Płace nauczycieli 2026: w górę o 163 zł. znamy szacunki minimalnych stawek i nowe świadczenia

Prognozy oparte na wzroście kwoty bazowej wskazują, że płaca zasadnicza nauczycieli może wzrosnąć o 155–186 zł brutto miesięcznie, w zależności od stopnia awansu:

  • nauczyciel początkujący: około 5 308 zł brutto.
  • nauczyciel mianowany: około 5 469 zł brutto.
  • nauczyciel dyplomowany: około 6 397 zł brutto.

Co istotne, dla nauczycieli rozpoczynających pracę przewidziano dodatkowy wskaźnik, którego celem jest zagwarantowanie pełnego, 3-procentowego wzrostu średniego wynagrodzenia, aby wdrożone podwyżki były odczuwalne dla tej grupy.

Średnie wynagrodzenia: statystyka a rzeczywistość

Projekt budżetu zakłada również podniesienie średnich wynagrodzeń nauczycielskich, które zgodnie z planem mają wynieść:

stopień awansu średnie wynagrodzenie (brutto)
początkujący 6 872,47 zł
mianowany 8 060,92 zł
dyplomowany 10 300,06 zł

Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) i eksperci tradycyjnie podkreślają, że te „średnie płace” nie są kwotami, które w całości trafiają na konto nauczyciela. do wskaźnika średniego wynagrodzenia wlicza się szereg nieregularnych dodatków (m.in. funkcyjne, jubileuszowe, odprawy), które zawyżają statystyki.

Nowe nagrody jubileuszowe i wyższe odprawy

Wzrost pensji to nie jedyna zmiana korzystna dla nauczycieli. Ustawa z 25 lipca 2025 r. wprowadziła znaczące zmiany w świadczeniach związanych ze stażem pracy:

1. Nowe nagrody jubileuszowe

wprowadzono dwie nowe, wyższe nagrody za długoletnią pracę, doceniające największy staż pracy:

  • nagroda jubileuszowa za 40 lat pracy została podwyższona do 300% wynagrodzenia miesięcznego.
  • wprowadzono nową nagrodę jubileuszową za 45 lat pracy w wysokości 400% wynagrodzenia miesięcznego.

2. Podwyższenie wysokości odpraw

Zmieniono również zasady naliczania odpraw w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne:

  • odprawa została podwyższona z 3-miesięcznego do 6-miesięcznego wynagrodzenia po osiągnięciu 20 lat pracy w zawodzie.

Więcej nauczycieli wpadnie w drugi próg podatkowy

Symboliczne podwyżki dla nauczycieli w 2026 roku spowodują jednak, że więcej z nich wpadnie w drugi próg podatkowy. Dotyczy to szczególnie nauczycieli dyplomowanych.

Dane z 2024 roku pokazały, że:

  • 36,17% wszystkich nauczycieli (zatrudnionych przez JST i ministrów) osiągnęło dochód powyżej 120 tys. zł brutto
  • wśród nauczycieli dyplomowanych odsetek ten wyniósł aż 55,69%

Nauczyciele dyplomowani to grupa z najwyższym minimalnym wynagrodzeniem (prognoza na 2026 r.: 6 397 zł brutto), które w połączeniu z dodatkami (za staż pracy, funkcyjne) oraz wynagrodzeniem za nadgodziny (a braki kadrowe zmuszają do brania dodatkowych godzin) łatwo przekroczy roczny limit.

Związkowcy i środowiska oświatowe zdecydowanie odrzucają argumentację resortu edukacji, że przepisy podatkowe są powszechne. proponują dwa kluczowe rozwiązania, które mogłyby złagodzić ten problem:

  • podwyższenie pierwszego progu podatkowego dla wszystkich obywateli (postulat ogólnospołeczny).
  • objęcie nauczycieli 50-procentowymi kosztami uzyskania przychodu (k.u.p.) na wzór twórców. takie rozwiązanie znacząco obniżyłoby podstawę opodatkowania, efektywnie usuwając problem wpadania w wyższy próg.

Resort edukacji na razie uchyla się od dyskusji na temat zmian w systemie podatkowym dla tej grupy zawodowej, wskazując, że jest to domeną ministra finansów, co utrudnia kompleksowe rozwiązanie problemu.

Ile wyniesie kwota bazowa w oświacie w 2026 r. i o ile wzrośnie?

Kwota bazowa ma wynieść 5 597,86 zł, co oznacza podwyżkę o 163,04 zł wobec obecnej stawki. Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje opublikować nowe rozporządzenie płacowe na początku roku.

Jakie są prognozowane minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli w 2026 r.?

Szacunki wskazują na wzrost o 155–186 zł brutto i poziomy: nauczyciel początkujący około 5 308 zł brutto, nauczyciel mianowany około 5 469 zł brutto, nauczyciel dyplomowany około 6 397 zł brutto. Dla nauczycieli rozpoczynających pracę przewidziano wskaźnik gwarantujący pełny 3% wzrost średniego wynagrodzenia.

Jakie są planowane średnie wynagrodzenia nauczycieli w 2026 r.?

Planowane średnie wynagrodzenia (brutto): nauczyciel początkujący 6 872,47 zł, nauczyciel mianowany 8 060,92 zł, nauczyciel dyplomowany 10 300,06 zł. „Średnie płace” zawierają nieregularne dodatki (m.in. funkcyjne, jubileuszowe, odprawy), więc nie trafiają w całości na konto nauczyciela.

Jakie świadczenia stażowe dla nauczycieli wprowadziła Ustawa z 25 lipca 2025 r.?

Podniesiono nagrodę jubileuszową za 40 lat pracy do 300% wynagrodzenia miesięcznego i wprowadzono nagrodę za 45 lat w wysokości 400%. Odprawę przy przejściu na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne podwyższono z 3 do 6 miesięcy po 20 latach pracy.

Kogo dotyczy problem drugiego progu podatkowego po podwyżkach 2026 i jakie są propozycje zmian?

Problem drugiego progu podatkowego dotyczy szczególnie nauczycieli dyplomowanych. W 2024 r. 36,17% wszystkich i 55,69% dyplomowanych przekroczyło 120 tys. zł brutto. Związkowcy proponują podwyższenie pierwszego progu lub 50-procentowe koszty uzyskania przychodu (k.u.p.); resort edukacji odsyła do ministra finansów.