Placówki prowadzone przez podmioty niepubliczne muszą się dostosować do nowych przepisów oświatowych. Jeśli tego nie zrobią, stanie się to z mocy prawa, a wtedy czeka je likwidacja.
Zasady przekształceń placówek prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne określa ustawa z 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60, dalej: u.p.w.). [tabela 1] Regulacja ta określa zasady wdrożenia nowej struktury edukacji, która wynika z kolei z ustawy z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59, dalej: u.p.o.). Obie ustawy w zasadniczej części wejdą w życie 1 września 2017 r. Jednak przepisy dotyczące obowiązków podmiotów niepublicznych prowadzących placówki oświatowe (zarówno niepubliczne, jak i publiczne) zaczną już obowiązywać od 15 stycznia 2017 r.

I. PUBLICZNE PLACÓWKI PROWADZONE PRZEZ PODMIOTY NIEPUBLICZNE

Zgodnie z art. 58 ust. 3 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1934, dalej u.s.o.) podmioty niepubliczne, tj. osoby fizyczne i osoby prawne inne niż jednostki samorządu terytorialnego (dalej: założyciel lub organ prowadzący), mogą zakładać i prowadzić szkoły publiczne, czyli bezpłatne oraz powszechnie dostępne. Przy czym działające na podstawie zezwoleń wydawanych przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) placówki będą podlegały przekształceniom w związku ze zmianą struktury szkolnej.
W art. 120 u.p.w. przyjęto, że dotychczasowa publiczna sześcioletnia szkoła podstawowa prowadzona przez osobę prawną lub osobę fizyczną 1 września 2017 r. może stać się ośmioletnią szkołą podstawową, o ile jej założyciel:

w terminie do 31 stycznia 2017 r. nie poinformuje organu JST, który wydał zezwolenie na założenie szkoły, o zamiarze jej likwidacji oraz do 30 czerwca 2017 r. przedłoży właściwemu organowi wymagane dokumenty [ramka 1]; termin ten może zostać przez gminę przesunięty, jednak nie dłużej niż do 31 lipca 2017 r.

Jeżeli organ prowadzący nie przedłoży wniosku w określonym przez u.p. w terminie, to dotychczasowa sześcioletnia szkoła podstawowa z mocy prawa 1 września 2017 r. stanie się ośmioletnią, obejmującą strukturą organizacyjną klasy I–VI. Przy czym będzie mogła działać tylko przez rok, gdyż 31 sierpnia 2018 r. ulegnie likwidacji. Co ważne, proces ten nie będzie wymagał zgody kuratora oświaty. W tym przypadku art. 122 u.p.w. nakłada na założyciela placówki obowiązek zwrócenia się do organu wykonawczego JST o wskazanie uczniom likwidowanej szkoły miejsca, w którym będą mogli kontynuować naukę. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) będzie mógł wyznaczyć to miejsce w innej publicznej szkole podstawowej prowadzonej przez tę JST lub osobę prawną JST albo osobę fizyczną, o ile zawarł z nią porozumienie.
Oświadczenie o rezygnacji z ustalonego obwodu
Wójt (burmistrz, prezydent miasta), który wydał zezwolenie na założenie szkoły, może – w uzgodnieniu z osobą prawną lub fizyczną prowadzącą publiczną szkołę podstawową – zmienić obwód placówki. Z kolei osoba prowadząca niesamorządową szkołę publiczną może do 31 stycznia 2017 r. złożyć właściwemu organowi JST oświadczenie o rezygnacji z ustalonego obwodu tej szkoły.
Założyciel szkoły podstawowej obejmującej część klas takiej placówki może postanowić o zwiększeniu liczby klas objętych strukturą organizacyjną ośmioletniej szkoły podstawowej. Zasada ta dotyczy też placówek filialnych. Jednak w ich przypadku konieczne będzie złożenie wniosku do gminy o zmianę zezwolenia. Do wniosku w tej sprawie trzeba będzie dołączyć stosowne dokumenty. [ramka 2]. Przy czym, gdy zwiększenie liczby oddziałów będzie dotyczyć klas I–III, potrzebna będzie także pozytywna opinia państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o warunkach bezpieczeństwa i higieny w budynku, w którym ma się mieścić szkoła. Wniosek powinien być złożony do 31 stycznia 2017 r., przy czym termin może być przesunięty, jednak nie dłużej niż do 14 lutego 2017 r.
Jak stanowi art. 121 ust. 4 u.p.w., w razie niedołączenia do wniosku wymaganych dokumentów, organ JST, który wydał zezwolenie, odmówi jego zmiany w zakresie zwiększenia liczby klas w terminie do 10 sierpnia 2017 r. Odmowa nie zwolni jednak założyciela z obowiązku przedłożenia dokumentów, o których mowa w ramce 1. Powinien się z niego wywiązać do 17 sierpnia 2017 r.

II. PLACÓWKI NIEPUBLICZNE

W myśl art. 82 ust. 1 u.s.o., osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły niepubliczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez JST, pod które podlega dany typ publicznych placówek. W odniesieniu do nich art. 125 ust. 1 u.p.w. mówi, że osoba prawna lub osoba fizyczna prowadząca dotychczasową niepubliczną sześcioletnią szkołę podstawową musi do 30 czerwca 2017 r. przedłożyć w gminie, w której dokonano wpisu do ewidencji niepublicznej placówki, dokumenty wymienione w art. 125 ust. 1 u.p.w. [ramka 2] Termin może zostać przedłużony do 31 lipca 2017 r.
Gmina dokona zmiany wpisu do 10 sierpnia 2017 r. Przy czym zgodnie z art. 125 ust. 4 u.p.w. niepubliczne szkoły podstawowe zachowają uprawnienia szkół publicznych nabyte na podstawie art. 85 u.s.o. A więc nadal będą miały np. prawo do subwencji.
W razie nieprzedłożenia wymaganych dokumentów w terminie dotychczasowa niepubliczna sześcioletnia szkoła podstawowa stanie się 1 września 2017 r. niepubliczną ośmioletnią szkołą podstawową (obejmującą strukturą organizacyjną klasy I–VI), która zostanie zlikwidowana 31 sierpnia 2018 r. Przy czym wpis do ewidencji podlegać będzie wykreśleniu w drodze decyzji, zgodnie z art. 169 ust. 2 u.p.o.
Wygaszanie gimnazjów
Od 1 września 2017 r. likwiduje się klasę I, a w latach następnych kolejne klasy dotychczasowego gimnazjum. Wygaszanie tego rodzaju placówek może być realizowane w trzech wariantach. Decyzja zależy od organu prowadzącego. [ramka 3]
Przekształcenie w ośmioletnią podstawówkę lub włączenie
Dla publicznych i niepublicznych gimnazjów prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne przepisy u.p.w. przewidują możliwość bezpośredniego przekształcenia lub włączenia ich do ośmioletniej szkoły podstawowej. Czynnością wymaganą dla dalszego prowadzenia szkoły będzie złożenie do 31 stycznia 2017 r. wniosku, odpowiednio o zmianę zezwolenia na prowadzenie szkoły lub zmianę wpisu do ewidencji szkół niepublicznych. We wniosku trzeba będzie wskazać:

dzień rozpoczęcia działalności przez ośmioletnią szkołę podstawową; rok szkolny, w którym rozpocznie się kształcenie w klasie I, II i III ośmioletniej szkoły podstawowej – w przypadku przekształcenia gimnazjum w szkołę tego typu.

Podobnie jak w przypadku szkół podstawowych, organ prowadzący będzie miał obowiązek złożenia do właściwego organu JST stosownej dokumentacji. Termin na jej przedłożenie zależy od tego, kiedy gimnazjum zostanie przekształcone albo włączone do szkoły podstawowej. Zmiany zezwolenia lub wpisu wójt (burmistrz, prezydent miasta) dokona do 10 sierpnia danego roku. [tabela 2]
Podmiot prowadzący będzie miał obowiązek złożenia do właściwego organu JST stosownej dokumentacji, która jest analogiczna jak przy przekształceniach sześcioletnich szkół podstawowych. Zgodnie z art. 135 ust. 6 u.p.w. przy przekształceniu niepublicznego gimnazjum pozytywną opinię państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przedkłada się odpowiednio do:

30 czerwca 2017 r. – jeżeli kształcenie w klasie I, II lub III niepublicznej ośmioletniej szkoły podstawowej rozpoczyna się od roku szkolnego 2017/2018; 31 stycznia 2018 r. albo 31 stycznia 2019 r. – jeżeli rozpoczyna się odpowiednio od roku szkolnego 2018/2019 albo 2019/2020.

Brak pozytywnej opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o warunkach bezpieczeństwa i higieny w budynku, w którym będzie się mieścić szkoła niepubliczna, spowoduje, że organ JST wykreśli ją z ewidencji niepublicznych ośmioletnich szkół podstawowych. W razie włączenia niepublicznego gimnazjum do ośmioletniej szkoły podstawowej, organ JST, który wpisał dotychczasową niepubliczną sześcioletnią szkołę podstawową do ewidencji, odmówi wpisu, jeżeli nie zostaną przedłożone wymagane dokumenty.
Włączenie do szkoły ponadpodstawowej
Jeśli podmiot prowadzący niepubliczne gimnazjum zdecyduje się na przekształcenie albo włączenie go do trzyletniego liceum lub czteroletniego technikum, musi złożyć w gminie wniosek o zmianę wpisu. W myśl art. 142 ust. 2 pkt 1 u.p.w. należy to zrobić do 31 stycznia 2017 r. albo do 31 stycznia 2018 r. – w zależności od tego, kiedy placówka ma rozpocząć działalność.
Gimnazjum będzie mogło być przekształcone lub włączone do liceum albo technikum działających według nowej struktury edukacji. W tym przypadku założyciel powinien złożyć wniosek do 31 stycznia 2019 r. W razie przekształcenia lub włączenia gimnazjum do szkoły branżowej I stopnia termin na dokonanie tej czynności przypada na: 31 stycznia 2017 r., 31 stycznia 2018 r. albo 31 stycznia 2019 r.
Treść wniosków o zmianę wpisu i listę wymaganych dokumentów określa art. 142 ust. 3 i 4 u.p.w. [ramka 4]
W myśl art. 142 ust. 5 u.p.w. opinię właściwego komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej i państwowego powiatowego inspektora sanitarnego trzeba będzie dołączyć do wniosku, jeśli praktyczna nauka zawodu w niepublicznym technikum lub niepublicznej branżowej szkole I stopnia jest organizowana w warsztatach lub pracowniach szkolnych.
Jeżeli gimnazjum zostanie przekształcone lub włączone do czteroletniego technikum albo branżowej szkoły I stopnia i zacznie działać od 1 września 2017 r., to projekt statutu przedkłada się właściwemu organowi JST do 28 lutego 2017 r.
Zmiana wpisu powinna nastąpić do 10 sierpnia tego roku, w którym założyciel złożył wniosek. Przy czym warunkiem przekształcenia niepublicznego gimnazjum w technikum albo branżową szkołę I stopnia jest uzyskanie pozytywnej opinii kuratora oświaty. Nieprzedłożenie wymaganych dokumentów lub brak pozytywnej opinii kuratora spowoduje, że organ JST odmówi zmiany wpisu dotychczasowym niepublicznym gimnazjom, a w efekcie wpisania ich do rejestru jako liceów ogólnokształcących, techników czy branżowych szkół I stopnia. Analogiczne rozwiązanie przyjęto w art. 139 u.p.w. w przypadku włączenia lub przekształcenia publicznego gimnazjum w szkołę ponadpodstawową. Z tym że organ prowadzący składa wniosek o zmianę zezwolenia.
Osoba fizyczna lub prawna prowadząca publiczne lub niepubliczne trzyletnie liceum ogólnokształcące albo czteroletnie technikum musi złożyć wniosek o zmianę odpowiednio wpisu lub zezwolenia do 31 stycznia 2019 r., a gdy prowadzi zasadniczą szkołę zawodową do 30 czerwca 2017 r. Treść wniosku w tych przypadkach jest taka sama, jak przy przekształceniu gimnazjum w szkołę średnią.
Konsekwencją zaniechania przedłożenia dokumentów do wniosku dotyczącego niepublicznej zawodówki będzie – zgodnie z art. 169 ust. 3 u.p.w. – likwidacja szkoły do 31 sierpnia 2018 r. Wpis do ewidencji podlega wówczas wykreśleniu zgodnie z art. 169 ust. 2 u.p.o.
Powyższe regulacje nie znajdą zastosowania, gdy gimnazjum zostanie przekształcone lub włączone do szkoły średniej.
Przepisy przejściowe
Zgodnie z art. 336 u.p.w. do zgłoszeń do ewidencji szkół niepublicznych wniesionych i nierozpatrzonych przed 1 września 2017 r. stosuje się art. 168 u.p.o. Z tym że w przypadku złożenia zgłoszenia dotyczącego dotychczasowej sześcioletniej szkoły podstawowej lub zasadniczej szkoły zawodowej osoba prawna inna niż JST lub osoba fizyczna musi je uzupełnić i przedłożyć właściwemu organowi JST do 28 lutego 2017 r. Należy w nim zawrzeć:

wykaz nauczycieli przewidzianych do zatrudnienia odpowiednio w niepublicznej ośmioletniej szkole podstawowej albo branżowej szkole I stopnia, zawierający ich imiona i nazwiska oraz informację o ich kwalifikacjach; statut odpowiednio niepublicznej ośmioletniej szkoły podstawowej albo branżowej szkoły I stopnia dostosowany do przepisów u.p.o.; zobowiązanie do przestrzegania wymagań określonych w art. 14 ust. 3 u.p.o.; informację o miejscu prowadzenia szkoły; zobowiązanie do zapewnienia warunków lokalowych umożliwiających: prowadzenie zajęć dydaktyczno-wychowawczych oraz realizację innych zadań statutowych; zobowiązanie do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.

Zgłoszenia do ewidencji szkół niepublicznych dotyczące niepublicznego gimnazjum, złożone zgodnie z art. 82 u.s.o., a nierozpatrzone przed 1 września 2017 r., pozostawia się bez rozpoznania.
Analogiczne zasady obowiązują przy nierozpatrzonych przed 1 września 2017 r. wnioskach o udzielenie zezwolenia na założenie publicznej sześcioletniej szkoły podstawowej lub zasadniczej szkoły zawodowej. W tym przypadku osoba prawna inna niż JST lub osoba fizyczna musi do 28 lutego 2017 r. uzupełnić wniosek i przedłożyć go właściwemu organowi JST. Należy dołączyć:

projekt aktu założycielskiego odpowiednio publicznej ośmioletniej szkoły podstawowej lub publicznej branżowej szkoły I stopnia oraz projekt jej statutu dostosowane do przepisów u.p.o.; wykaz nauczycieli przewidzianych do zatrudnienia w odpowiednio publicznej ośmioletniej szkole podstawowej albo publicznej branżowej szkole I stopnia, zawierający imiona i nazwiska nauczycieli oraz informację o ich kwalifikacjach; zobowiązanie do zapewnienia warunków działania szkoły publicznej, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki, oraz zobowiązanie do przestrzegania przepisów dotyczących szkół publicznych.

Wnioski o udzielenie zezwolenia na założenie publicznego gimnazjum, złożone zgodnie z art. 58 ust. 3 i 4 u.s.o. i nierozpatrzone przed 1 września 2017 r., pozostawia się bez rozpoznania.
Przekazanie prowadzenia szkoły na podstawie umowy
Powyższe zasady przekształcania publicznych szkół dotyczą osób fizycznych lub prawnych, które prowadzą je na podstawie zezwolenia. Zgodnie z art. 5 ust. 5g u.s.o. możliwe jest przekazanie przez JST prowadzenia szkoły osobie fizycznej lub prawnej innej niż JST na podstawie umowy. Przekazane szkoły są placówkami publicznymi, bezpłatnymi dla uczniów i powszechnie dostępnymi. Nadzór nad jakością nauczania w nich sprawuje kurator oświaty, a właścicielem majątku szkoły jest nadal JST. Większość jednostek przekazanych w trybie określonym art. 5 ust. 5g u.s.o. to szkoły podstawowe. Te placówki również będą podlegały przekształceniom w związku ze zmianą struktury szkolnej.
Dla szkół publicznych przekazanych przez JST do prowadzenia innym osobom prawnym lub osobom fizycznym na podstawie umowy w trybie art. 5 ust. 5g u.s.o. przyjęto rozwiązania:

W odniesieniu do szkół przekształcanych z mocy ustawy, tj. szkół podstawowych (sześcioletnich w ośmioletnie), liceów ogólnokształcących (trzyletnich w czteroletnie), techników (czteroletnich w pięcioletnie) oraz zasadniczych szkół zawodowych (przekształcanych w branżowe szkoły I stopnia), zastosowanie znajdą wspólne przepisy dotyczące przekształceń szkół wymienionych typów; wymagane jednak będzie odpowiednie dostosowanie umów dotyczących przekazania prowadzenia szkoły do 10 sierpnia roku, w którym nastąpi przekształcenie. W przypadku gimnazjów stworzona została możliwość ich przekształcenia w szkołę podstawową w porozumieniu z właściwą JST oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii właściwego kuratora oświaty w zakresie zapewnienia odpowiednich warunków nauki, opieki i wychowania, w tym warunków realizacji podstawy programowej; gimnazjum, które nie zostanie przekształcone w szkołę podstawową, będzie wygaszane.

Zasady dotowania
Publiczne i niepubliczne szkoły prowadzone przez podmioty inne niż JST, w tym przekształcone z mocy prawa oraz placówki powstałe w wyniku przekształcenia (włączenia) gimnazjum, od 1 września 2017 r. będą miały zagwarantowane kontynuowanie udzielania dotacji z budżetów JST na zasadach opisanych w art. 80 i art. 90 u.s.o. Z tym że branżowe szkoły I stopnia będą dotowane na analogicznych zasadach, na których obecnie są dofinansowywane zasadnicze szkoły zawodowe, a oddziały gimnazjalne oraz oddziały zasadniczej szkoły zawodowej funkcjonujące w okresie przejściowym w szkołach innego typu (od 1 września 2017 r. do 31 sierpnia 2019 r.), będą subsydiowane na analogicznych zasadach jak obecnie się to odbywa w stosunku do gimnazjów i zasadniczych szkół zawodowych.
Należy zauważyć, że art. 80 i art. 90 u.s.o. nie wymieniają szczegółowo poszczególnych typów szkół, posługując się jedynie pojęciem „szkoły danego typu”. W związku z tym te przepisy będą odpowiednio dostosowane do powstających nowych typów szkół oraz tych wygaszanych. Zostało jedynie określone, że przy wyliczaniu podstawowej kwoty dotacji na ucznia gimnazjum, planowane wydatki na oddziały gimnazjalne i gimnazja są traktowane łącznie. Uczniowie w danej JST będą otrzymywać tę samą kwotę dotacji. Analogicznie będzie w przypadku zasadniczych szkół zawodowych i oddziałów zasadniczych szkół zawodowych.
!Do 31 sierpnia 2019 r. do ewidencji szkół niepublicznych wpisuje się dotychczasowe niepubliczne trzyletnie liceum ogólnokształcące oraz czteroletnie technikum.
WAŻNE
Zgodnie z art. 333 u.p.w. zezwolenia na założenie szkół publicznych wydane na podstawie art. 58 ust. 3 u.s.o. pozostają w mocy.
RAMKA 1
Konieczne dokumenty
Osoba prawna lub osoba fizyczna prowadząca dotychczasową publiczną sześcioletnią szkołę podstawową musi przedłożyć w gminie:
● wykaz nauczycieli przewidzianych do zatrudnienia w ośmioletniej szkole podstawowej, zawierający ich imiona i nazwiska oraz informację o ich kwalifikacjach;
● projekt aktu założycielskiego i projekt statutu szkoły, dostosowane do przepisów u.p.o.;
● zobowiązanie do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki, oraz do przestrzegania przepisów dotyczących szkół publicznych.
RAMKA 2
Niezbędne wymogi
Dokumenty, które trzeba złożyć do gminy:
● wykaz nauczycieli przewidzianych do zatrudnienia w niepublicznej ośmioletniej szkole podstawowej, zawierający ich imiona i nazwiska oraz informację o kwalifikacjach;
● statut niepublicznej ośmioletniej szkoły podstawowej dostosowany do przepisów u.p.o.;
● zobowiązanie do przestrzegania wymagań określonych w art. 14 ust. 3 u.p.o.;
● informację o miejscu prowadzenia szkoły;
● zobowiązanie do zapewnienia warunków lokalowych umożliwiających prowadzenie zajęć dydaktyczno-wychowawczych oraz realizację innych zadań statutowych;
● zobowiązanie do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki.
RAMKA 3
Sposoby likwidacji gimnazjum
WARIANT 1. Przekształcenie dotychczasowego gimnazjum w ośmioletnią szkołę podstawową lub włączenie do ośmioletniej szkoły podstawowej.
WARIANT 2. Przekształcenie gimnazjum w liceum ogólnokształcące albo technikum lub włączenie do liceum ogólnokształcącego albo technikum.
WARIANT 3. Przekształcenie dotychczasowego gimnazjum w branżową szkołę I stopnia lub włączenie do branżowej szkoły I stopnia.
RAMKA 4
Przekształcenie lub włączenie do szkoły ponadpodstawowej
Wniosek o zmianę wpisu powinien określać:
● dzień rozpoczęcia działalności przez niepubliczne liceum ogólnokształcące, niepubliczne technikum albo niepubliczną branżową szkołę I stopnia;
● typ niepublicznej szkoły – w przypadku przekształcenia niepublicznego gimnazjum;
● miejsca prowadzenia niepublicznej szkoły wraz z informacją o warunkach lokalowych, zapewniających możliwość prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych i możliwość realizacji praktycznej nauki zawodu oraz wyposażeniu w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do realizacji zadań statutowych (przy przekształceniu publicznego gimnazjum w technikum lub branżową szkołę I stopnia).
Do wniosku dołącza się:
● wykaz nauczycieli przewidzianych do zatrudnienia odpowiednio w niepublicznym liceum ogólnokształcącym, niepublicznym technikum albo niepublicznej branżowej szkole I stopnia, zawierający imiona i nazwiska nauczycieli oraz informację o ich kwalifikacjach;
● statut niepublicznego liceum ogólnokształcącego, technikum albo branżowej szkoły I stopnia dostosowany do przepisów u.p.o.;
● pozytywną opinię właściwego komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej i państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o warunkach bezpieczeństwa i higieny w budynku, w którym będzie się mieścić szkoła niepubliczna, i najbliższym jego otoczeniu (w przypadku przekształcenia niepublicznego gimnazjum w technikum lub branżową szkołę I stopnia).
Tabela 1. Zmiany w strukturze szkolnictwa

Tabela 2. Ważne terminy dla planujących przekształcenie gimnazjum w ośmioletnią szkołę podstawową

OPINIA EKSPERTA

Wymagania są wyzwaniem. Szczególnie dla założycieli szkół w małych miastach

Krystyna Starczewska, prezes Krajowego Forum Oświaty Niepublicznej
Prowadzę osiem szkół niepublicznych, w tym zarówno podstawówki, jak i gimnazja. Reforma oświaty przeprowadzona w tak szybkim tempie stanowi bardzo duży problem. Obecnie toczymy burzliwe debaty, jak powinniśmy się zachować w nowych realiach prawnych, tymczasem terminy gonią nas nieubłagalnie. Co więcej, dokumentacja wymagana przez nowe prawo piętrzy się i trudno się w niej tak szybko odnaleźć.
Zastanawiamy się nad stworzeniem szkoły podstawowej, która będzie funkcjonowała w dwóch miejscach. Otóż młodsi uczniowie będą uczyć się w tym samym budynku co dotychczas, zaś gimnazjum przekształcimy w starsze klasy szkoły podstawowej. W ten sposób nauczyciele nie stracą pracy. Niestety, wciąż nie mamy pewności, czy władze kuratoryjne zgodzą się na zaproponowany przez nas podział. Rozważamy też likwidację jednego z mniejszych gimnazjów.
Reforma oświaty będzie kosztowała dużo pieniędzy. Już sam fakt, że będzie trzeba dostosować sanitariaty do potrzeb dzieci starszych lub młodszych, wymaga szybkich i kosztownych inwestycji. Przy czym zmiany przepisów będą stanowiły duży problem szczególnie dla prowadzących placówki oświatowe w małych miastach. Znajomi dyrektorzy opowiadają mi o sytuacjach, gdzie nowo wybudowane piękne gimnazjum będzie za małe, by pomieścić osiem klas. Efekt? Choć termin do podjęcia decyzji upływa już 31 stycznia, to wielu dyrektorów nadal nie wie, co ma zrobić.
Nie przygotowywaliśmy się w żaden sposób do nadchodzących zmian, bo nikt z nas nie podejrzewał, że likwidacja gimnazjów stanie się faktem. W mojej opinii decyzja rządu o powrocie do modelu 8-letniej podstawówki jest absurdalna. Dzięki wprowadzeniu gimnazjów podniósł się przecież znacząco poziom edukacji 15-latków. Inne kraje bardzo nam tego gratulowały.
Zwolennicy likwidacji tego typu szkół twierdzili, że jest ona uzasadniona chociażby tym, że w gimnazjach jest dużo agresji. Badania tego jednak nie wykazują – więcej agresji było w modelu 8-letnim szkoły podstawowej, a przecież właśnie do niego zamierzamy wrócić. Co więcej, w gimnazjach łatwiej jest stworzyć sprofilowane metody wychowawcze odnoszące się do grupy dzieci, które dzielą zaledwie 1–2 lata różnicy wieku.