Rzecznik Praw Pacjenta jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru. Nabór prowadzi powołany przez ministra zdrowia zespół, który przedstawia premierowi nie więcej niż trzech kandydatów.
W piątek po południu w Biuletynie Informacji Publicznej opublikowano informację, z której wynika, że kandydatami na stanowisko rzecznika są: Bartłomiej Łukasz Chmielowiec, Dorota Karkowska oraz Magdalena Matysiak.
Dotychczasowa rzecznik, Krystyna Barbara Kozłowska, została odwołana 12 grudnia, komunikat na ten temat nie zawierał uzasadnienia. Do czasu powołania następcy, będzie pełniła dotychczasowe obowiązki.
O stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta może - w myśl opublikowanego ogłoszenia o naborze – ubiegać się osoba, która posiada co najmniej wykształcenie wyższe i tytuł zawodowy magistra (lub inny równorzędny) i nie była skazana prawomocnie za przestępstwo popełnione umyślnie. Warunkiem kandydowania jest także stan zdrowia "pozwalający na prawidłowe sprawowanie funkcji" oraz posiadanie wiedzy i doświadczenia "dającego rękojmię prawidłowego sprawowania funkcji".
Do zadań rzecznika praw pacjenta należy m.in. prowadzenie postępowań w sprawach praktyk naruszających prawa pacjentów, a także opracowywanie i przedkładanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczących ochrony praw pacjenta. Rzecznik ma również przygotowywać publikacje oraz programy edukacyjne popularyzujące wiedzę o ochronie praw pacjenta.