Pracownikom kończącym zatrudnienie w firmie, którzy nie wykorzystali całego urlopu wypoczynkowego, przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Urlop wypoczynkowy powinien zostać udzielony pracownikowi w naturze, dlatego dopiero w przypadku, gdy po zakończeniu wypowiedzenia lub wygaśnięciu stosunku pracy zatrudniony nie wykorzystał całego urlopu, pracodawca powinien w zamian wypłacić mu ekwiwalent pieniężny za niewykorzystaną część wypoczynku. Firma nie musi tego robić tylko w sytuacji, gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie trwania kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy z tą sama firmą.

Podstawa wyliczenia ekwiwalentu. Ustalając wysokość ekwiwalentu pieniężnego, jaki przysługuje pracownikowi za jeden dzień urlopu wypoczynkowego, należy posłużyć się współczynnikiem urlopowym, który oblicza się odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym - łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel i świąt oraz dodatkowych dni wolnych od pracy, a wynik dzieli się przez dwanaście miesięcy. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, współczynnik obniża się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy.

Współczynnik jest ustalany oddzielnie w każdym roku kalendarzowym i stosuje się go w roku wypłacania ekwiwalentu, nawet gdy chodzi o urlop przeniesiony z poprzedniego roku.

Współczynnik urlopowy w 2017 roku. W 2017 roku współczynnik urlopowy wynosi 20,83, zgodnie z wyliczeniem: Od 365 dni w roku należy odjąć 53 niedziele, 52 dni wolne (np. soboty), 10 dni świątecznych w inne dni niż niedziela, a wynik podzielić przez 12 miesięcy.

Wyliczenie: 365 dni - 115 (53 niedziele + 52 soboty + 10 dni świątecznych) = 250, a potem 250: 12 = 20,83

W przypadku osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy współczynnik obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. W 2017 roku wyniesie on:

  • dla 1/4 etatu - 5,21 (1/4 x 20,83)
  • dla 1/3 etatu - 6,94 (1/3 x 20,83)
  • dla 1/2 etatu - 10,42 (1/2 x 20,83)
  • dla 3/4 etatu -15,62 (3/4 x 20,83)

Wyliczanie ekwiwalentu w 2017 roku. Najpierw należy wyliczyć wysokość ekwiwalentu pieniężnego przysługującego pracownikowi za jeden dzień urlopu, dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń (podstawę ekwiwalentu pieniężnego) przez współczynnik urlopowy.

Przy czym składki wynagrodzenia określane w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu. Na wynagrodzenie pracownika brutto składają się jednak też dodatki, w tym premie, nagrody czy prowizje. Są one brane pod uwagę przy obliczeniu ekwiwalentu - w przypadku tych wypłacanych za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc, a uzyskanych przez pracownika w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, wylicza się przeciętną średnią za jeden miesiąc. Średnią wylicza się także przy składnikach wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc (np. premia kwartalna) i wypłaconych w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (średnia z 12 miesięcy).

Przykład: 3000 zł brutto (podstawa ekwiwalentu) : 20,83 (współczynnik urlopowy dla pełnoetatowca w 2017 roku) = 144,02 zł

W ten sposób otrzymany dzienny ekwiwalent należy podzielić przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, czyli zazwyczaj przez 8 godzin. Przykład: 144,02 : 8 godzin = 18,00 zł

I wreszcie na końcu trzeba pomnożyć otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego. Przykład: 18 zł x 40 godzin (5 dni po 8 godzin pracy) = 720 zł

Pracownikowi za 5 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego przysługuje więc 720 zł brutto ekwiwalentu urlopowego.