Istnieje dość precyzyjny wykaz liczby godzin lekcyjnych w szkołach na wszystkich etapach kształcenia (patrz tabelka). Kłopot tylko w tym, że bezwzględnie obowiązuje on jedynie w szkołach publicznych.
Od szkół niepublicznych – społecznych i prywatnych – wymaga się jedynie, by dostosowały zakres nauczania do określonego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej minimum programowego. Nie zapisano jednak maksimum. Efektem tego jest często przeciążenie uczniów nadmiarem zajęć w szkole, jak również zadawanie mnóstwa zadań do domu. Jednak w szkołach niepublicznych rodzice mają większy wpływ na organizację pracy i jeśli uważają, ze ich dzieci są przeciążane, powinni na to zwrócić uwagę dyrekcji placówki. Można ewentualnie posiłkować się liczbą godzin wyznaczonych dla szkół publicznych w ministerialnym rozporządzeniu. Zawarto tu godziny obowiązkowych i dodatkowych zajęć oraz lekcji z religii lub etyki.
Dyrektor szkoły publicznej może się zwrócić do organu prowadzącego (gmina, miasto, powiat) o przyznanie nie więcej niż 3 godzin tygodniowo dla każdego oddziału (ale też grupy międzyoddziałowej lub grupy międzyklasowej) w danym roku szkolnym, a w przypadku placówek w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich – od 6 do 12 godzin. Ten dodatkowy czas nauki można przeznaczyć na:
- okresowe lub roczne zwiększenie liczby godzin wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
- organizację dodatkowych lekcji rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów, w tym:
– zajęć z języka obcego nowożytnego innego niż nauczany obowiązkowo w szkole,
– zajęć edukacyjnych, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania w tym kierunku został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania.
Dodatkowe zajęcia edukacyjne dyrektor szkoły może wprowadzić do planu nauczania po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady rodziców. Jeśli tak się stanie, udział uczniów w tych zajęciach jest obowiązkowy.
Warto też pamiętać, że kolejne lekcje powinny być oddzielone przerwami. Co do zasady powinny trwać po 10 minut, a jedna – 20 minut. Jeżeli organizacja zajęć w szkole nie przewiduje przerwy 20-minutowej, dopuszcza się dwie przerwy 15-minutowe.
Liczba godzin lekcji na poszczególnych etapach kształcenia
Klasa Szkoła podstawowa Gimnazjum* Szkoła zawodowa Technikum** Liceum***
I 20 29 27 33 30
II 21 30 29 35 32
III 21 31 30 34 29
IV 25 - - 31
V 26
VI 28
* w oddziałach dwujęzycznych na każdym poziomie dopuszczono o 2 godz. więcej, odpowiednio: 31, 32, 33.** w oddziałach dwujęzycznych w kl. I dopuszczono dwie, a na kolejnych poziomach po 1 godz. więcej, odpowiednio: 35, 36, 35, 33.*** w oddziałach dwujęzycznych na każdym poziomie dopuszczono o 3 godz. więcej, odpowiednio: 33, 35, 32.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 204 ze zm.).