Stanowisko RIO: powiat nie może przekazać szpitalowi dotacji na spłatę zaległości wobec ZUS

Zasady przekazywania środków publicznych podmiotom wykonującym działalność leczniczą określa dział V u.d.l. - przewiduje on możliwość udzielania tym podmiotom dotacji celowych. I tak, w myśl art. 114 u.d.l. podmiot wykonujący działalność leczniczą może otrzymać środki publiczne z przeznaczeniem na:

1) realizację zadań w zakresie programów polityki zdrowotnej, programów zdrowotnych i promocji zdrowia, w tym na zakup aparatury i sprzętu medycznego oraz wykonanie innych inwestycji koniecznych do realizacji tych zadań;
2) remonty;
3) inne niż określone w pkt 1 inwestycje, w tym zakup aparatury i sprzętu medycznego;
4) realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), lub innych niż wymienione środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi na zasadach określonych w odrębnych przepisach;
5) cele określone w odrębnych przepisach oraz umowach międzynarodowych;
6) realizację programów wieloletnich;
7) pokrycie kosztów kształcenia i podnoszenia kwalifikacji osób wykonujących zawody medyczne.

Ważne! Katalog zawarty w art. 114 u.d.l. określający cele, na które można przeznaczyć środki publiczne, ma charakter zamknięty.

Kto może przekazać dotację celową dla podmiotów leczniczych

Z kolei zgodnie art. 115 ust. 1 u.d.l. środki finansowe na realizację zadań, o których mowa w art. 114 ust. 1 pkt 1 i 4–7, może przyznać podmiotowi wykonującemu działalność leczniczą na podstawie umowy:
1) Skarb Państwa, reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej, wojewodę, a także jednostka samorządu terytorialnego lub uczelnia medyczna;
2) inny podmiot uprawniony do finansowania tych zadań na podstawie odrębnych przepisów.

Natomiast w ust. 3 ustawodawca doprecyzował, że dotację w rozumieniu przepisów o finansach publicznych podmiotom wykonującym działalność leczniczą na realizację zadań, o których mowa w art. 114 ust. 1 pkt 1–6, mogą przyznać podmioty, o których mowa w ust. 1, z wyjątkiem uczelni medycznej.

Jakie ustalenia trzeba przyjąć w umowie na przekazanie dotacji dla podmiotu leczniczego

Elementy składowe umowy wskazuje art. 116 u.d.l. Wynika z niego, że umowa w sprawie dotacji zawiera co najmniej:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki środki zostały przyznane, i termin jego wykonania;
2) wysokość środków finansowych;
3) sposób płatności środków finansowych;
4) termin wykorzystania środków finansowych, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
5) tryb kontroli wykonywania zadania;
6) termin i sposób rozliczenia przyznanych środków finansowych;
7) termin zwrotu niewykorzystanej części środków finansowych, nie dłuższy niż 15 dni od określonego w umowie dnia wykonania zadania, a w przypadku zadania realizowanego za granicą – 30 dni od tego dnia.

Stanowisko RIO: czy można przekazać dotację dla szpitala na składki ZUS

W opisanym na wstępie piśmie RIO w Katowicach wskazała, że „możliwość udzielenia tej dotacji jest uwarunkowana ustawowym zakresem jej przeznaczenia”. Jak zaznaczyła – zaległe składki na ubezpieczenie społeczne nie mieszczą się jednak w ustawowym katalogu. Dlatego zdaniem Izby powiat nie ma podstaw, by powiat przekazał dotację celową dla szpitala z przeznaczeniem na spłatę długów składkowych wobec ZUS.

Podsumowując: Nie ma wątpliwości, że jednostka samorządu terytorialnego może przyznać dotację podmiotowi wykonującemu działalność leczniczą, jednak wsparcie to nie może być przeznaczone na dowolny cel, ponieważ jego dopuszczalny zakres określają przepisy art. 114 u.d.l. Nie ma w tym katalogu spłaty zobowiązań składkowych wobec ZUS. ©℗