Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) złożył do Trybunału Konstytucyjnego wniosek w sprawie zbadania zgodności z konstytucją przepisów, które za niecały rok spowodują, że Karta nauczyciela (KN) przestanie być podstawą zatrudnienia części wychowawców w domach dziecka.
Takie zmiany przewidują art. 204 pkt 1 lit. a oraz 237 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. nr 149, poz. 887 z późn. zm.).
Nauczyciele, którzy przed 1 stycznia 2004 r. zostali zatrudnieni w placówkach opiekuńczo-wychowawczych na podstawie KN, zachowają uprawnienia wynikające z tego faktu do 31 grudnia 2013 r. Od 1 stycznia 2014 r. staną się pracownikami samorządowymi. Wcześniejsze brzmienie przepisów gwarantowało im posiadanie przywilejów wynikających z KN do czasu zakończenia ich zatrudnienia. Miało to na celu ujednolicenie zasad i warunków pracy wszystkich wychowawców w domach dziecka, których obecnie w zależności od podstawy prawnej zatrudnienia obowiązuje różny czas pracy, wysokość wynagrodzenia oraz dodatkowe przywileje (urlop dla poratowania zdrowia przysługujący tylko nauczycielom). W opinii ZNP kwestionowane artykuły ustawy o pieczy zastępczej naruszają jednak konstytucyjne zasady, m.in. ochrony praw nabytych, interesów w toku oraz zaufania obywatela do państwa.
– Przejęciu domów dziecka przez pomoc społeczną towarzyszyła gwarancja zatrudnienia nauczycieli na podstawie karty do czasu zakończenia ich kariery zawodowej, co znalazło swoje potwierdzenie w ustawie z 2004 r. Uzyskane w ten sposób prawa nabyte są teraz bez racjonalnego uzasadnienia likwidowane – mówi Krzysztof Baszczyński, wiceprezes ZNP.
Dodaje też, że ustawa jest niespójna z innymi aktami prawnymi, które regulują np. kwestie związane z awansem zawodowym.
– Czas potrzebny na jego uzyskanie wynosi średnio 2 lata i 9 miesięcy, podczas gdy przyjęte w przepisach vacatio legis wynosi 2 lata. To oznacza, że część osób, która rozpoczęła postępowanie o wyższy stopień zawodowy, zostanie pozbawiona możliwości jego dokończenia – tłumaczy Krzysztof Baszczyński.
Zastrzeżenie ZNP dotyczy też naruszenia zasady równego traktowania wszystkich nauczycieli z powodu braku szczególnych regulacji przejściowych. W identycznej sytuacji zmiany statusu prawnego obowiązują np. nauczycieli szkół samorządowych przekazywanych do prowadzenia podmiotom prywatnym.
