W marcu i kwietniu w klasach IV-VIII szkół podstawowych i w szkołach ponadpodstawowych zostaną przeprowadzone testy sprawnościowe uczniów. Wyniki nie będą podlegać ocenie, ale posłużą m.in. do wyszukiwania talentów sportowych wśród dzieci i nastolatków. Program jest efektem zmian z 2023 roku w Prawie Oświatowym.

Organizacja obowiązkowych testów to efekt zeszłorocznej nowelizacji Prawa Oświatowego. Nowe przepisy weszły w życie już na początku roku szkolnego 2023/2024. O zmianach przypomniał pod koniec lutego na portalu X minister sportu Sławomir Nitras pisząc "zmiana umożliwi zahamowanie negatywnych trendów dotyczących aktywności fizycznej uczniów i uczennic już od najmłodszych lat".

Testy sprawnościowe – w których klasach?

Jak informuje Ministerstwo Edukacji Narodowej testy sprawnościowe zostaną przeprowadzone w klasach IV-VIII szkół podstawowych, we wszystkich klasach szkół średnich i w szkołach artystycznych realizujących kształcenie ogólne. Z obowiązku wykonania testów wykluczono:

  • szkoły podstawowe dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
  • szkoły specjalne przysposabiające do pracy dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi.

Co obejmują testy?

Jak podkreśla MEN głównym celem testów jest pomiar ogólnego poziomu sprawności fizycznej dzieci i młodzieży. Wyniki uczniów nie będą podlegać ocenie, ale nauczyciel poda informację zwrotną odnośnie dalszej poprawy kondycji lub – w przypadku dobrych wyników – m.in. możliwości rozwinięcia kariery sportowej. Uczniowie sprawdzą się w czterech testach sprawnościowych:

  • z biegu wahadłowego 10 razy po 5 metrów – pomiar zdolności szybkościowo-siłowo-koordynacyjnych,
  • z 20-sto metrowego biegu wahadłowego (zgodnie ze standardami Europejskiego Testu Sprawności Fizycznej – Eurofit) – pomiar zdolności wytrzymałościowych w biegu,
  • z podporu leżąc przodem na przedramionach (tzw. deska, "plank") - pomiar zdolności siłowo-wytrzymałościowych całego ciała,
  • ze skoku w dal z miejsca – pomiar skoczności i siły.

Dane z testów trafią do systemu "Sportowe Talenty"

Zanonimizowane wyniki testów zostaną umieszczone przez nauczycieli w systemie teleinformatycznym "Sportowe Talenty". W bazie danych znajdą się m.in. takie informacje jak: wiek i płeć ucznia, data testu, wyniki testów, dane o gminie (na terenie której odbyły się testy). Dane z systemu prowadzonego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki zostaną poddane analizie, głównie w celu opracowania programów sportowych i profilaktycznych skierowanych do określonych grup dzieci i młodzieży. Program umożliwi również wytypowanie szczególnie uzdolnionych uczniów i opracowanie indywidualnego rozwoju kariery sportowej dziecka – o ile rodzice ucznia wyrażą taką zgodę.

W uzasadnieniu do programu napisano [źródło: sportowetalenty.gov.pl]: "W Polsce od trzech dekad obserwowany jest dramatyczny spadek poziomu sprawności fizycznej dzieci i młodzieży. Wprowadzenie do szkół permanentnego mechanizmu monitorowania zmian kondycji fizycznej stwarza możliwość uzyskiwania w prosty sposób wiarygodnych informacji o stanie zdrowia młodych polskich pokoleń."