Nabór na praktyczne szkolenie nie powinien być różnicowany w zależności od tego, czy chętnego przyjęto w wyniku pierwszej, czy też kolejnej rekrutacji.
Tak uważa rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar, do którego wpłynęła skarga na praktyki Lotniczej Akademii Wojskowej. Chodziło o zasady kwalifikacji studentów kierunku lotnictwo i kosmonautyka na praktyczne szkolenie lotnicze w Akademickim Centrum Szkolenia Lotniczego.
Zgodnie z regulaminem z 2018 r. uczelnia różnicuje możliwość skorzystania z tych zajęć w zależności od tego, czy żak został przyjęty na studia w wyniku pierwszej czy kolejnej rekrutacji. Jednocześnie ze względu na duże zainteresowanie szkoleniem często druga tura naboru nie odbywa się z uwagi na wyczerpanie liczby miejsc.
Zdaniem Adama Bodnara, w przepisach prawa nie ma podstaw do takiego różnicowania. Ustawodawca nie wprowadził odmiennych regulacji w zakresie dostępu do szkół wyższych w zależności od tego, czy student ponownie rekrutował się na uczelnię.
RPO uważa, że w kontekście rekrutacji na specjalistyczne szkolenie decydujące znaczenie powinny mieć kwestie merytoryczne, takie jak średnia ocen oraz posiadane doświadczenie lotnicze. Natomiast w ogóle nie należy brać pod uwagę tego, w której rekrutacji student został przyjęty na studia.
W ocenie Adama Bodnara zastosowanie takiego kryterium prowadzi do zróżnicowanego traktowania podmiotów podobnych w oparciu o nieistotną cechę. W konsekwencji narusza konstytucyjną zasadę niedyskryminacji (art. 32 ustawy zasadniczej).
Rzecznika nie przekonało też tłumaczenie władz uczelni, że kwestionowany zapis regulaminu miał być odpowiedzią na naganne, zdaniem szkoły wyższej, zachowanie studentów. Polegało ono na celowej rezygnacji ze studiów i przystępowaniu do ponownej rekrutacji, by zwiększyć swoje szanse na udział w szkoleniu. RPO ma jednak wątpliwości, czy żakom można czynić z tego tytułu zarzuty, skoro prawo dopuszcza taką możliwość.
W jego ocenie co prawda nabór na szkolenie lotnicze nie może być utożsamiany z rekrutacją na uczelnie, nie zwalnia to jednak szkoły wyższej z obowiązku zapewnienia niedyskryminującego dostępu do oferty edukacyjnej wszystkim żakom.
Bez znaczenia jest w tym wypadku to, że szkoła wyższa dysponuje ograniczonymi funduszami na szkolenia. Rzecznik nie kwestionuje bowiem dopuszczalności limitowania dostępu do określonych kursów ze względu na niewystarczające środki, uważa natomiast, że uczelnia powinna zapewnić równe zasady naborów w ramach dostępnych miejsc szkoleniowych. Argumentem za dyskryminującymi rozwiązaniami nie może być też autonomia uczelni wyższych. Jej działania nie mogą bowiem naruszać powszechnie obowiązującego prawa.
RPO wystąpił więc do Ministerstwa Obrony Narodowej o zajęcie stanowiska w tej sprawie.