Jest decyzja resortu edukacji odnośnie obowiązku szkolnego dla ukraińskich dzieci i nastolatków, przebywających na terytorium Polski. Wiceminister edukacji Joanna Mucha poinformowała, że od września dla tej grupy zostanie wprowadzony obowiązek szkolny. Decyzję omówiono już ze stroną ukraińską.
Zmiany już od roku szkolnego 2024/2025
Jak podaje PAP, w trakcie środowej konferencji wiceminister edukacji potwierdziła, że decyzja o objęciu obowiązkiem szkolnym już zapadła. Temat omawiano z przedstawicielami strony ukraińskiej, trwają również prace nad przygotowaniem ustawy. "Panowie ministrowie, którzy spotkali się z nami, są bardzo zainteresowani, by ten obowiązek został wprowadzony w Polsce. Oferują (...) współpracę. Na pewno z takiej oferty skorzystamy. Większość tego planu jest gotowa. Czekamy (...) na zapisy ustawy (...)" – wyjaśniła Joanna Mucha.
W trakcie konferencji padły również informacje o szacowanej liczbie ukraińskich dzieci, które będą podlegać pod obowiązek szkolny. Zdaniem wiceminister mowa o ok. 50-60 tysiącach uczniów.
Statystyki: Ukraińskie dzieci a obowiązek szkolny
Liczby podawane w trakcie konferencji różnią się od statystyk, które padły m.in. w raportach organizacji pozarządowych analizujących dostęp ukraińskich dzieci do polskiej edukacji. "Ukraińcy mają swoje statystyki, myślę, że dość dokładne i rzetelne" – wyjaśniła wiceminister odnosząc się do danych z ostatnich raportów. Sytuację ukraińskich dzieci w polskich szkołach badały m.in. organizacje: fundacja CARE International w Polsce, International Rescue Committee (IRC) oraz Save the Children Polska. W lutym 2024 roku organizacje opublikowały raport "Poza Szkołą. Analiza barier systemowych dla nastolatków z Ukrainy przebywających w Polsce".
Twórcy dokumentu skupili się głównie na badaniach trudności, z jakimi ukraińskie dzieci i nastolatki borykają się w kontekście dostępu do polskiego systemu edukacji. W raporcie zwrócono uwagę m.in. na barierę językową (główny problem ukraińskich dzieci) czy zrozumienie działania polskiego systemu szkolnictwa (problem ukraińskich rodziców i opiekunów). W raporcie podkreślono również niejasności na temat danych o edukacji dzieci uchodźczych w Polsce. W 2023 roku media alarmowały o coraz trudniejszej sytuacji ukraińskich dzieci, które – ucząc się zdalnie (w ukraińskim systemie edukacji online) – pozostają poza polskim systemem szkolnictwa. Szacowano, że problem może dotyczyć nawet ponad połowy dzieci uchodźczych przebywających od 2 lat na terytorium Polski.
Nauczanie zdalne czy polska szkoła?
Dzieci uchodźcze z Ukrainy, przebywające na terenie Polski, są obecnie zwolnione z obowiązku uczęszczania do polskiej szkoły. Warunkiem pozostaje podleganie pod nauczanie zdalne w ukraińskim systemie edukacyjnym, a kwestię tą reguluje ustawa z dn. 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Zapisanie dziecka do polskiej szkoły wymaga złożenia wniosku do dyrektora placówki, a ustalenie klasy następuje po analizie dokumentów wydanych przez zagraniczną szkołę (nie jest wymagane tłumaczenie przysięgłe dokumentacji).
Jeżeli dziecko podlega pod nauczanie zdalne (prowadzone przez ukraiński resort edukacji), rodzic lub opiekun musi potwierdzić ten fakt w oświadczeniu składanym do gminy właściwej ze względu na miejsce pobytu dziecka.