Obcokrajowcy korzystający z ochrony uzupełniającej mogą być objęci wymogiem w zakresie zamieszkania, jeśli mają problemy z integracją.
Tak uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który odpowiedział na pytanie zadane przez federalny sąd administracyjny w Niemczech. Było ono związane z przyznawaniem świadczeń społecznych osobom korzystającym z ochrony uzupełniającej, czyli takim, które nie są obywatelami UE i nie zostały uznane za uchodźców, ale zasadne jest przyznanie im ochrony międzynarodowej. Zgodnie z niemieckim prawem, gdy cudzoziemcy mający taki status otrzymują wsparcie, to wydawane im zezwolenia na pobyt muszą być obwarowane wymogiem zamieszkiwania w określonym miejscu. Warunek ten ma z jednej strony zapewnić odpowiedni podział obciążeń wynikających z przyznania tych świadczeń pomiędzy poszczególne instytucje. Z drugiej – jego celem jest ułatwienie integracji osób, które nie są obywatelami UE, w społeczeństwie niemieckim.
Skarga na taki zakaz przemieszczania się została złożona przez obywateli syryjskich. Rozpatrujący ich sprawę sąd federalny postanowił najpierw wystąpić do TSUE z pytaniem, czy nałożony na nich wymóg nie narusza dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/95/UE z 13 grudnia 2011 r. w sprawie norm dotyczących kwalifikowania obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako beneficjentów ochrony międzynarodowej, jednolitego statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony (Dz.U. L 337).
Trybunał stwierdził, że wspomniany akt prawny nakłada przede wszystkim na państwa członkowskie obowiązek zezwolenia cudzoziemcom, którzy nie są uchodźcami, nie tylko na swobodne poruszanie się po ich terytorium, ale też wybór miejsca zamieszkania w tym kraju. Jednak w jego ocenie możliwe jest nałożenie warunku w zakresie miejsca pobytu wyłącznie na tę grupę osób, jeśli nie znajdują się one w sytuacji obiektywnie porównywalnej do tej, w której są inni cudzoziemcy spoza UE, którzy legalnie w nim przebywają. Zdaniem TSUE do sądu niemieckiego należy ustalenie, czy osoby otrzymujące pomoc społeczną i korzystające z ochrony uzupełniającej, są bardziej narażone na trudności związane z integracją niż inni cudzoziemcy niebędący obywatelami UE. Jednocześnie dodał, że dyrektywa nie stoi na przeszkodzie, aby obejmować tę grupę wymogiem w zakresie zamieszkania w celu promowania ich integracji.
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 1 marca 2016 r. w sprawach połączonych C-443/14 i C 444/14 Kreis Warendorf/Ibrahim Alo i Amira Osso/Region Hannover