Z Dziennika Ustaw wynika jedno: komornicy sądowi i asesorzy komorniczy mogą pracować o pięć lat dłużej niż dotychczas. Od połowy sierpnia obowiązuje nowelizacja ustawy o komornikach sądowych przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości, która przesunęła granicę wieku z 65 na 70 lat.

To oznacza, że odwołanie komornika z urzędu nastąpi dopiero po ukończeniu siedemdziesiątki – nie wcześniej, jak było przez ostatnie siedem lat. Zmiana budzi emocje, bo dotyka zawodu zaufania publicznego i może stać się wzorem dla innych profesji prawniczych.

Granica wieku przesunięta o 5 lat – dlaczego właśnie komornicy?

Resort sprawiedliwości tłumaczy, że decyzja ma charakter „antydyskryminacyjny” i wynika z orzeczeń sądów administracyjnych oraz standardów Unii Europejskiej. Dotychczasowy przepis, nakazujący odwoływanie komorników po ukończeniu 65 lat, był przez sądy uznawany za sprzeczny z zasadą równego traktowania.

Teraz komornik sądowy lub asesor może wykonywać zawód aż do 70. roku życia, o ile nie zostanie wcześniej odwołany z innych przyczyn. To nie tylko wydłużenie aktywności zawodowej, ale też sposób na utrzymanie doświadczonych specjalistów w systemie egzekucyjnym, który od lat zmaga się z brakami kadrowymi.

„To nie przymus, to wybór” – jak tłumaczy resort

Ministerstwo Sprawiedliwości podkreśla, że nowelizacja nie zmusza komorników do pracy do 70 lat. Każdy, kto nabędzie prawo do emerytury, może z niego skorzystać w dowolnym momencie. Kluczowe jest to, że minister nie musi już odwoływać komornika po 65. roku życia. W praktyce oznacza to pięć dodatkowych lat pracy – ale tylko dla tych, którzy sami tego chcą.

Ważne

Resort argumentuje, że zmiana „daje wolność wyboru” i kończy z obowiązkowym przechodzeniem w stan spoczynku, które bywało uznawane za formę dyskryminacji ze względu na wiek.

Reforma asesury – większa elastyczność dla młodych

Ustawa wprowadza też drugą istotną zmianę: likwiduje sześcioletni limit asesury komorniczej. Dotychczas asesor, który nie uzyskał nominacji w tym czasie, musiał rezygnować z zawodu. Od sierpnia może pełnić funkcję asesora bez ograniczeń, aż do momentu uzyskania nominacji lub decyzji o zmianie ścieżki kariery. Ministerstwo wskazuje, że to „szansa na stabilność i przewidywalność”, zwłaszcza w mniejszych kancelariach, gdzie braki kadrowe utrudniały sukcesję.

Jak jest u innych prawników – porównanie zawodów

Zmiana dla komorników nie jest przypadkiem – to wyrównanie zasad wobec innych zawodów prawniczych:

  • Notariusze mogą pracować do 70 lat (Prawo o notariacie).
  • Sędziowie – do 70, jeśli uzyskają zgodę KRS i ministra.
  • Adwokaci i radcy prawni – brak górnej granicy wieku.

Dzięki temu komornicy zyskali status zbliżony do innych zawodów zaufania publicznego. Według Ministerstwa Sprawiedliwości to także sygnał, że doświadczenie i wiedza senioralnych specjalistów są nadal potrzebne. Zmiany w prawie nawiązują też do dyskusji na temat wydłużenia powszechnego wieku emerytalnego. Więcej na ten temat piszemy w artykule: Wyciekł raport Tuska o emeryturach. „Nie ruszamy wieku emerytalnego” – a w środku plan, jak to zrobić inaczej

Dlaczego reforma wieku emerytalnego komorników budzi emocje?

Komornicy od dawna są postrzegani jako zawód wymagający psychicznie i prawnie, z dużą presją społeczną.
Z jednej strony – to oni odpowiadają za egzekucję należności i kontakt z dłużnikami, z drugiej – muszą spełniać wysokie standardy etyczne i zdrowotne.

Pojawiają się pytania, czy 70-letni komornik poradzi sobie z wymaganiami fizycznymi i emocjonalnymi zawodu. Ustawa nie wprowadza obowiązkowych badań dla osób po 65. roku życia – decyzję o zdolności do pracy pozostawia ministrowi i prezesom sądów rejonowych.

Mini-FAQ: Najczęstsze pytania o wiek emerytalny komorników

Czy komornicy muszą pracować do 70 lat?
Nie. Mogą przejść na emeryturę w dowolnym momencie po spełnieniu warunków z FUS.

Czy zmiana obejmuje także asesorów?
Tak, asesorzy również mogą pełnić funkcję do 70. roku życia.

Czy będą kontrole zdrowotne starszych komorników?
Nie ma obowiązkowych badań, decyzję pozostawia się ministrowi i sądom.

Czy ta zmiana dotyczy też innych zawodów prawniczych?
Nie, ale przepisy są z nimi zrównane – np. z notariuszami.

Podstawa prawna i dokumenty

  • Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz.U. 2018 poz. 771, z późn. zm.)
  • Ustawa z dnia 25 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych (Dz.U. 2025 poz. 1018)
  • Prawo o notariacie z dnia 14 lutego 1991 r. (Dz.U. 2023 poz. 1989, art. 19)
  • Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy – podstawa unijna zakazująca dyskryminacji ze względu na wiek, do której odwołuje się nowelizacja.
  • Druk sejmowy nr 1244 (X kadencja) – projekt ustawy o zmianie ustawy o komornikach sądowych, w którym wskazano m.in. zmianę art. 19 ust. 1 pkt 2 i art. 144 ust. 1 pkt 4 (wydłużenie wieku do 70 lat).