Wypowiedzenie wysokości opłaty za użytkowanie wieczyste nie musi być podpisane przez starostę czy prezydenta miasta działającego na prawach powiatu. Wystarczy, że złożyła je umocowana do tego osoba – orzekł Sąd Najwyższy.
Sprawa dotyczyła opłaty z tytułu użytkowania wieczystego działki znajdującej się w granicach miasta działającego na prawach powiatu. Prezydent miasta, który reprezentował Skarb Państwa, zdecydował się wypowiedzieć dotychczasowe stawki dotyczące działek znajdujących się w użytkowaniu Agnieszki C. W jednym przypadku zaproponował opłatę trzykrotnie wyższą.
Kobieta nie zgodziła się z tym i odwołała się do samorządowego kolegium odwoławczego. SKO może bowiem na podstawie art. 78 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stwierdzić, że zmiana opłaty jest nieuzasadniona albo że powinna być określona w innej wysokości. W przypadku jednej z trzech działek, których dotyczył spór, SKO wydało orzeczenie zgodne z wnioskiem i unieważniło podwyżkę. W odniesieniu do dwóch pozostałych ustaliło nowe opłaty. Użytkowniczka uznała, że wciąż są one za wysokie, i skierowała sprawę do sądu.
W I instancji sąd zaakceptował większość ustaleń SKO. Kobieta złożyła więc apelację. Twierdziła m.in., że nieprawidłowo oceniono dowód z opinii biegłego dotyczącej wyceny nieruchomości. Sąd II instancji zwrócił uwagę, że oświadczenie w sprawie wypowiedzenia dotychczasowych opłat z tytułu użytkowania wieczystego podpisał nie prezydent miasta, ale upoważniony przez niego urzędnik – zastępca dyrektora Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta. Tymczasem właścicielem gruntów, będących w użytkowaniu wieczystym Agnieszki C., był Skarb Państwa. Prezydent miasta jest jego reprezentantem jako organ pełniący funkcję starosty. Tymczasem oświadczenie złożył urzędnik samorządowy – wicedyrektor wydziału urzędu miejskiego. W dodatku bez wzmianki, że działa on z upoważnienia prezydenta miasta reprezentującego Skarb Państwa. Sąd powziął więc wątpliwość co do ważności wypowiedzenia. Wprawdzie w myśl art. 39 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym wójt, burmistrz lub prezydent miasta może upoważnić pracownika urzędu gminy (miasta) do wydawania decyzji w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej, ale takie upoważnienie nie jest tożsame z umocowaniem do podejmowania czynności cywilnoprawnych. A wypowiedzenie opłaty z tytułu użytkowania wieczystego jest czynnością cywilnoprawną, gdyż dotyczy realizacji uprawnień właścicielskich Skarbu Państwa lub jednostki samorządowej określonych w kodeksie cywilnym.
Dlatego sąd II instancji zdecydował się zadać pytanie prawne Sądowi Najwyższemu: czy prezydent miasta reprezentujący Skarb Państwa w postępowaniu o aktualizację opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego może umocować pracownika urzędu miasta do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu dotychczasowej wysokości opłaty? Czy też jako czynność cywilnoprawna należy ona do wyłącznej kompetencji prezydenta miasta?
Sąd Najwyższy w odpowiedzi wydał uchwałę, w której uznał, że starosta (prezydent miasta na prawach powiatu) wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej może udzielić pełnomocnictwa do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa (zgodnie z art. 11 ust. 1 i art. 78 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami).
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 10 lipca 2015 r., sygn. akt III CZP 40/15.
