Pracownik, który traci zatrudnienie, powinien rozliczyć się z pracodawcą, pobrać należne świadczenia i zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotny.

Zwolnionej z pracy osobie przysługują uprawnienia także już po rozwiązaniu stosunku pracy. Oto 5 podstawowych praw, jakie przysługują pracownikowi w Polsce>>

Prawa w okresie wypowiedzenia. Podczas okresu wypowiedzenia, poza odpowiednio długim okresem wypowiedzenia, pracownik ma prawo między innymi do dni wolnych na poszukiwanie pracy, jeśli to pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę. Przy dwutygodniowym okresie wypowiedzenia pracownikowi przysługują 2 dni robocze, przy trzymiesięcznym - 3 wolne dni. Jak dokładnie wykorzystać dnie wolne na poszukiwanie pracy, dowiesz się tutaj>>

Jeżeli rozwiązanie umowy nastąpiło z winy pracodawcy, pracownik otrzyma także odprawę pieniężną - przysługuje zarówno w przypadku zwolnień grupowych, jak i przy zwolnieniach indywidualnych, gdy przyczynę rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę stanowią przyczyny niedotyczące pracowników. Świadczenie pracownik otrzyma także wtedy, gdy pracodawca zmienił mu warunki pracy lub płacy, które zostały odrzucone i doszło do rozwiązania umowy. Zwolnienia grupowe: Jakie prawa ma pracownik>>

Każdemu pracownikowi przysługuje ponadto ekwiwalent pieniężny, jeśli do końca okresu wypowiedzenia nie wykorzysta przysługującego mu do tego momentu urlopu wypoczynkowego. Zobacz, jak obliczyć ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w 2017 roku

Świadectwo pracy. Po rozwiązaniu stosunku pracy pracodawca ma też obowiązek wystawić pracownikowi świadectwo pracy, a wydanie dokumentu nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą. Na wystawienie świadectwa pracy firma ma 7 dni od dnia ustania stosunku pracy. O tym, co dokładnie powinno znaleźć się w świadectwie pracy, dowiesz się tutaj>>

Odwołanie od wypowiedzenia. Natomiast, jeśli pracownik nie zgadza się z wypowiedzeniem, ma 21 dni od otrzymania pisma od pracodawcy na odwołanie się do sądu pracy. Pracownik może zarzucić pracodawcy, że wręczone mu wypowiedzenie narusza przepisy o wypowiadaniu umów lub że jest nieuzasadnione (tylko w przypadku umów na czas nieokreślony).

Pracownik na umowie na czas nieokreślony może przed sądem domagać się:

  • uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, jeżeli nie upłynął jeszcze okres wypowiedzenia,
  • przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach, jeżeli okres wypowiedzenia już upłynął,
  • odszkodowania od pracodawcy.

Pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na okres próbny lub na czas określony mogą wnioskować tylko o odszkodowanie, jeśli pracodawca wadliwie wypowiedział im kontrakt. Zwolnienie z pracy: 5 przypadków, gdy dostaniesz odszkodowanie od pracodawcy>>

Świadczenia po zwolnieniu z pracy. Już po rozwiązaniu umowy o pracę zwolniona osoba może otrzymać zasiłek chorobowy, o ile stała się niezdolna do pracy w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego, czyli ustania zatrudnienia. Choroba musi przy tym trwać co najmniej 30 dni bez przerwy. Przy chorobie zakaźnej, kiedy okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, termin wydłuża się do 3 miesięcy od momentu ustania ubezpieczenia. W przypadku, gdy pracownik zachorował jeszcze w trakcie trwania stosunku pracy i nadal jest chory, po rozwiązaniu umowy świadczenie będzie wypłacał ZUS.

ZUS wypłaca także zasiłek macierzyński kobietom już po ustaniu stosunku pracy, jeśli urodziły dziecko jeszcze w czasie trwania zatrudnienia. Dotyczy to pracownic, z którymi zawarto umowę o pracę na czas określony lub na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległa rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży - pracodawca ma wtedy obowiązek tę umowę przedłużyć do dnia porodu.

Zasiłek dla bezrobotnych. Wreszcie, zwolniona z pracy osoba powinna zarejestrować się w urzędzie pracy, dzięki czemu uzyska prawo do ubezpieczenia chorobowego i bezpłatnego leczenia w państwowych placówkach służby zdrowia.

Bezrobotny otrzyma też zasiłek dla bezrobotnych, jeśli udokumentuje, że przez co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację wykonywała pracę, która skutkowała odprowadzaniem składek w odpowiedniej wysokości. Co dokładnie zalicza się do okresu uprawniającego do zasiłku, przeczytasz tutaj>>

Zasiłek jest przyznawany na na okres 6 lub 12 miesięcy. Świadczenie od 1 czerwca 2017 do 31 maja 2018 roku, przy stażu pracy od 5 do 20 lat, wynosi 831,10 zł w pierwszych 3 miesiącach prawa do zasiłku i 652,60 zł w kolejnych miesiącach prawa do zasiłku. Kwoty te ulegają podwyższeniu lub obniżeniu w zależności od stażu pracy:

  • zasiłek obniżony - 80 proc. kwoty bazowej otrzymują ci, którzy przepracowali mniej niż 5 lat, czyli odpowiednio 664,9 zł i 522,10 zł;
  • zasiłek podwyższony - 120 proc. kwoty bazowej otrzymują ci, którzy przepracowali więcej niż 20 lat, czyli odpowiednio 997,4 zł i 783,2 zł.