zł brutto, nauczyciel mianowany około 5 469 zł brutto, nauczyciel dyplomowany około 6 397 zł brutto. Dla nauczycieli rozpoczynających pracę przewidziano wskaźnik gwarantujący pełny 3% wzrost średniego wynagrodzenia.
Jakie są planowane średnie wynagrodzenia nauczycieli w 2026 r.?
Planowane średnie wynagrodzenia (brutto): nauczyciel początkujący 6 872,47 zł, nauczyciel mianowany 8 060,92 zł, nauczyciel dyplomowany 10 300,06 zł. „Średnie płace” zawierają nieregularne dodatki (m.in. funkcyjne, jubileuszowe, odprawy), więc nie trafiają w całości na konto nauczyciela.
Jakie świadczenia stażowe dla nauczycieli wprowadziła Ustawa z 25 lipca 2025 r.?
Podniesiono nagrodę jubileuszową za 40 lat pracy do 300% wynagrodzenia miesięcznego i wprowadzono nagrodę za 45 lat w wysokości 400%. Odprawę przy przejściu na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne podwyższono z 3 do 6 miesięcy po 20 latach pracy.
Kogo dotyczy problem drugiego progu podatkowego po podwyżkach 2026 i jakie są propozycje zmian?
Problem drugiego progu podatkowego dotyczy szczególnie nauczycieli dyplomowanych. W 2024 r. 36,17% wszystkich i 55,69% dyplomowanych przekroczyło 120 tys. zł brutto. Związkowcy proponują podwyższenie pierwszego progu lub 50-procentowe koszty uzyskania przychodu (k.u.p.); resort edukacji odsyła do ministra finansów.