Subskrybuj nas na Youtube
Generacja X zaludniała kraje zachodnie od początku lat 60. do połowy lat 80. "X" w nazwie tego pokolenia oznaczał niewiadomą, bo - jak się uważa - dzisiejsi 40-latkowie stanęli w życiowym rozkroku między wzorcami swoich rodziców a nowymi prądami, które przyniosły lata 80. i 90. Iksy poszukiwały i stawiały trudne pytania o sens życia, konsumpcjonizm, wyścig szczurów w korporacjach czy nowe obyczaje seksualne.
Od połowy lat 80. rodziły się igreki zwane też milenialsami. Ukształtowały ich komputery i rewolucja internetowa. To pierwsze pokolenie przyklejone do klawiatur kompów i komórek, które pismo odręczne poznało tylko dzięki lekcjom w szkole. Kiedy mówią "adres" najczęściej mają na myśli stronę www. Igrek, który nie ma profilu na Facebooku jest wśród swoich rówieśników radykalnym hipsterem, który płynie pod prąd kultury masowej. Igrek bez własnej komórki właściwie nie istnieje. Generacja Y jest pewna siebie, a internet sprawił że ich świat w dużym stopniu toczy się wirtualnie, na portalach społecznościowych i w ulubionych serwisach. A jak czegoś nie wiedzą? Nie pytają już - jak ich rodzice - krewnych czy znajomych. Coraz mniej też uczy ich telewizja i książki. Znacznie szybszy i niemal wszechwiedzący jest dla nich wujek Google, który zna się na wszystkim.
Generacja R
Wraz z początkiem pierwszej dekady XXI wieku na świat zaczęły przychodzić dzieci, które dziś są już nastolatkami i za chwilę wkroczą w dorosłość, pójdą na studia i do pracy. Kim będzie to pokolenie? O odpowiedź na to pytanie pokusili się niemieccy badacze, którzy po raz 17. opublikowali raport Shell Youth Study „Youth 2015”.
Dla przebadanych młodych Niemców w wieku od 12 do 25 lat ważni są przyjaciele, partnerskie relacje i rodzina. Nowe pokolenie uważa się za otwarte i tolerancyjne. Dzisiejsi nastolatkowie spędzają w internecie średnio po kilkanaście godzin tygodniowo, choć są zarazem świadomi znaczenia ochrony ich prywatności w sieci. Smartfon czy inne podręczne urządzenie z dostępem do internetu towarzyszy im niemal non stop. Młodzi Niemcy interesują się polityką i nie ufają wielkim korporacjom, kościołom oraz bankom. Ufają za to policji, sądom, organizacjom praw człowieka i ochrony środowiska.
90 proc. badanych nastolatków zza Odry oceniło, że ma dobre relacje ze swoimi rodzicami i wysoko ceni wartości rodzinne, choć zarazem tylko 64 proc. z nich myśli o posiadaniu dzieci (chęć posiadania potomstwa wzrasta u nastolatków z rodzin lepiej sytuowanych). Badani młodzi ujawniali też wysokie aspiracje zawodowe. Od przyszłych pracodawców oczekują elastycznych warunków pracy i stabilności. Generalnie młodzi Niemcy są optymistyczni co do przyszłości, skłonni do ryzyka i poznawania nowych rzeczy oraz poszerzania horyzontów. Są też pragmatyczni, poszukują udanych relacji społecznych i deklarują gotowość do pracy dla dobra wspólnego.
Komentując najnowszy raport niemiecki socjolog i współautor tego opracowania Klaus Hurrelmann stwierdził, że wygląda mu to na pokolenie zrelaksowane, które nie pamięta historycznych napięć minionego wieku i nie odczuło jak dotąd żadnych przykrych skutków kryzysów ekonomicznych. - To będzie eksperymentujące i zrelaksowane pokolenie, którego możemy być ciekawi - ocenił Hurrelmann dla berlińskiego N24.de.
prof. Ryszard Cichocki, socjolog z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Śledzę literaturę dotyczącą tej tematyki i niestety muszę stwierdzić, że w Polsce takich badań jak w Niemczech się nie prowadzi. Kształtowanie się młodzieży poznajemy u nas dopiero, kiedy ona jest już ukształtowana, np. na studiach, czy w momencie kiedy wchodzi na rynek pracy. Zestawiając ze sobą młodzież polską i niemiecką należy mieć na względzie, że Niemcy są krajem niezwykle zamożnym. Nasza młodzież ma ograniczony dostęp do takiego poziomu dobrobytu i koncentruje się na zarabianiu i pracy.
Cechą charakterystyczną młodych Polaków jest nacisk na karierę i sukces. Nadal da się zauważyć wysokie aspiracje zawodowe. Nasi młodzi są też na tle swoich rówieśników np. z Niemiec bardziej ruchliwsi, co widać po skali polskiej emigracji zarobkowej ostatnich lat. Po wtóre, specyfiką młodego pokolenia jest koncentracja na własnym ciele, która ma czasem postać skrajną i może być jedną z życiowych strategii ucieczkowych (np. poprzez nieustanne ulepszanie wyglądu, przesadnie częsty fitness, operacje plastyczne).
Strategie ucieczkowe to także narkotyki, dopalacze albo niechęć młodych mężczyzn do zakładania rodziny i odkładanie tego na późniejsze lata. U młodych optymizm w patrzeniu na przyszłość ma przede wszystkim charakter indywidualny i polega na myśleniu: „na świecie są różne niebezpieczeństwa, ale mi się na pewno nic nie stanie. Jestem młody i wszystko przede mną”. Nową generację cechuje też mała kompetencja obywatelska i wycofanie się z życia publicznego.
Trzeba pamiętać, że każdy system społeczny ma swoje mechanizmy, wzorce i zasady, które wchłaniają kolejne nowe pokolenia. Znaczna część każdego nowego pokolenia powiela strategie życiowe wypracowane przez poprzednie generacje. Część jednak wybiera strategie alternatywne, na poboczach głównego nurtu życia społecznego, czasem w subkulturach młodzieżowych, w różnych stylach życia odmiennych od przyjętych za typowe. Te społeczne pobocza wśród młodych są dość rozległe.