Dokonaliśmy remontu kapitalnego biurowca. Czy koszty te powinniśmy rozłożyć w czasie, czy powiększyć wartość środka trwałego i dokonywać odpisów amortyzacyjnych? Jak ująć te koszty w księgach rachunkowych?
Środki trwałe wykorzystywane są niemal w każdej działalności gospodarczej. Budynki, maszyny oraz urządzenia w toku ich normalnej eksploatacji ulegają stopniowemu zużyciu, a w konsekwencji wymagają co jakiś czas przeprowadzenia napraw lub remontów w celu zachowania pełnej sprawności.
Istotą remontu jest przywrócenie w trakcie eksploatacji pierwotnego stanu technicznego wraz z wymianą zużytych składników technicznych (np. części zamiennych). Nie powoduje to zmiany charakteru i funkcji remontowanego obiektu, lecz umożliwia wykorzystywanie go zgodnie z gospodarczym przeznaczeniem. W tym przypadku, nawet jeśli wydatki związane z zakupem części zamiennych oraz ich zamontowaniem przekroczą 3500 zł (czyli bez względu na ich wysokość), to zostaną zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu (koszty działalności operacyjnej), a nie powiększą wartości początkowej tego środka trwałego. Podatnik ponosi określone nakłady, aby przywrócić stan pierwotny bądź zbliżony do pierwotnego. Nie można więc mówić w tym przypadku o zwiększeniu jego wartości początkowej.
Z kolei ulepszenie środka trwałego ma na celu jego modernizację, unowocześnienie. Środki poniesione na ten cel służą zwiększeniu użyteczności danego środka trwałego i mogą wpływać na jego wartość początkową. Środki trwałe uważa się za ulepszone wówczas, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania. Wartość tę mierzy się w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.
Wydatki związane z pracami remontowymi przeprowadzanymi w trakcie eksploatacji środka trwałego (po wprowadzeniu go do ewidencji) są zaliczane bezpośrednio do kosztów podatkowych. Z uwagi na to, że są to tzw. koszty pośrednie, podlegają one potrąceniu w dacie poniesienia, tj. w dacie ujęcia (zaksięgowania) ich w księgach rachunkowych na podstawie faktury (rachunku).
Koszty remontów środków trwałych, których wartość jest istotna (kapitalnych i średnich, nie zaś remontów bieżących i napraw), wskazane jest rozliczać w czasie za pośrednictwem konta Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów. Skutki większych remontów są odczuwane także w następnych latach po ich przeprowadzeniu i w związku z tym wymagają rozliczenia w czasie dłuższym niż rok. Taki remont przynosi korzyści uzasadniające zaliczenie go do aktywów. Ponadto uwzględnienie kosztów takiego remontu jednorazowo w kosztach mogłoby zniekształcić wynik finansowy danego okresu.
Rozliczenie kosztów remontu powinno mieć miejsce od miesiąca następującego po miesiącu przeprowadzenia remontu do miesiąca kończącego przyjęty okres rozliczeniowy.
Ewidencja księgowa faktur za prace remontowe oraz rozliczenia kosztów remontu w czasie może przebiegać następująco (przy ewidencji i rozliczaniu kosztów na kontach zespołu 4):
1) faktura otrzymana po wykonaniu usługi remontowej: Wn konto Rozliczenie zakupu, Wn konto VAT naliczony oraz Ma konto Rozrachunki z dostawcami;
2) obciążenie kosztów rodzajowych: Wn konto Koszty według rodzajów (w analityce: Usługi obce) oraz Ma konto Rozliczenie zakupu;
3) przeniesienie kosztów remontu do rozliczenia w czasie: Wn konto Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów oraz Ma konto Rozliczenie kosztów;
4) odpisy kosztów remontu, np. miesięczne: Wn konto Rozliczenie kosztów oraz Ma konto Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów.
Wartość nierozliczonych kosztów figurujących na koncie Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów jednostka powinna jednorazowo ująć w koszty zapisem: Wn konto Pozostałe koszty operacyjne oraz Ma konto Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów.
PRZYKŁAD
Budynek biurowy
We wrześniu 2015 r. jednostka dokonała kapitalnego remontu budynku biurowego. Całkowity koszt remontu wyniósł 49 200 zł (w tym 9200 zł VAT podlegający odliczeniu). Koszty remontu stanowią koszt istotny, dlatego kierownik jednostki podjął decyzję o rozliczaniu kosztów remontu przez 2 lata. Miesięczny odpis wynosi: 40 000 zł : 24 miesiące = 1666,66 zł. Jednostka ewidencjonuje koszty na kontach zespołu 4.
Objaśnienia:
1. FV za koszty remontu dachu:
a) kwota brutto 49 200 zł: strona Wn konto Rozliczenie zakupu oraz Rozrachunki z dostawcami;
b) VAT kwota 9200 zł: strona Wn konto VAT naliczony oraz strona Ma konto Rozliczenie zakupu;
c) kwota netto 40 000 zł: strona Wn konto Usługi obce (w analityce koszty remontu) oraz strona Ma konto Rozliczenie zakupu.
2. PK – zarachowanie kosztów remontu w rozliczenia międzyokresowe kwota 40 000 zł: strona Wn konto Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów oraz strona Ma konto Rozliczenie kosztów.
3. PK – miesięczny odpis kosztów remontu rozliczanego w czasie kwota 1666,66 zł: strona Wn konto Rozliczenie kosztów oraz strona Ma konto Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów.
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.). Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).
