Subskrybuj nas na Youtube
Procedura uchwałodawcza nie została uregulowana w ustawie z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Akt ten tylko w szczątkowym zakresie wypowiada się w niektórych kwestiach (np. co do zasad zwoływania sesji, trybu głosowania). Dokładne ustalenia dotyczące ścieżki legislacyjnej powinny się znaleźć w statucie gminy. Analiza orzecznictwa wskazuje, że podejmowanie uchwał stwarza gminom problemy. Albo przyjmują zapisy statutów niezgodne z ustawą ustrojową, albo w trakcie procesu legislacyjnego nie przestrzegają przyjętej procedury. Te naruszenia prowadzą w konsekwencji do nieważności przyjętej uchwały (tak zwykłej, jak będącej aktem prawa miejscowego).
1. Radni zamierzają wprowadzić pod obrady projekt zmiany statutu gminy i nadać mieszkańcom wspólnoty prawo inicjatywy uchwałodawczej. Czy takie uprawnienie może być przyznane?
Tak. Obecnie nie ma już wątpliwości, że dopuszczalne są postanowienia statutu odnoszące się do przyznania mieszkańcom gminy inicjatywy uchwałodawczej. W tym kierunku idzie orzecznictwo sądów administracyjnych. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 listopada 2013 r. (sygn. akt II OSK 1887/13) stwierdził, że uprawnienie do przyznania inicjatywy uchwałodawczej grupie mieszkańców wiązać należy z podmiotowym aspektem definicji wspólnoty samorządowej zawartej w art. 1 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.). W świetle tego przepisu tworzą ją mieszkańcy gminy. Zatem podmiotem terytorialnie zrzeszonej wspólnoty jest społeczność zamieszkała na danym obszarze, która to w drodze wyborów powołuje kolegialne organy tego szczególnego związku. Przy pomocy tych organów jednostka samorządu musi zaspokajać zbiorowe potrzeby tej społeczności. Korporacyjny charakter samorządu, w ocenie NSA, pozwala na przyznanie inicjatywy uchwałodawczej mieszkańcom. Tę linię orzeczniczą potwierdziły także wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych (por. np. wyrok WSA w Olsztynie z 23 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Ol 535/13, 14 maja 2013 r., sygn. akt II SA/Ol 196/13, dostępne: www.orzeczenia.nsa.gov.pl).
Według poglądu przeciwnego, w odniesieniu do wspólnoty samorządowej ustawodawca wyraźnie opowiedział się za ustrojem przedstawicielskim i za ograniczonym – do powszechnych wyborów i referendum – udziałem mieszkańców gminy w sprawowaniu władzy i stanowieniu prawa miejscowego. W pozostałych przypadkach mieszkańcy wspólnoty samorządowej podejmują rozstrzygnięcia za pośrednictwem organów gmin, co wyłącza ich bezpośredni udział w stanowieniu prawa miejscowego. Brak w u.s.g. regulacji dotyczących przyznania mieszkańcom prawa do wnoszenia pod obrady rady projektów uchwał oceniono jako wybór ustawodawcy i brak zgody na taką formę sprawowania władzy przez mieszkańców gminy. Pominięcie przez ustawodawcę tego środka oddziaływania przez mieszkańców na organ gminy powinno być traktowane jako świadome wyłączenie tej instytucji z uprawnień przysługujących mieszkańcom gminy. Takie stanowisko zaprezentowane zostało w wyrokach WSA: we Wrocławiu z 3 kwietnia 2006 r. (sygn. akt III SA/Wr 584/05, LEX nr 883094, i w Olsztynie – z 17 października 2013 r. (sygn. akt II SA/Ol 171/13, LEX nr 1390157).
Generalnie inicjatywa uchwałodawcza (poza przypadkami wynikającymi wprost z u.s.g. i innych ustaw) najczęściej jest przyznawana komisjom, klubom radnych, grupom radnych i poszczególnym radnym, oprócz wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Coraz częściej statuty miast i gmin zawierają rozwiązania dotyczące inicjatywy uchwałodawczej grupy mieszkańców gminy czy miasta.
Podstawa prawna
Art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 1, art. 22 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
2. Z przyznaniem inicjatywy uchwałodawczej mieszkańcom gminy wiąże się konieczność uregulowania zasad korzystania z tego uprawnienia. Jak określić tę procedurę?
Na ten temat nie wypowiada się u.s.g. Wyłącznie w art. 30 ust. 2 pkt 1 jest mowa, że do zadań wójta należy w szczególności przygotowywanie projektów uchwał rady gminy.
Inicjatywę uchwałodawczą oraz kwestie związane z przedstawieniem projektu uchwały, czyli przygotowaniem pod względem technicznym i formalnym, w wielu statutach traktuje się odrębnie. Czasami jest to uregulowane w oddzielnej uchwale. Jednak zdaniem wojewody śląskiego wyrażonym w rozstrzygnięciu nadzorczym z 7 maja 2012 r. (znak: NPII.4131.1.142.2012, LEX nr 1163319) uregulowanie kwestii związanych z inicjatywą uchwałodawczą mieszkańców gminy w formie odrębnej uchwały narusza art. 3 ust. 1 u.s.g. W ocenie tego wojewody niedopuszczalne jest rozwiązanie polegające na zamieszczeniu w statucie upoważnienia rady miasta do uregulowania zagadnienia inicjatywy uchwałodawczej w drodze odrębnej uchwały.
Przebieg tej procedury w ocenie WSA w Olsztynie, wyrażonej w wyroku z 23 stycznia 2014 r. (sygn. akt II SA/Ol 535/13, LEX nr 1424360), poza uwzględnieniem właściwych cech, charakterystycznych dla podmiotu inicjującego postępowanie, jak np. reprezentacja czy sprawdzenie posiadania czynnego prawa wyborczego przez osoby podpisujące projekt, nie powinien odbiegać zasadniczo od procedury nadania biegu projektom uchwał przygotowanych przez pozostałe uprawnione podmioty.
W praktyce w statutach przyjmuje się, że podmiot korzystający z inicjatywy uchwałodawczej za wyjątkiem wójta (burmistrza, prezydenta miasta) zgłasza w sensie formalnym inicjatywę uregulowania w uchwale sprawy, jednak bez prawa do przedstawienia konkretnego projektu. Wójt zaś (burmistrz, prezydent miasta) koordynuje wszystkie działania związane z wykonaniem inicjatywy uchwałodawczej, np. przygotowanie formalnoprawne uchwały, opracowanie opinii co do skutków, jakie wywoła; zgłasza i samodzielnie opracowuje uchwałę, jak również przedstawia właściwej radzie. Projekt przygotowuje wójt (burmistrz, prezydent miasta) bez względu na to, jaki podmiot był inicjatorem uchwały. Ma on obowiązek przedstawienia opinii formalnoprawnej radcy prawnego co do zgodności projektu uchwały z obowiązującym prawem oraz przedłożenia innych opinii.
Zadaniem przepisów statutu powinno być dążenie, aby projekt pochodzący od wnioskodawcy był przygotowany poprawnie merytorycznie i od strony techniki legislacyjnej, a także powinien odpowiadać rzeczywistym potrzebom wydania aktu. [ramka niżej] W odniesieniu do inicjatyw uchwałodawczych innych podmiotów, w tym również określonej grupy mieszkańców, statuty często dają wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) prawo do wyrażania opinii (niewiążącej) dotyczących uchwał przez nie wnoszonych. Są one szansą na eliminowanie nietrafnych projektów uchwał.
Treść projektu
Projekt uchwały powinien zawierać:
● tytuł uchwały, tj. oznaczenie rodzaju aktu ze wskazaniem organu wydającego go, datę, wskazanie wnioskodawcy, ogólne określenie przedmiotu,
● podstawę prawną,
● przepisy merytoryczne ogólne i szczegółowe,
● przepisy zmieniające,
● postanowienia przejściowe, dostosowujące i polegające na pozbawieniu przepisu prawnego mocy obowiązującej przez zastąpienie go innym przepisem prawnym (przepisy końcowe),
● wskazanie podmiotu zobowiązanego do wykonania uchwały,
● określenie terminu wejścia w życie i czasu jej obowiązywania,
● uzasadnienie uchwały, obejmujące wyjaśnienie potrzeby i celu jej podjęcia, w tym ocenę przewidywanych skutków realizacji uchwały, zwłaszcza informację o skutkach finansowych i źródłach finansowania; przedstawienie aktualnego stanu faktycznego i prawnego w dziedzinie, której ma ona dotyczyć; wskazanie różnic pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym; w miarę możliwości należy dołączyć również inne materiały związane z projektem (w tym opinie, stanowiska, uzgodnienia), które pozwolą lepiej poznać sprawy będące jej przedmiotem.
Podstawa prawna
Art. 30 ust. 2 pkt 2, art. 22 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
3. Zgodnie ze statutem gminy o sesji rady, jej miejscu, dniu i godzinie oraz proponowanym porządku obrad wraz z projektami uchwał przewodniczący rady powiadamia pisemnie radnych oraz burmistrza na co najmniej 3 dni przed terminem sesji. Przewodniczący nie dołączył do zawiadomienia kontrowersyjnego projektu zmiany uchwały. W porządku obrad nie było punktu dotyczącego procedowania nad tym projektem. Po rozpoczęciu posiedzenia projekt ten został rozdany radnym i bez zmiany porządku obrad – przegłosowany. Co może zrobić radny, który nie zgadza się z podjętą uchwałą?
Przysługuje mu skarga do sądu administracyjnego w trybie art. 101 ust. 1 u.s.g. Zgodnie z tym przepisem każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może – po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia – zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Radny ma interes prawny w zaskarżeniu uchwały, gdy narusza ona prawo. Zgodnie z art. 20 ust. 1 u.s.g. rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Sesja rady może zaś składać się z jednego lub kilku posiedzeń. Do zawiadomienia o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał. Podjęta uchwała w sposób istotny naruszyła ww. przepis. Zawiadomienie radnych o terminie obrad rady nastąpiło z pominięciem obowiązku doręczenia radnym porządku obrad wraz z projektami wszystkich uchwał. Jej projekt został doręczony radnym dopiero w dniu sesji rady. Regulacje dotyczące stanowienia prawa miejscowego wynikają nie tylko z u.s.g., ale również ze statutu. Ponieważ u.s.g. nie określa terminów, w jakich należy poinformować radnych i mieszkańców o sesji rady (jak też trybu powiadomienia), miarodajne w tym zakresie są wyłącznie przepisy statutu. Ten jest bowiem aktem prawa miejscowego stanowiącym o ustroju gminy, w tym m.in. organizacji wewnętrznej gminy i trybie pracy jej organów.
Przy podjęciu uchwały doszło nie tylko do naruszenia art. 20 ust. 1 u.s.g., ale również postanowień statutowych. Po pierwsze porządek obrad nie obejmował procedowania ww. uchwały. Po drugie zawiadomienie powinno zawierać wszystkie projekty uchwał, aby umożliwić radnym merytoryczne przygotowanie do dyskusji i zajęcie konkretnego stanowiska w sprawie. W konsekwencji projekt uchwały został arbitralnie, bez uprzedniego głosowania wprowadzony pod głosowanie i przyjęty, co oznacza naruszenie art. 20 ust. 1a u.s.g. Zgodnie z zapisami statutu radni wraz zawiadomieniem o sesji rady powinni otrzymać projekt ww. uchwały na co najmniej 3 dni przed terminem posiedzenia rady. Skoro zaś nie miało to miejsca (bo radni otrzymali projekt uchwały dopiero w dniu sesji), to niewątpliwie narusza procedurę podejmowania uchwał. Dlatego sąd powinien stwierdzić jej nieważność.
Wnioski powyższe znajdują potwierdzenie w wyroku WSA w Warszawie z 3 grudnia 2015 r. (sygn. akt VIII SA/Wa 175/15, LEX nr 1958036), wydanym w podobnym stanie faktycznym, w którym sąd orzekł, że stwierdzone naruszenie prawa należy uznać za istotne i jest wystarczające do unieważnienia uchwały.
Jak stwierdził natomiast WSA w Krakowie w wyroku z 18 października 2006 r. (sygn. akt III SA/Kr 861/06, Legalis nr 363769), zamieszczenie w zawiadomieniu o zwołaniu sesji rady gminy wraz z porządkiem obrad pełni nie tylko funkcję gwarancyjną, ale również kontrolną oraz stanowi przejaw realizacji zasady jawności działania organów administracji. Stąd tak ważne znaczenie ma prawidłowe przygotowanie obrad każdej sesji organu uchwałodawczego gminy. Głosowanie nad projektem uchwały mimo jej braku w porządku obrad danej sesji stanowi naruszenie procedury podejmowania uchwał przez organ stanowiący gminy.
WAŻNE
Warunkiem ważności czy też legalności uchwały jest nie tylko jej zgodność z upoważnieniem ustawowym, wyznaczającym granice przyjmowanej regulacji, ale również uchwalenie aktu w określonej przepisami procedurze.
Podstawa prawna
Art. 20 ust. 1 i 1a, art. 22 ust. 1, art. 91, art. 101 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
4. Przewodniczący rady miejskiej wraz z zawiadomieniem o sesji przesłał radnym projekt nowelizacji uchwały w sprawie wysokości wynagrodzenia burmistrza. W trakcie sesji po przegłosowanej zmianie porządku obrad przewodniczący rady przedstawił radnym nowy projekt uchwały, który nie był im wcześniej doręczony. Czy ostatecznie podjęta uchwała jest ważna?
Tak, gdyż art. 20 ust. 1a u.s.g. wprowadza odstępstwo od zasady określonej w art.20 ust. 1 u.s.g. dotyczącej porządku obrad rady gminy oraz sposobu zawiadomienia o niej radnych. Z art. 20 ust. 1a u.s.g. wynika, że rada gminy może wprowadzić zmianę porządku obrad, o ile spełniony zostanie jeden warunek, a mianowicie zostanie to przegłosowane bezwzględną większością głosów. [ramka obok] W sytuacji, gdy taka zmiana zostanie przegłosowana, to radni mogą także (w zakresie, jaki wynika z przegłosowanej zmiany porządku obrad) zgłosić projekty uchwał i podjąć takie uchwały. Wobec tego w tym przypadku nie jest wymagane doręczenie przed sesją wszystkim radnym projektów uchwał.
Jest to konieczne w sytuacjach typowych, o których mowa w art. 20 ust. 1 u.s.g. W sytuacji szczególnej określonej w art. 20 ust. 1a u.s.g. nie ma takiego wymogu. Przyjęcie odmiennej interpretacji art. 20 ust. 1a u.s.g. oznaczałoby, że radni mogliby zmienić porządek obrad większością głosów, lecz nie mogliby podejmować uchwał na takiej sesji w zakresie objętym zmienionym porządkiem obrad. Zmiana porządku obrad byłaby wówczas czynnością pozorną. Pogląd taki wyraził NSA w wyroku z 1 lipca 2008 r. (sygn. akt II OSK 447/08, LEX nr 467049). Stanowisko to jest obecnie dominujące w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok WSA w Łodzi z 25 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Łd 126/16, www.orzeczenia.nsa.gov.pl, wyrok WSA we Wrocławiu z 31 maja 2013 r., sygn. akt IV SA/Wr 666/12, LEX nr 1658212).
Zmiana porządku obrad dotyczy zarówno sesji zwołanej w trybie zwykłym, jak i w trybie nadzwyczajnym. Jednak w przypadku tej drugiej warunkiem zmiany porządku obrad jest zgoda wnioskodawcy, czyli wójta lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy (por. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody podlaskiego z 27 lutego 2006 r., PN.II.KK.0911-36/06, LEX nr 174318, i wyrok NSA z 31 października 2000 r., sygn. akt II SA 1741/00, LEX nr 53380). Zgoda ta może zostać wyrażona zarówno na początku sesji, jak i w jej trakcie, w formie pisemnej lub ustnej (potwierdzonej do protokołu).
Podstawa prawna
Art. 20 ust. 1 i 1a ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
5. Radni w zmienionym statucie wyposażyli przewodniczącego m.in. w kompetencję do dokonywania zmian kolejności realizacji poszczególnych punktów porządku obrad. Czy można było przyznać mu takie uprawnienia?
Nie, gdyż takie prawo w myśl art. 20 ust. 1a u.s.g. przysługuje radzie, która może wprowadzić zmiany w porządku bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady. Wskazać należy, że zgodnie z art. 19 ust. 2 u.s.g. zadaniem przewodniczącego jest wyłącznie organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad. Przepis ten więc wyczerpująco określił jego kompetencje. Jak wskazuje się w orzecznictwie, art. 19 ust. 2 u.s.g. jednoznacznie kształtuje usługowy charakter funkcji przewodniczącego w stosunku do rady gminy, przez co nie jest dopuszczalna zmiana, nie mówiąc o odwróceniu tej relacji w statucie gminy (por. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody mazowieckiego z 7 marca 2016 r., oraz wyrok WSA w Gliwicach z 3 listopada 2008 r., sygn. akt IV SA/GI 396/08). Oznacza to w praktyce, że rada gminy nie może w statucie rozszerzać katalogu obowiązków i uprawnień przewodniczącego rady (rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody warmińsko-mazurskiego z 3 lutego 2016 r., PN.4131.25.2016).
Modyfikacja programu sesji
Zmianą porządku obrad jest:
● wprowadzenie do niego punktu lub punktów, które nie były w nim zawarte,
● usunięcie jednego lub więcej punktów,
● zmiana treści jednego lub więcej punktów,
● zmiana kolejności punktów.
Podstawa prawna
Art. 19 ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
6. W praktyce może się zdarzyć, że w głosowaniu będzie równa liczba głosów. Czy można przyjąć w statucie, że w takiej sytuacji głosowania się powtarza aż do skutku?
Nie, gdyż takie postanowienie statutu naruszałoby art. 14 u.s.g., zgodnie z którym uchwały zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Z regulacji tej wynika zatem, że projekt każdej uchwały wymaga przegłosowania. W braku uzyskania większości głosów lub w przypadku uzyskania równej liczby głosów „za” i „przeciw” uchwała nie zostaje podjęta, a zatem nie funkcjonuje w obrocie prawnym. Nakaz głosowania do skutku oznacza godzenie w prawo każdego z radnych do wyrażania własnego zdania i woli oraz przekonań co do słuszności głosowanej materii, a w konsekwencji zmuszałoby radnych do zmiany ich świadomego stanowiska wyrażonego w pierwotnym głosowaniu (wyrok WSA w Lublinie z 29 stycznia 2009 r., sygn. akt III SA/Lu 418/08, LEX nr 522472).
Podstawa prawna
Art. 14 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
7. Warunkiem podjęcia uchwały jest zachowanie kworum. Czy wymóg ten jest spełniony także wtedy, gdy radny jest obecny w trakcie głosowania, ale nie bierze w nim udziału?
Tak, nawet jeżeli radny nie bierze udziału w głosowaniu, powinien być wliczany przy ustaleniu kworum. Jak wyjaśnił NSA w wyroku z 21 listopada 2006 r. (sygn. akt II GSK 194/06, LEX nr 290143), jednym z podstawowych warunków ważności uchwały podejmowanej przez radę gminy na podstawie art. 14 u.s.g. jest warunek zdolności uchwałodawczej (kworum). Mianem tym określa się liczbę członków (tu: rady gminy), których obecność umożliwia podjęcie uchwały. Nie jest to natomiast liczba osób, które muszą głosować. Oddanie głosu jest bowiem uprawnieniem, a nie obowiązkiem członka organu. Stąd liczba radnych obecnych w trakcie głosowania i liczba oddanych głosów nie muszą się pokrywać. Ustalone w art. 14 u.s.g. dla ważności uchwał kworum wynosi połowę ustawowego składu rady.
Podstawa prawna
Art. 14 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
8. Rada gminy wybrała członków komisji rewizyjnej w głosowaniu tajnym. Czy można utajnić głosowanie w tej sprawie?
Nie. Taka uchwała narusza art. 14 u.s.g., który mówi, że uchwały zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Z przepisu tego wynika, że odstępstwa od zasady podejmowania uchwał w głosowaniu jawnym mogą nastąpić tylko mocą ustawy. Regulacja ta ma charakter bezwzględnie obowiązujący, a zatem nie występują od niej żadne wyjątki (wyrok WSA w Kielcach z 4 sierpnia 2011 r., sygn. akt II SA/Ke 366/11, LEX nr 1086066). Jako przykład na potwierdzenie powyższej zasady wskazać należy art. 19 ust. 1 u.s.g., w którym jako wyjątek od zasady jawnego głosowania ustawodawca przyzwolił na wybór oraz odwołanie przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady gminy – w głosowaniu tajnym.
Podkreślić należy, że zasada jawności jest jednym z elementów gwarancji demokratycznego państwa prawnego. Stosownie bowiem do art. 61 ust. 1 konstytucji obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Uszczegółowieniem tej zasady są art. 14 u.s.g. i art. 11b ust. 1 u.s.g., który mówi, że działalność organów gminy jest jawna. Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z ustaw. Jawność działania organów gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji rady gminy.
Podstawa prawna
Art. 61 Konstytucji RP.
Art. 11b ust. 1, art. 14 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
9. Uchwałę w sprawie planu miejscowego podpisał zgodnie ze statutem przewodniczący rady. Jeden z mieszkańców zarzucił radzie, że akt ten powinni podpisać wszyscy radni. Czy ma rację?
Nie. Ponieważ zasady podpisywania uchwały określa statut gminy. Akt ten ustalił, że jest nim przewodniczący. Ponadto w orzecznictwie dominuje pogląd, że uchwałę podpisuje przewodniczący rady gminy lub jego wiceprzewodniczący (gdy prowadził on w zastępstwie przewodniczącego obrady, na których przegłosowano daną uchwałę). Takie stanowisko wyraził m.in. WSA w Poznaniu w wyroku z 23 czerwca 2010 r. (sygn. akt IV SA/Po 117/10, LEX nr 675123).
Jeżeli uchwała zawiera uzasadnienie prawne i faktyczne jako przejaw woli rady miasta wyrażony w formie pisemnej, to nie tylko uchwała, lecz także jej uzasadnienie wymaga podpisania przez przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego (wyrok NSA z 6 lutego 2007 r., sygn. akt II OSK 1667/06, LEX nr 337463).
Podstawa prawna
Art. 22 ust. 1 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
Art. 15 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 778 ze zm.).
10. Burmistrz zamiast w terminie 7 dni przekazał wojewodzie podjętą uchwałę po dwóch tygodniach od jej przyjęcia. Czy to oznacza jej nieważność?
Nie. Przekroczenie przez burmistrza terminu przedłożenia wojewodzie uchwały rady nie pociąga za sobą ujemnych skutków prawnych zarówno co do samego aktu, jak i co do możliwości podjęcia działań nadzorczych. Brak jest też sankcji. Fakt przedłożenia (doręczenia) uchwały rady – bez względu na termin – przesądza w praktyce o możliwości zastosowania środka nadzoru określonego w art. 91 ust. 1 u.s.g., tj. stwierdzenia nieważności danego aktu. Ponadto oznacza, że dopiero od daty faktycznego jej doręczenia rozpoczyna bieg termin 30 dni na wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego.
Jeśli zaś chodzi o termin do wydania orzeczenia o nieważności uchwały lub zarządzenia, których wójt w ogóle nie przedstawił wojewodzie, a był do tego zobowiązany, to nie ma końcowej daty, z której upływem stwierdzenie nieważności aktu przez organ nadzoru staje się niedopuszczalne (por. wyrok WSA w Krakowie z 17 czerwca 2014 r., sygn. akt II SA/Kr 526/14, LEX nr 1565750).
Akt podlegający kontroli nadzorczej trzeba przekazać w oryginale. Musi on być zatem podpisany przez osobę uprawnioną. Przekazywana uchwała musi być kompletna. Oznacza to, że trzeba doręczyć całość aktu, który obejmuje wszystkie jego integralne części. Artykuł 90 u.s.g. pomija natomiast inne dokumenty.
Podstawa prawna
Art. 90, art. 91 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446).
11. Na sesji rada podjęła uchwałę zmieniającą statut gminy. W jej treści zapisano, że wchodzi ona w życie z dniem podjęcia i podlega wywieszeniu na tablicy ogłoszeń. Czy takie postanowienie tego aktu jest prawidłowe?
Nie, taki zapis uchwały jest błędny. Statut jest aktem prawa miejscowego, dlatego musi on być ogłoszony w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Dla prawa miejscowego, w tym uchwalanych przez organ jednostek samorządu terytorialnego statutów, tryb taki przewiduje ustawa z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych (dalej u.o.a.n.). W myśl art. 13 pkt 2 u.o.a.n. w wojewódzkim dzienniku urzędowym ogłasza się akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik województwa, organ powiatu oraz organ gminy, w tym statuty województwa, powiatu i gminy. Stosownie zaś do art. 2 ust. 1 u.o.a.n. ogłoszenie aktu normatywnego w dzienniku urzędowym jest obowiązkowe. Uchybienie przewidzianej u.o.a.n. procedurze stanowi istotne naruszenie prawa. Nieprawidłowe określenie reguły wskazującej sposób i termin wejścia w życie aktu prawa miejscowego skutkuje nieważnością całego aktu (wyrok WSA we Wrocławiu z 7 maja 2008 r. , sygn. akt III SA/Wr 120/08, LEX nr 506857; wyrok WSA w Bydgoszczy z 9 września 2009 r., II SA/Bd 585/09, LEX nr 569858. Podobnie zob. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody dolnośląskiego z 24 listopada 2008 r., NK.II.0911-7/619/08, LEX nr 492675). NSA w wyroku z 3 listopada 2010 r. (sygn. akt I OSK 1213/10, LEX nr 744957) stwierdził, że akty normatywne niepublikowane nie wchodzą w życie, zatem nie wiążą podmiotów, do których zostały skierowane. ©?
Podstawa prawna
Art. 88 ust. 1 Konstytucji RP.
Art. 2 ust. 1, art. 13 pkt 2 ustawy z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 296).
