Rodzice, którzy chcą złożyć skargę na naganne zachowanie nauczyciela, swoje obiekcje kierują do dyrektora szkoły.

Za bezpieczeństwo i porządek w szkole odpowiada dyrektor, on też sprawuje wewnętrzny nadzór pedagogiczny w placówce - dlatego to właśnie do dyrektora powinni się zgłosić rodzice ze skargą na nauczyciela.

Ustawa o systemie oświaty nie podejmuje w ogóle problemu skargi na pedagoga, dlatego szczegółowe regulacje w sprawie rozwiązywania sytuacji konfliktowych pomiędzy nauczycielami a rodzicami powinny zostać uregulowane w dokumentach wewnętrznych placówki. W praktyce w statutach szkół znajdują się zapisy dotyczące formy i miejsca składania skarg, trybu postępowania wyjaśniającego oraz terminu rozpatrzenia skargi (zazwyczaj jest to krótki czas, na przykład dwa tygodnie).

Dyscyplinarka dla nauczyciela

Dalsze postępowanie dyrektora po założeniu skargi określają przepisy Karty Nauczyciela, zgodnie z którymi przełożony pedagoga może przeprowadzić ocenę pracy nauczyciela - jest ona dokonywana z inicjatywy dyrektora szkoły lub na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu prowadzącego szkołę, rady szkoły lub rady rodziców.

Przy dokonywaniu oceny pracy nauczyciela uwzględnia się między innymi poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę czy też przestrzeganie porządku pracy przez nauczyciela, także punktualność i pełne wykorzystanie czasu lekcji.

Jeżeli ocena wykaże, że pedagog odpowiada za uchybienie godności zawodu nauczyciela lub jest winny zaniedbania obowiązkom, dyrektor może wszcząć wobec niego postępowanie dyscyplinarne. Przykładowo uchybienie godności zawodu lub obowiązkom nauczyciela ma miejsce w przypadku:

  • stosowania przemocy fizycznej lub przemocy psychicznej w stosunku do uczniów,
  • braku nadzoru nad uczniami w czasie zajęć organizowanych przez szkołę,
  • narażenia uczniów na utratę zdrowia,
  • niskiej kultury słowa nauczyciela (agresja słowna, wulgarne słownictwo),
  • szykanowania czy wyśmiewania uczniów,
  • popełnienia czynów nierządnych, molestowania seksualnego,
  • porzucenia pracy,
  • prawomocnego skazania za przestępstwo.

Postępowanie wobec nauczyciela prowadzi komisja dyscyplinarna, działająca przy właściwym wojewodzie. Jeżeli zarzuty się potwierdzą, komisja może ukarać nauczyciela karą nagany z ostrzeżeniem, zwolnieniem z pracy, zwolnieniem z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego nauczyciela przez okres 3 lat od ukarania lub nawet wydaleniem z zawodu nauczyciela. Jednak postępowanie może zakończyć się również umorzeniem lub uniewinnieniem nauczyciela.

Nauczyciel jak pracownik

Za uchybienia przeciwko porządkowi pracy nauczyciel może zostać ukarany także jedną z kar porządkowych wymienionych w kodeksie pracy. Tak więc nauczyciel otrzyma karę upomnienia lub nagany za za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. W tym wypadku może chodzić na przykład o pozostawianie uczniów bez opieki podczas zajęć czy notoryczne spóźnianie się na lekcje.

Z kolei za nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy, nauczyciel może zostać ukarany również karą pieniężną. Najcięższe kary pracodawcy: Nagana z wpisem do akt i zwolnienie dyscyplinarne>>

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, 1662, z 2015 r. poz. 1066, 1220, 1224, 1240, 1268, 1735)

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156, z 2016 r. poz. 35, 64, 195)

Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r. poz. 191, 1198, z 2015 r. poz. 357, 1268, 1418)