Subskrybuj nas na Youtube
TEZA: Rada gminy nie może nakładać na właścicieli nieruchomości dodatkowego obowiązku posypywania śliskiego chodnika piaskiem ani usuwania sopli lodu i nawisów śniegu z dachów i gzymsów położonych nad chodnikami bądź drogami. Nie może też zobowiązać do ponoszenia kosztów przygotowania i utrzymania miejsc ustawienia pojemników na odpady.
/>
STAN FAKTYCZNY
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi badał na wniosek prokuratora rejonowego uchwałę rady gminy w Ż. dotyczącą regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie tej gminy. Prokurator uznał, że uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem prawa, gdyż wprowadzała rozwiązania, które wybiegały poza delegacje ustawowe z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z 13 września 1996 r. (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1399 ze zm.).
Rada gminy w Ż. nałożyła na właścicieli nieruchomości wiele dodatkowych obowiązków, m.in. likwidowania śliskości dróg, usuwania sopli i śniegu z dachów i gzymsów nad drogami czy chodnikami. Zdaniem prokuratora zgodnie z ustawą mogła nakazać jedynie „uprzątanie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części, które służą do użytku publicznego”.
Rada w uchwale określała też, że pojemniki na odpady powinny zostać ustawione na utwardzonej nawierzchni zabezpieczonej przed zbieraniem się wody i błota. Kosztami przygotowania i utrzymania miejsc na pojemniki mieli być obciążeni właściciele nieruchomości. Zdaniem prokuratora rada gminy nie posiada ustawowego upoważnienia do nakładania takich obowiązków. Argumentował, że regulamin może dotyczyć rodzaju i minimalnej wielkości pojemników, warunków ich rozmieszczania i utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym.
UZASADNIENIE
Wojewódzki sąd administracyjny zgodził się z argumentacją prokuratora. Stwierdził, że wprowadzając zapis o obowiązku „podjęcia działań likwidujących lub ograniczających śliskość chodnika” rada wykroczyła poza delegacje ustawowe. Zaznaczył, że zgodnie z wolą ustawodawcy w regulaminie należy określić wymagania odnośnie do „uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego (art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy)”. Te czynności są formami działań likwidujących lub ograniczających śliskość chodnika. Tyle że efekt ten można uzyskać także przez posypanie solą drogową, piaskiem lub popiołem. – A takich działań – w świetle ustawy – regulamin nie może nakazać – podkreślił sąd.
Ustawa nie daje też podstaw do nakładania dodatkowych obowiązków „usuwania z obiektów sopli lodu i śniegu znajdujących się nad chodnikami lud drogami, po uprzednim upewnieniu się, że czynność ta nie zagraża pieszym i pojazdom”. W ustawie obowiązek ten jest węższy: nakazuje uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości. A za taki chodnik uznaje się wydzieloną część drogi publicznej służącą dla ruchu pieszego, położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości. Właściciel nieruchomości nie ma ponadto obowiązku uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych.
Zatem – jak podkreślił WSA – ustawa zezwala, aby w regulaminie określić obowiązki usuwania zanieczyszczeń z części nieruchomości, które służą do użytku publicznego. Obiekt budowlany jest częścią nieruchomości, jednak jego część ponad chodnikiem znajduje się ponad strefą użytku publicznego, nie wchodzi w zakres normy art. 4 ust. 2 pkt 1b ustawy.
A zatem rada gminy w regulaminie utrzymania czystości nie może nałożyć na właścicieli nieruchomości obowiązku usuwania śniegu i sopli z obiektów budowlanych, np. dachów i gzymsów. Nie może wprowadzać obowiązku uprzątania przez właściciela nieruchomości śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości, które nie służą do użytku publicznego.
Zdaniem sądu rada przekroczyła również swoje kompetencje, wprowadzając zapis stanowiący, że „pojemniki na odpady powinny być ustawione w wyznaczonym miejscu w granicach nieruchomości na utwardzonej nawierzchni zabezpieczonej przed zbieraniem się wody i błota”. Ponadto ustawowy obowiązek wyposażenia nieruchomości w pojemniki nie uprawnia rady do nakładania na właścicieli obowiązków ponoszenia kosztów przygotowania i utrzymania miejsc, w których są one ustawione.
WYROK WOJEWÓDZKIEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO W ŁODZI z 29 stycznia 2016 r. Sygn. akt II SA/Łd 1049/15