Szkoła nie musi konsultować z opiekunami wszystkich aspektów swej działalności. Mogą oni jednak decydować o liczebności niektórych klas, a także współdecydować o dodatkowych dniach wolnych. Mają możliwość zgłaszania postulatów, które zostaną ujęte w statucie placówki, jak np. wprowadzenie zakazu używania telefonów komórkowych.
Czy rodzice mogą żądać dowożenia dzieci do szkoły
Mieszkam w miejscowości oddalonej o 6 kilometrów od najbliższej szkoły, do której od września będzie uczęszczało moje dziecko. Nikt mi nie oferował żadnej pomocy. Czy mogę domagać się od szkoły, aby ta za pośrednictwem gminy zorganizowała bezpłatny transport dla dzieci?
TAK
Dyrektor szkoły wraz z organem prowadzącym powinien tak zorganizować sieć szkół na swoim terenie, aby wszyscy uczniowie tam mieszkający nie mieli zbyt dużych odległości do pokonania. Tak więc na przykład droga dziecka z domu do szkoły w przypadku uczniów klas I–IV nie powinna przekroczyć 3 kilometrów. Z kolei w przypadku uczniów klas V–VI szkół podstawowych i uczniów gimnazjum odległość ta nie powinna być większa niż 4 kilometry. Jeśli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka, przekracza wymienione odległości, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej, gdy rodzice o to wystąpią. Co więcej, gmina może zapewnić taki dowóz, jeśli limity związane z odległością nie są przekroczone. Wystarczy, że rodzice zawnioskują do gminy i wskażą, że droga ich dzieci prowadzi przez las lub ruchliwą arterię.
Podstawa prawna
Art. 17 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Czy wszystkie klasy powinny liczyć po 25 uczniów
Moja córka po wakacjach idzie do gimnazjum, w którym są oddziały liczące po 30, a nawet więcej uczniów. Przy obecnym niżu demograficznym jest dla mnie niezrozumiałe tworzenie tak licznych oddziałów. Czy można jakoś wpłynąć na dyrektora, aby klasy były mniejsze?
NIE
Znowelizowane przepisy dotyczące systemu oświaty zakładają jedynie, że zajęcia w klasach I–III dla najmłodszych dzieci będą prowadzone w oddziale liczącym nie więcej niż 25 osób. Taka zasada od 1 września 2014 r. obowiązywała tylko w pierwszych klasach (od września 2015 r. także w drugich, a od 2016 r. również w trzecich). Liczba uczniów w tych klasach może być w trakcie roku szkolnego zwiększona maksymalnie o dwie osoby. W pozostałych klasach liczebność jest uzależniona od ustaleń dyrektora z organem prowadzącym placówkę, czyli najczęściej z gminą. W efekcie liczebność klas jest określana w statutach placówek. Jeśli jednak rodzic zauważy, że klasa IV szkoły podstawowej liczy np. 28 uczniów, nie może wiele zdziałać. Tylko w przypadku tych z limitem może poskarżyć się kuratorowi. A ten wyśle wizytatora, który ewentualnie potwierdzi, że oddziały wciąż są przepełnione, i wyda zalecenie, aby organizację szkoły dostosować do przepisów. Takie przypadki mogą być jednak incydentalne. Większość gmin dostosowała się do nowych rozwiązań, aby nie narazić się na zarzut łamania prawa. Niestety MEN nie wprowadziło do przepisów generalnej zasady, że liczba oddziałów nie może być większa niż 25 uczniów. Tego typu zmiany wiązałyby się z dodatkowymi kosztami dla samorządów.
Podstawa prawna
Art. 61 ust. 3c ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Czy opiekun ma wpływ na organizację czasu wolnego
Samotnie wychowuję dwoje dzieci. Dodatkowo pracuję od poniedziałku do piątku do godziny 16. Dowiedziałam się na spotkaniu organizacyjnym z wychowawcami klas dzieci, że dyrektor będzie wyznaczał dodatkowe dni wolne. Czy mogę poprosić szkołę, aby w tych dniach zorganizowała moim dzieciom przynajmniej opiekę świetlicową?
TAK
Dyrektor szkoły, przy podejmowaniu decyzji o wolnych dniach od nauki powinien co roku zasięgać m.in. opinii rady rodziców. Trzeba pamiętać, że w szkołach podstawowych i zasadniczych będzie sześć takich dni, w gimnazjach osiem, a w pozostałych – dziesięć. Rodzice mogą się domagać, aby były one wykorzystywane w trakcie świąt, które nie są świętami państwowymi, lub w trakcie egzaminów maturalnych. W tym czasie jednak dyrektor szkoły będzie musiał zapewnić uczniom opiekę, jeśli rodzice nie będą chcieli, aby ich dzieci skorzystały z dni wolnych. Wtedy nauczyciele będą zobowiązani do przychodzenia do pracy w szkołach. Ostatecznie dyrektor o wyznaczeniu dni wolnych powinien powiadamiać rodziców co roku do końca września.
Podstawa prawna
Par. 5 rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U. nr 46, poz. 432 ze zm.).
Czy szkoła musi chronić mienie swoich uczniów
Na spotkaniu szkolnym z dyrekcją zapytałam, dlaczego w szkole nie ma szafek, skoro inne placówki na terenie gminy są w nie wyposażone. Przecież dzięki temu dzieci mogą uniknąć noszenia ciężkich tornistrów. Dyrektor odparł, że nigdzie w przepisach nie jest napisane, że placówka musi być wyposażona w zamykane szafki dla uczniów. Czy szkoła musi jednak wskazać pomieszczenie, w którym można bezpiecznie przechować podręczniki i przybory?
TAK
Szkoła ma obowiązek zapewnić uczniowi możliwość pozostawienia podręczników w szkole. Powinna też zabezpieczyć je przed ewentualną kradzieżą. Oczywiście nie muszą to być szafki, ale wystarczy, że będzie to zamykane pomieszczenie. Część szkół, na wzór amerykański, decyduje się na zakup szafek. Z tego prawa mogą skorzystać uczniowie szkół podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjlanych. Ponadto nowe darmowe podręczniki, które po wakacjach otrzymają m.in. uczniowie klas I i II szkoły podstawowej, będą przechowywane w klasach lub w bibliotekach szkolnych.
Podstawa prawna
Par. 4a rozporządzenia ministra edukacji narodowej i sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. nr 6, poz. 69 ze zm.).
Czy rodzice mogą wpływać na skład klasy
Zwróciłem się do dyrektora szkoły o nieumieszczanie mojej sześcioletniej córki z siedmiolatkami. Obawiam się, że będzie jej trudno dorównać starszym uczniom. Czy opiekunowie mogą poprosić dyrektora o zmianę decyzji?
TAK
Klasy pierwsze szkół podstawowych muszą być tworzone według wieku dziecka. Tworzy się więc grupy od najmłodszych dzieci do najstarszych. W klasie nie może być więcej dzieci niż 25. Może się jednak okazać, że w jednej grupie będzie 25 dzieci samych sześciolatków, a w drugiej sześciolatki z początku roku i siedmiolatki. Docelowo takie rozwiązanie będzie w klasach I–III szkoły podstawowej. Dyrektor na prośbę rodzica ma jednak możliwość odstąpienia od tej zasady, jeśli np. młodsze rodzeństwo chce być w jednej klasie ze starszym. Na takie odstępstwo musi się zgodzić dyrektor. Poprzednio szef placówki miał w tej sprawie pełną dowolność i mógł łączyć dzieci sześcioletnie z siedmiolatkami.
Podstawa prawna
Art. 61 ust. 3 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Czy opiekun może się domagać wsparcia dla ucznia
Po wakacjach moja córka pójdzie do szkoły podstawowej. W przedszkolu regularnie miała zajęcia z logopedą, bo ma wadę wymowy. Wiem, że w szkole, do której trafi, jest problem z tego typu specjalistami. Czy dyrektor szkoły musi zadbać o wsparcie dla uczniów, którzy potrzebują specjalnej pomocy?
TAK
Uczniowie, którzy mają problemy z nauką lub ze zdrowiem, mogą skorzystać z pomocy logopedy i psychologa. Z wnioskiem o jej udzielenie może wystąpić rodzic. Co więcej, przepisy nakazują nauczycielom, by samodzielnie zdiagnozowali problemy dzieci i zapewnili im wsparcie odpowiednich specjalistów. W tym celu dyrektor powinien powołać zespół, którego skład będzie zależał od potrzeb uczniów. Mogą się w nim znaleźć m.in. psycholog, pedagog czy logopeda. Takie grupy gwarantują indywidualne podejście do dziecka potrzebującego wsparcia w rozwijaniu zainteresowań czy pokonywaniu trudności. Rodzic też może uczestniczyć w pracach zespołu, ale powinien o takim zamiarze odpowiednio wcześniej powiadomić dyrektora.
Podstawa prawna
Par. 5 ust. 2 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. poz. 532).
Czy można zakazać używania komórki w szkole
Należę do grona tych rodziców, którzy chcą, aby na terenie szkoły był zakaz używania telefonów komórkowych. Jest również dość duże grono uczniów, którzy chcą wprowadzić taki zakaz. Czy przepisy oświatowe dopuszczają takie rozwiązanie?
NIE
Dyrektor szkoły może jednak po konsultacji z rodzicami i radą pedagogiczną wprowadzić tego typu zakaz do statutu placówki. Musi jednak zapewnić miejsce, w którym uczniowie będą mogli bezpiecznie pozostawiać telefony. Ponadto uczeń musi mieć możliwość zatelefonowania w czasie przerwy np. z sekretariatu szkoły do opiekuna. Po wprowadzeniu tego typu zmian do statutu szkoły wszyscy muszą się dostosować do nowych rozwiązań. W statucie mogą też być informacje o ubiorze ucznia. W niektórych szkołach również można wprowadzić mundurki. Tego typu wymogi powinny bezpośrednio wynikać ze statutu szkoły.
Podstawa prawna
Art. 39 ust. 1 pkt 4 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
